Organizacija doktorskih studija

Doktorske studije realizuju se na  licenciranim  ustanovama visokog obrazovanja u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju iz sljedećih oblasti:

• prirodne nauke
• tehničke i tehnološke nauke
• medicinske nauke
• društvene nauke
• humanističke nauke
• poljoprivredne nauke
• interdisciplinarne nauke

Doktorske studije traju tri studijske godine (šest semestara), odnosno obim studijskog programa ovih studija iznosi 180 ECTS kredita. Studijski program doktorskih studija podijeljen je na studijske godine i semestre. Obim studijskog programa iznosi 60 ECTS kredita u jednoj studijskoj godini, odnosno 30 ECTS kredita u jednom semestru. Doktorske studije mogu da realizuju  samo ustanove koje imaju status univerziteta.

Uslovi upisa

Upis na doktorske studije vrši se na konkurentskoj osnovi, u skladu sa rezultatima postignutim na master akademskim studijama, u skladu sa Zakonom i statutom ustanove.

Bliže uslove, kriterijume, način, postupak i nivo usaglašenosti studijskih programa master studija za upis u prvu godinu doktorskih studija, propisuje stručni organ ustanove.

Pravo prijave na konkurs za upis na doktorske studije imaju kandidati koji su stekli diplomu akademskog naziva magistra iz odgovarajuće oblasti nauka/umjetnosti, odnosno akademsku diplomu regulisanih profesija nakon stečenih najmanje 300 ECTS kredita. Kandidat za upis dužan je podnijeti prijavu i dokaze o ispunjavanju uslova. Za upis na doktorske studije neophodno je znanje jednog svjetskog jezika.

Stranac se može upisati na studijski program doktorskih studija pod istim uslovima i po istim kriterijumima kao i crnogorski državljanin, uz prethodnu priznavanje diplome ranije završenog ciklusa/stepena/nivoa studija.

Status studenata doktorskih studija/kandidata

Upisom na doktorske studije, na osnovu javnog konkursa,  koji raspisuje univerzitet, u skladu sa licencom lice stiče status studenta. Pravo prijave na konkurs za upis na doktorske studije imaju zaposlena i nezaposlena lica. Studenti imaju obavezu plaćanja školarine na doktorskim studijama. Izuzetno lica, studenti doktorskih studija, koja su angažovana na univerzitetu kao saradničko osoblje  na osnovu javnog konkursa, koji raspisuje ustanova u skladu sa statutom, oslobođena su plaćanja školarine.

Ukoliko nakon raspodjele mjesta studentima osnovnih studija  u studentskom domu ostane slobodnih mjesta, pravo na smještaj i ishranu po ekonomskoj cijeni mogu ostvariti i studenti doktorskih studija, koji nijesu u radnom odnosu, školuju se van mjesta stanovanja, a koji su po prvi put upisali semestar odgovarajuće godine studija i nijesu mijenjali studijski program.

U cilju pružanja podrške studentima magistarskih i doktorskih studija Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta u skladu sa kriterijumima Konkursa za sufinansiranje školarine na magistarskim i doktorskim studijama u zemlji i inostranstvu i putnih troškova za studijske boravke u inostranstvu, koji se objavljuje godišnje,  sufinansira  školarine  studentima  doktorskih studija koji ispunjavaju Konkursom propisane kriterijume u iznosu do 1.000,00 EUR.

Studenti doktorskih studija koji su zaposleni i oni koji imaju status nezaposlenih lica  ostvaruju pravo na zdravstvenu zaštitu.

Organizacija nadzora

Studijski program doktorskih studija realizuje se kroz:

• nastavu
• naučno-istraživački, odnosno umjetnički rad
• izradu i odbranu doktorske disertacije odnosno doktorskog umjetničkog projekta.

Studijski program doktorskih studija realizuje se na sljedeći način: - u I semestru kroz četiri predmeta; - u II semestru kroz jedan predmet i rad na istraživanju od značaja za doktorsku tezu (polazna istraživanja); - u III, IV i V semestru kroz obavljanje istraživačkog rada; - u VI semestru kroz pripremu i odbranu doktorske disertacije. Nastava u I i II semestru se organizuje u rasponu od 12 do 20 sati sedmično tokom 16 (15+1) sedmica nastave i konsultacija, u skladu sa utvrđenim nastavnim planom i programom. Ispiti se vrednuju sa najviše 40 ECTS kredita. Doktorska disertacija vrednuje se sa najviše 140 ECTS kredita, od čega se za polazna istraživanja dodjeljuje najviše 20 ECTS kredita, za prijavu i izradu teze najviše 90 ECTS kredita, a za pripremu i odbranu doktorske disertacije najviše 30 ECTS kredita.

Nastavni proces se izvodi kroz predavanja, seminare, konsultacije i druge utvrđene oblike nastave. Nastavu na doktorskim studijama može izvoditi akademsko osoblje sa akademskim zvanjem, koje ima odgovarajuće rezultate u oblasti koju predaje.

Mentor se, po pravilu, određuje iz reda vanrednih i redovnih profesora, odnosno viših naučnih saradnika i naučnih savjetnika, uže naučne/umjetničke oblasti doktorske disertacije, angažovanih na realizaciji studijskog programa doktorskih studija.

Pored ovih uslova mentor mora da ispunjava i sljedeće dopunske uslove: 1) Za područje prirodno-matematičkih, medicinskih, tehničko-tehnoloških i poljoprivrednih nauka za mentora može biti imenovano lice koje ima najmanje pet originalnih naučnih radova u časopisima sa SCI/SCIE liste; 2) Za područje društvenih i humanističkih nauka za mentora može biti imenovano lice koje ima najmanje tri originalna naučna rada u časopisima sa SSCI ili A&HCI liste; 3) Za oblast umjetnosti za mentora može biti imenovano lice koje ima najmanje pet reprezentativnih referenci koje su utvrđene kao uslov za izbor u akademsko zvanje na Univerzitetu. Mentor može istovremeno da vodi najviše tri studenta.

U slučaju multidisciplinarnosti teme studentu se može odrediti najviše jedan dodatni mentor (komentori).

Mentor za izradu doktorske disertacije odnosno doktorskog umjetničkog projekta dužan je da pomaže studentu pri izboru metoda naučno-istraživačkog odnosno umjetničko-istraživačkog rada, literature, pripremi strukture rada, u definisanju istraživačkih aktivnosti i planiranju vremenskog okvira za istraživanja na osnovu kojeg se može pratiti napredak studenta, kao i da mu pruža drugu stručnu pomoć.

Mogućnost zapošljavanja

Studenti doktorskih studija su, uglavnom, angažovani na univerzitetima kao saradničko osoblje u nastavi i istraživanju. Ugovor sa saradnicima studentima doktorskih studija zaključuje se na period od tri godine, ali ne duže od sedam godina. Ukoliko je saradnik u nastavi lice koje je steklo naučno zvanje doktor nauka ugovor se zaključuje na period do pet godina.

Kroz izradu doktorske teze, odnosno naučno istraživački rad, studenti sarađuju sa biznis sektorom, odnosno sa privrednim preduzećima.

Izvjestan broj studenata doktorskih studija je zaposlen u naučno istraživačkim institutima.

Statističke podatke o broju studenata doktorskih studija i broju studenta koji su završili doktorske studije i stekli zvanje doktor nauka vodi Zavod za statistiku Crne Gore - MONSTAT

Ocjenjivanje

Znanje, sposobnosti i vještine studenta prate se i vrednuju tokom nastave, a konačna ocjena se utvrđuje na ispitu. Ispit se polaže nakon odslušanog predavanja, odnosno nakon svih izvršenih nastavnih obaveza propisanih nastavnim planom i programom studija. Istraživački rad se vrednuje kroz svaku pojedinačnu aktivnost studenta utvrđenu pravilima doktorskih studija ustanove i nastavnim programom i one su izražene kroz ECTS kredite.

Diplome

Po završetku programa doktorskih studija, odnosno odbrane doktorske teze  studentima se dodjeljuje diploma o završenom programu doktorskih  studija i stepen obrazovanja doktor nauka. 

Na kraju studija, uz stečenu diplomu doktora nauka/umjetnosti, izdaje se i dopuna diplome (Supplement) radi detaljnijeg uvida u nivo, prirodu, sadržaj, sistem i pravila studiranja i postignute rezultate tokom studija.

Diploma i dopuna diplome se izdaju  na crnogorskom i engleskom jeziku.  Ukoliko student pohađa nastavu na nekom od jezika manjina, onda se diploma i dopuna diplome izdaju i na jeziku manjina. Sadržaj diplome i dopune diplome propisan je Pravilnikom o sadržaju i obliku diplome i dopune diplome (supplement), vođenju matične knjige studenata, evidenciji i sadržaju javnih isprava koje izdaje univerzitet i ustanove visokog obrazovanja.

Kvalifikacije stečene nakon završenog programa doktorskih studija obima180 ECTS smještaju se u VIII nivo Nacionalnog okvira kvalifikacija.