Skip to main content
European Commission logo
EACEA National Policies Platform:Eurydice
Bosna i Hercegovina:Organizacija i struktura obrazovnog sistema

Bosnia and Herzegovina

2.Bosna i Hercegovina:Organizacija i upravljanje

2.3Bosna i Hercegovina:Organizacija i struktura obrazovnog sistema

Last update: 11 March 2021
On this page

Institucionalna slika obrazovnog sektora u Bosni i Hercegovini je odraz uređenja države, definisanog Ustavom BiH, ustavima entiteta i kantona, te Statutom Brčko distrikta, na osnovu kojih se zakonski definišu nadležnosti u oblasti obrazovanja.

Punu i nepodjeljenu nadležnost u obrazovanju imaju Republika Srpska, deset kantona/zupanija u Federaciji BiH i Brčko Distrikt BiH. 

Nadležnost u obrazovanju imaju isključivo jedanaest ministarstava obrazovanja i Odjeljenje za obrazovanje Vlade Brčko distrikta BiH. U Bosni i Hercegovini obrazovanje je organizovano u četiri osnovna nivoa: predškolsko, osnovno, srednje i visoko obrazovanje. Ustanove kroz koje se provodi su uglavnom javne i privatne.

Predškolsko vaspitanje i obrazovanje je sastavni dio vaspitno-obrazovnog sistema u BiH i u godini pred polazak u osnovnu školu ono je obavezno za svu djecu predškolskog uzrasta. Osnovno obrazovanje je devetogodišnje i obavezno je za svu djecu. Ono počinje u kalendarskoj godini u kojoj dijete do 1. aprila navršava šest godina života.

Srednje obrazovanje je svima dostupno, u skladu sa postignutim uspjehom u osnovnoj školi, ličnim interesom i sposobnostima.

Pristup visokom obrazovanju imaju svi oni koji su završili četverogodišnju srednju školu u Bosni i Hercegovini. Prema zvaničnoj statistici u BiH postoji 10 javnih visokoškolskih ustanova i 32 privatne.

Što se tiče finansiranja obrazovanja u Bosni i Hercegovini, ono se najvećim dijelom finansira iz javnih sredstava entitetskog, kantonalnog, budžeta Brčko distrikta i opštinskog budžeta, zavisno od nadležnosti. To praktično znači da, u smislu lokacije, u Bosni i Hercegovini postoji trinaest posebnih budžeta za obrazovanje: dva na entitetskom, jedan u Brčko Distriktu Bosne i Hercegovine i deset kantonalnih budžeta.

Prema Zakonu o ministarstvima i drugim organima uprave BiH,  Ministarstvo civilnih poslova BiH je nadležno za obavljanje poslova i izvršavanje zadataka koji su u nadležnosti BiH i koji se odnose na utvrđivanje osnovnih načela koordiniranja aktivnosti, usklađivanja planova entitetskih tijela vlasti i definisanje strategije na međunarodnom planu, između ostalih, i za oblast obrazovanja. 

Prema Zakonu o ministarstvima Republike Srpske, Ministarstvo prosvjete i kulture RS vrši upravne i druge stručne poslove iz oblasti prosvjete koji se odnose na: predškolsko, osnovno i srednje obrazovanje i vaspitanje; obrazovanje djece građana Republike Srpske na radu u inostranstvu; nostrifikaciju  i ekvivalenciju inostranih školskih svjedočanstava; đački standard; pripremanje programa obrazovne saradnje sa drugim državama i međunarodnim organizacijama i međunarodnih sporazuma u oblasti obrazovanja u skladu sa Ustavom Republike Srpske i Ustavom Bosne i Hercegovine. Ministarstvo za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i infromaciono društvo Republike Srpske vrši upravne i druge stručne poslove iz oblasti visokog obrazovanja; studentske standarde; pripremanje programa obrazovne saradnje sa Federacijom Bosne i Hercegovine, drugim državama i međunarodnim organizacijama i međunarodne sporazume u oblasti visokog obrazovanja u skladu sa Ustavom Republike Srpske i Ustavom Bosne i Hercegovine.

Prema Zakonu o Federalnim ministarstvima i drugim tijelima Federalne uprave Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke obavlja upravne, stručne i druge poslove utvrđene zakonom koji se odnose na koordiniranje planiranja i aktivnosti u oblasti: predškolskog, osnovnog, srednjeg i visokog obrazovanja, pedagoških standarda i prostornih normativa, opreme i nastavnih sredstava predškolskog, osnovnog, srednjeg i visokog obrazovanja i vaspitanja, nostrifikacije i ekvivalencije stranih školskih svjedočanstava i diploma, stručnog obrazovanja i usavršavanja nastavnog osoblja, udžbenika za osnovno i srednje obrazovanje, implementacije bolonjskog procesa, naučno-istraživačkog rada na unapređenju vaspitno-obrazovnog rada, đačkog i studentskog standarda, razvoja naučno-istraživačke djelatnosti, koordiniranja naučno-istraživačkih i istraživačko-razvojnih aktivnosti, razvoja naučno-istraživačkih organizacija, podsticanja fundamentalnih primjenjenih istraživanja, razvoja investicijskih tehnologija i kadrova u naučno-istraživačkoj djelatnosti, praćenja inovacija, razvoja i unapređenja tehnologija, koordiniranja u ostvarivanju prava mladih u oblasti obrazovanja i nauke i druge poslove utvrđene zakonom.

Kantonalna/zupaniska ministarstva obrazovanja vrše upravne i stručne poslove utvrđene ustavom, zakonom i drugim propisima, koji se odnose na ostvarivanje nadležnosti kantona/županija u oblasti obrazovanja i nauke.

Odjeljenje za obrazovanje u Vladi Brčko Distrikta BiH obavlja stručne, administrativne i ostale dužnosti iz nadležnosti Vlade, koje se odnose na provođenje zakona i propisa nadležnih tijela i institucija BiH i Distrikta iz oblasti obrazovanja, pod nadzorom i uputstvima gradonačelnika, materijalno – tehničku i kadrovsku podršku obrazovnim institucijama Distrikta, donošenje nastavnih planova i programa u skladu sa standardima modernog, demokratskog i multietničkog društva, saradnju između roditelja i nastavnog osoblja, sprovođenje edukativnih programa u Distriktu, ostale dužnosti iz nadležnosti ovog odjeljenja u skladu sa zakonima i propisima BiH i Skupštine Brčko distrikta BiH ili naložene od strane gradonačelnika.

 

Obrazovanje kod kuće

U Bosni i Hercegovini nema organizovanog obrazovanja kod kuće ni na jednom nivou obrazovanja.