Στην Ελλάδα, η προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα (μέχρι 4 χρονών) προσφέρεται σε δημόσιους βρεφονηπιακούς ή παιδικούς σταθμούς αρμοδιότητας των δήμων (Υπουργείο Εσωτερικών) καθώς και αντίστοιχες ιδιωτικές δομές αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων. Η λειτουργία τους καθορίζεται από Κοινή Υπουργική Απόφαση (δείτε Κεφάλαιο 4). Στην προσχολική (Νηπιαγωγεία /μαθητές 4-6 χρονών) και σχολική εκπαίδευση (Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης) έχει ολοκληρωθεί η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου και ενιαίου συστήματος διασφάλισης της ποιότητας με την νομοθέτηση μέτρων εσωτερικής αξιολόγησης (Internal Evaluation) και εξωτερικής αξιολόγησης (external evalutation) που αναπτύσσονται και αξιοποιούνται σε τρία διαφορετικά επίπεδα:
- Σε επίπεδο εκπαιδευτικού συστήματος
- Σε επίπεδο στελεχών εκπαίδευσης και εκπαιδευτικών
- Σε επίπεδο σχολικών μονάδων προσχολικής και σχολικής εκπαίδευσης
Η προσχολική και σχολική εκπαίδευση διέπονται από κοινή παιδαγωγική φιλοσοφία, η οποία διαφοροποιείται και προσαρμόζεται στις κατά περίπτωση ηλικιακές ανάγκες και δυνατότητες. Κάθε μια από τις εν λόγω βαθμίδες συμπεριλαμβάνει στους παιδαγωγικούς της σκοπούς και την ανάπτυξη της γλωσσικής, γνωστικής και κοινωνικής ετοιμότητας που απαιτεί η ομαλή μετάβαση στην επόμενη βαθμίδα. Αναλυτικότερα:
- Σε επίπεδο εκπαιδευτικού συστήματος παρακολουθείται, μελετάται και αξιολογείται η εφαρμοζόμενη εκπαιδευτική πολιτική, από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής,καθώς και η αξιολόγηση των διαδικασιών αξιολόγησης του εκπαιδευτικού συστήματος από την ΑΔΙΠΠΔΕ, με σκοπό τη βελτίωση των σχετικών διαδικασιών σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
- Όπως προβλέπεται με τον ν. 4823/21, θεσμοθετείται η αξιολόγηση των στελεχών της εκπαίδευσης, των εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού, η οποία αποσκοπεί στη βελτίωση της ατομικής απόδοσής τους και της ποιότητας της δημόσιας εκπαίδευσης και γενικά του παιδαγωγικού, διδακτικού και υποστηρικτικού έργου που προσφέρεται από τις εκπαιδευτικές και υποστηρικτικές δομές. Οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε διοικητικές θέσεις του Υπουργείου Παιδείας, του ΙΕΠ. ή σε άλλες υπηρεσίες αξιολογούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του συστήματος αξιολόγησης των υπαλλήλων του δημοσίου τομέα (ν. 4369/2016).
- Σε επίπεδο σχολικής μονάδας το θεσμικό πλαίσιο του ν.4692/2020 προβλέπει την εσωτερική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας στη βάση του συλλογικού προγραμματισμού του εκπαιδευτικού έργου και την υλοποίηση δράσεων επαγγελματικής ανάπτυξης από ομάδες εκπαιδευτικών. Επίσης, προβλέπεται η εξωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, ως προς το εκπαιδευτικό της έργο, με σκοπό τη διαμόρφωση προτάσεων υποστήριξης και βελτίωσης, που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από τη σχολική μονάδα κατά τον προγραμματισμό του εκπαιδευτικού της έργου για την επόμενη σχολική χρονιά. Στα Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ. προβλέπεται η αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας, καθώς και των εκπαιδευτικών που υπηρετούν με θητεία, βάσει ειδικών διατάξεων (ν. 4692/2020).
Υπεύθυνοι φορείς αξιολόγησης
Σχολική μονάδα
Η σχολική μονάδα είναι αρμόδια για την ετήσια απολογιστική έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης, βάσει των διαδικασιών συλλογικού προγραμματισμού του εκπαιδευτικού της έργου και την υλοποίηση δράσεων επαγγελματικής ανάπτυξης από ομάδες εκπαιδευτικών ν. 4692/2020).
Η αξιολόγηση των στελεχών της εκπαίδευσης, των εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού έχει περιοδικό χαρακτήρα και διενεργείται από δυο αξιολογητές. Συγκεκριμένα, τα στελέχη εκπαίδευσης αξιολογούνται από τους δύο ανώτερους προϊσταμένους τους διοικητικής και παιδαγωγικής ευθύνης, ως προς τη γνώση του εκπαιδευτικού συστήματος και του αντικειμένου της θέσης στελέχους της εκπαίδευσης, την άσκηση διοικητικού οργανωτικού και εκπαιδευτικού έργου και την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια. Οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε σχολικές μονάδες αξιολογούνται από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Επιστημονικής Ευθύνης (ειδικότητας), ως προς τη γενική και ειδική διδακτική του γνωστικού αντικειμένου και από τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας ως προς το παιδαγωγικό κλίμα και τη διαχείριση της τάξης, καθώς και από τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας και τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης, ως προς την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκειά τους (όπως προβλέπεται με το ν.4823/21). Στα Πρότυπα Σχολεία και τα Πειραματικά Σχολεία διενεργείται περιοδική εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση, με σκοπό τη διασφάλιση και τη διαρκή βελτίωση της ποιότητας του προσφερόμενου εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων (ν. 4692/2020). Οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν στα Πρότυπα Σχολεία και τα Πειραματικά Σχολεία αξιολογούνται από το Επιστημονικό Εποπτικό Συμβούλιο (ΕΠΕΣ) του οικείου Πρότυπου ή Πειραματικού Σχολείου, τον Διευθυντή του σχολείου από κοινού με τον Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου του οικείου ΕΠΕΣ, οι οποίοι συντάσσουν εκθέσεις αξιολόγησης. Τα κριτήρια αξιολόγησης των εκπαιδευτικών είναι η παιδαγωγική, διδακτική, καθώς και η υπηρεσιακή τους επάρκεια. Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, οι εκπαιδευτικοί, που αξιολογήθηκαν θετικά, δύνανται να υποβάλουν αίτηση ανανέωσης της θητείας τους στα οικεία Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί που αξιολογούνται αρνητικά, δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση για την πλήρωση κενών θέσεων εκπαιδευτικών σε Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία(του ν.4692/2020).
Περιφερειακά κέντρα εκπαιδευτικού σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ)
Ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός, η παρακολούθηση, ο συντονισμός και η στήριξη του εκπαιδευτικού έργου των δημόσιων και ιδιωτικών σχολικών μονάδων (καθώς και των ΕΚ, ο συντονισμός των ΚΕΣΥ, των ΚΕΑ και των ΕΚΦΕ) αποτελεί αρμοδιότητα των Περιφερειακών Κέντρων Εκπαιδευτικού Συντονισμού/ ΠΕΚΕΣ. Σύμφωνα με τoν ν.4547/2018, αποστολή των ΠΕΚΕΣ είναι η επιστημονική και παιδαγωγική υποστήριξη των εκπαιδευτικών της δημόσιας και της ιδιωτικής εκπαίδευσης , η οργάνωση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών (μέσω διοργάνωσης και υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων), περιλαμβανομένης και της εισαγωγικής καθώς και η υποστήριξη του προγραμματισμού και της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου σε περιφερειακό επίπεδο.. Το ΠΕΚΕΣ είναι αρμόδιο για τη σύνταξη συνολικής έκθεσης εξωτερικής αξιολόγησης των σχολικών μονάδων της οικείας Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης αναφορικά με τον προγραμματισμό και το εκπαιδευτικό έργο τους (ν. 4296/2020). Οι εν λόγω εκθέσεις αξιοποιούνται από την ΑΔΙΠΠΔΕ για τη διαμόρφωση της γενικής αξιολόγησης των σχολικών μονάδων του εκπαιδευτικού συστήματος.
Επόπτες Ποιότητας Εκπαίδευσης
Όπως προβλέπεται με τον ν. 4823/21, συνίσταται μία θέση επόπτη ποιότητας σε κάθε Περιφερειακή Διεύθυνση εκπαίδευσης και μία θέση επόπτη σε κάθε Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και σε κάθε Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με αρμοδιότητα την άσκηση παιδαγωγικής εποπτείας και την επίτευξη του βέλτιστου συντονισμού των δομών παροχής εκπαίδευσης. Το Περιφερειακό Συμβούλιο Εποπτών (ΠΕΣΕΠ) είναι αρμόδιο για την παρακολούθηση του εκπαιδευτικού σχεδιασμού, όπως η εφαρμογή προγραμμάτων σπουδών, η υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων και η στήριξης της λειτουργίας και του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων.
Σύμβουλοι Εκπαίδευσης
Έργο του Συμβούλου εκπαίδευσης είναι η παιδαγωγική και επιστημονική καθοδήγηση των εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού και Ειδικoύ Βοηθητικού Προσωπικού, η επιμόρφωση και η ανάπτυξη καινοτόμων πρωτοβουλιών στον χώρο της εκπαίδευσης. Στο έργο του Συμβούλου Εκπαίδευσης περιλαμβάνεται η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού και Ειδικoύ Βοηθητικού Προσωπικού, καθώς και η εποπτεία της διαδικασίας του συλλογικού προγραμματισμού και της αυτοαξιολόγησης του έργου της σχολικής μονάδας και των δομών υποστήριξης της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΑΙΘ)
Οι αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, ΚΕΑ, ΕΚΦΕ, ΕΚ) οργανώνουν και υποστηρίζουν την παροχή της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και το έργο των εκπαιδευτικών. Παράλληλα, το Υπουργείο Παιδείας, και Θρησκευμάτων ως ο κεντρικός φορέας χάραξης της εκπαιδευτικής πολιτικής, μέσω των επιμέρους οργάνων και υπηρεσιών του, υλοποιεί έρευνες και μελέτες, αναθέτει την εκπόνηση αξιολογικών μελετών σε επιτροπές εμπειρογνωμόνων, συμμετέχει σε έρευνες και συνεργάζεται με φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, διεθνή δίκτυα, ή οργανισμούς όπως τον ΟΟΣΑ, την EUROSTAT, την Ελληνική Στατιστική Αρχή κ.λπ. Αναπτύσσει συστήματα συλλογής, επεξεργασίας και παραγωγής ποσοτικών δεδομένων για σημαντικά μεγέθη της εκπαίδευσης που αξιοποιούνται στη λήψη αποφάσεων και τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό.
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ)
Το ΙΕΠ είναι επιτελικός επιστημονικός φορέας που υποστηρίζει το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και τους εποπτευόμενους φορείς του στα θέματα που αφορούν την προσχολική και τη σχολική εκπαίδευση, τη μεταλυκειακή εκπαίδευση, τη μετάβαση από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και την αντιμετώπιση της μαθητικής διαρροής και της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, με στόχο τη διασφάλιση του δικαιώματος όλων των παιδιών στην εκπαίδευση (Ν. 3966/2011 όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.4547/2018).
Το σύστημα της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων, των στελεχών εκπαίδευσης, των εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού από το ΙΕΠ με σκοπό τη διαρκή βελτίωση των διαδικασιών και τη διασφάλιση της αξιοπιστίας του και την περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του.
Αρχή διασφάλισης της ποιότητας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ)
Η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή. Στο πλαίσιο της αποστολής της (ν. 4142/2013 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τον ν. 4547/2018) διαμορφώνει, οργανώνει, εξειδικεύει και τυποποιεί τις διαδικασίες αξιολόγησης του εκπαιδευτικού συστήματος και τα σχετικά κριτήρια και δείκτες στο πλαίσιο, ιδίως αντίστοιχων διεθνών προτύπων, καθώς επίσης και εισηγείται προς το ΥΠΑΙΘ θέματα που αφορούν στη διαδικασία αξιολόγησης των στελεχών εκπαίδευσης και αποφαίνεται επί των ενστάσεων των στελεχών εκπαίδευσης, πλην των διευθυντών ή των προϊσταμένων και των υποδιευθυντών σχολικών μονάδων και ΕΚ., καθώς και των υπευθύνων τομέων ΕΚ, κατά των εκθέσεων αξιολόγησής τους.
Η ΑΔΙΠΠΔΕ είναι αρμόδιο για την μεταξιολόγηση του συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων, των στελεχών εκπαίδευσης, των εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού με σκοπό την παρακολούθηση και τον έλεγχο της λειτουργίας του, με σκοπό τη διαρκή βελτίωση των διαδικασιών και τη διασφάλιση της αξιοπιστίας του και την περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του.
Προσεγγίσεις και μέθοδοι για τη διασφάλιση ποιότητας
Η διασφάλιση της ποιότητας στην προσχολική και τη σχολική εκπαίδευση προσεγγίζεται μέσα από την εισαγωγή ενός θεσμοθετημένου, ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού πλαισίου αξιολογικής διαδικασίας των στελεχών και των εκπαιδευτικών (όπως προβλέπεται με το ν. 4823/20) μέσα από διαδικασίες εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας ν. 4692/2020).
Αξιολόγηση εκπαιδευτικών
Το έργο των μόνιμων εκπαιδευτικών αξιολογείται στη διάρκεια της τετραετίας από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Επιστημονικής Ευθύνης ως προς τη γενική και την ειδική διδακτική του γνωστικού αντικειμένου και από τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ως προς το παιδαγωγικό κλίμα και τη διαχείριση της τάξης, καθώς και ανά δύο (2) έτη από τον Διευθυντή ή Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας και τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης, ως προς την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκειά τους.
Προγραμματισμός και αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων
Οι διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση περιλαμβάνουν διαδικασίες εσωτερικής αξιολόγησης (internal evaluation) και εξωτερική αξιολόγησης (external evaluation) οι οποίες διενεργούνται σε ετήσια βάση. Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4692/2020:
- Κατά την έναρξη κάθε σχολικού έτους, ο Διευθυντής κάθε σχολικής μονάδας συγκαλεί σε ειδική συνεδρίαση τον σύλλογο διδασκόντων προκειμένου να:
- προβεί σε προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου,
- σχεδιασμό συλλογικών δράσεων και ερευνητικών διαδικασιών, καθώς και
- καθορισμό του τρόπου υλοποίησής τους για κάθε τρέχον σχολικό έτος.
- Ο σύλλογος διδασκόντων, σε συνεργασία με τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης που έχει την παιδαγωγική ευθύνη της σχολικής μονάδας, επιλέγει τομείς λειτουργίας της σχολικής μονάδας, στους οποίους θα εστιάσουν οι προγραμματιζόμενες δράσεις. Με επιμέλεια του Διευθυντή κάθε σχολικής μονάδας, συγκροτούνται, ομάδες δράσεων κοινού ενδιαφέροντος. Οι ομάδες αποτελούνται από δύο έως πέντε εκπαιδευτικούς και εστιάζουν, κυρίως , στην αναβάθμιση του εκπαιδευτικού τους έργου και στην επαγγελματική τους ανάπτυξη.
- Το έργο της υποστήριξης και του συντονισμού των εν λόγω ομάδων αναλαμβάνουν ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας και ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης, που έχει την παιδαγωγική ευθύνη της σχολικής μονάδας, ή ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης της ειδικότητας, κατά περίπτωση. Ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης μπορεί να οργανώνει σχετικές, ενδοσχολικές, επιμορφωτικές δράσεις και να παρέχει την απαιτούμενη στήριξη
- Ο Διευθυντής κάθε σχολικής μονάδας συγκαλεί τον σύλλογο διδασκόντων σε τακτικές συνεδριάσεις. Οι συνεδριάσεις αυτές πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και τουλάχιστον μία φορά ανά δίμηνο, προκειμένου να συζητήσουν διεξοδικά για την πορεία υλοποίησης του αρχικού προγραμματισμού και των δράσεων και ερευνητικών διαδικασιών που σχεδιάσθηκαν κατά τα ανωτέρω και να εκτιμήσουν τη διαφαινόμενη αποτελεσματικότητά τους. Αν ο σύλλογος κρίνει απαραίτητο, προβαίνει σε εκ νέου προγραμματισμό, ανασχεδιασμό ή σε τυχόν αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις, αξιοποιώντας και τις παρατηρήσεις ή προτάσεις του Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου παιδαγωγικής ευθύνης.
- Στο τέλος του διδακτικού έτους, ο Διευθυντής κάθε σχολικής μονάδας συγκαλεί σε ειδική συνεδρίαση τον σύλλογο διδασκόντων για να προβεί σε αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, ως διοικητικής και ως εκπαιδευτικής δομής και του εκπαιδευτικού έργου αυτής. Η εν λόγω έκθεση καταχωρίζεται στα πρακτικά της σχετικής συνεδρίασης του συλλόγου διδασκόντων και αναρτάται, με ευθύνη της Διεύθυνσης του σχολείου, κατά τα κύρια σημεία της στην ιστοσελίδα της σχολικής μονάδας, καθώς και στο σύνολό της σε ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή του ΙΕΠ.
- Οι Σύμβουλοι Εκπαίδευσης λαμβάνουν γνώση του περιεχομένου της έκθεσης του ετήσιου συλλογικού προγραμματισμού του εκπαιδευτικού έργου και του σχεδιασμού δράσεων επαγγελματικής ανάπτυξης, καθώς και της ετήσιας απολογιστικής έκθεσης του έργου των σχολικών μονάδων των οποίων έχουν την παιδαγωγική ευθύνη.
Με βάση τις υφιστάμενες υποδομές και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε σχολικής μονάδας, διατυπώνουν παρατηρήσεις επί των εκθέσεων αυτών, καθώς και προτάσεις υποστήριξης και βελτίωσης, οι οποίες όσον αφορά στις εκθέσεις προγραμματισμού, λαμβάνονται υπόψη κατά το τρέχον σχολικό έτος, ενώ όσον αφορά στις απολογιστικές εκθέσεις εσωτερικής αξιολόγησης, λαμβάνονται υπόψη κατά τον προγραμματισμό του επόμενου σχολικού έτους, από τις αντίστοιχες σχολικές μονάδες. Οι παρατηρήσεις και προτάσεις αυτές, για κάθε σχολική μονάδα γνωστοποιούνται στον σύλλογο διδασκόντων της οικείας σχολικής μονάδας και στο οικείο ΠΕΚΕΣ, μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής. Επίσης, σύνοψη των εν λόγω παρατηρήσεων και προτάσεων των Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου αναρτώνται στην ιστοσελίδα του οικείου ΠΕΚΕΣ, χωρίς αναφορές σε συγκεκριμένα σχολεία, καθώς και στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή της.
- Το ΠΕΚΕΣ, αφού λάβει υπόψη τις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις κάθε σχολικής μονάδας και τις σχετικές παρατηρήσεις και προτάσεις των Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου, συντάσσει συνολική έκθεση εξωτερικής αξιολόγησης των σχολικών μονάδων της οικείας Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης αναφορικά με τον προγραμματισμό και το εκπαιδευτικό έργο τους, το αργότερο μέχρι τη λήξη του σχολικού έτους. Η συνολική έκθεση αναρτάται εγκαίρως στην ιστοσελίδα του και στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή.
- Η Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε., κατά τη σύνταξη της ετήσιας έκθεσής της, αξιοποιεί το περιεχόμενο της ανωτέρω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και εστιάζει κυρίως στις εκθέσεις εξωτερικής αξιολόγησης των ΠΕΚΕΣ, προκειμένου: α) να εισηγείται προς τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων τρόπους βελτίωσης και αποτελεσματικότερης οργάνωσης των διαδικασιών του συλλογικού προγραμματισμού και της εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης των σχολικών μονάδων και β) να συντάσσει εκθέσεις με γενικές παρατηρήσεις, ιδίως όσον αφορά στις ανάγκες, δυσκολίες, τάσεις και επιτεύγματα, επί των εκθέσεων εξωτερικής αξιολόγησης των ΠΕΚΕΣ.
- Το ΙΕΠ αξιοποιεί το περιεχόμενο της ανωτέρω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του και εισηγείται σχετικά στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, σε συνεργασία με την ΑΔΙΠΠΔΕ, στις περιπτώσεις που αυτό κρίνεται ενδεδειγμένο ή αναγκαίο.
- Κάθε ειδικότερο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος νόμου δύναται να καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της ΑΔΙΠΠΔΕ και του ΙΕΠ.
Στα Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία πριν την έναρξη των μαθημάτων, ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας, καταρτίζει σχέδιο προγραμματισμού δράσεων, υλοποίησης ερευνητικών προγραμμάτων και εκπαιδευτικών στόχων για το τρέχον σχολικό έτος και το υποβάλλει σε ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΙΕΠ, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης. Η κατάρτιση του σχεδίου προγραμματισμού γίνεται σε συνεργασία με τον Υποδιευθυντή και τον Σύλλογο Διδασκόντων και υπό την καθοδήγηση του Προέδρου και του Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου του οικείου ΕΠ.Ε.Σ. Στο τέλος του σχολικού έτους, ο Διευθυντής του Πρότυπου ή του Πειραματικού Σχολείου, σε συνεργασία με τον Υποδιευθυντή και τον Σύλλογο Διδασκόντων και υπό την καθοδήγηση του Προέδρου και του Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου του οικείου ΕΠΕΣ, συντάσσει έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης με την οποία αξιολογείται η επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων που είχαν τεθεί στο σχέδιο προγραμματισμού δράσεων. Με την έκθεση αυτή εσωτερικής αξιολόγησης αξιολογείται η απόδοση του σχολείου στο σύνολό της και διατυπώνονται προτάσεις βελτίωσης για το επόμενο σχολικό έτος. Οι εκθέσεις εσωτερικής αξιολόγησης αποτελούν τη βάση για την εξωτερική αξιολόγηση του Πρότυπου ή του Πειραματικού Σχολείου. Η εξωτερική αξιολόγηση πραγματοποιείται από τη Διοικούσα Επιτροπή Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, σε συνεργασία με το ΙΕΠ και ΑΕΙ της ημεδαπής στο τέλος του σχολικού έτους (ν. 4692/2020).
Επιστημονική και παιδαγωγική υποστήριξη του εκπαιδευτικού έργου
Ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης έχει την επιστημονική και παιδαγωγική ευθύνη για τα θέματα του κλάδου του, του συνόλου των σχολικών μονάδων και ΕΚ που υπάγονται στο οικείο ΠΕΚΕΣ (Ν. 4547/18).
Παρακολούθηση του εκπαιδευτικού συστήματος
Στο πλαίσιο λειτουργίας των διαφόρων υπηρεσιών του ΥΠΑΙΘ έχουν αναπτυχθεί πληροφοριακά συστήματα συγκέντρωσης στοιχείων από τις σχολικές μονάδες (όπως στοιχεία για το μαθητικό και εκπαιδευτικό δυναμικό, την κτηριακή υποδομή κ.λπ.), τα οποία αξιοποιούνται είτε σε πάγιες λειτουργίες του ΥΠΑΙΘ (μεταθέσεις, αποσπάσεις, διορισμοί κ.ο.κ.) είτε για την παρακολούθηση πτυχών του εκπαιδευτικού συστήματος και τη συμπλήρωση των συμβατικών δεικτών εκπαίδευσης και κοινωνικής ανάπτυξης (π.χ. δείκτες του ΟΟΣΑ). Στο πλαίσιο της αναβάθμισης και του εκσυγχρονισμού της πληροφοριακής του υποδομής, το ΥΠΑΙΘ, έχει προχωρήσει στη διαμόρφωση ενός νέου πληροφοριακού συστήματος (http://myschool.sch.gr) που απευθύνεται στις σχολικές μονάδες και τις αποκεντρωμένες διοικητικές δομές του αντικαθιστώντας και ενοποιώντας πληροφοριακά συστήματα (e-School, e-DataCenter, Survey, ΟΠΣΥΔ, κ.λπ.) σε ένα ενιαίο πληροφοριακό περιβάλλον.
Εστιασμένες μελέτες αξιολόγησης
Τα κεντρικά όργανα του εκπαιδευτικού σχεδιασμού για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (ΥΠΑΙΘ, ΙΕΠ, ΑΔΙΠΠΔΕ) υλοποιούν στο πλαίσιο της λειτουργίας τους αξιολογικές μελέτες για την παρακολούθηση συγκεκριμένων διαστάσεων του εκπαιδευτικού συστήματος. Θέματα όπως η χρηματοδότηση στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η επίδοση των μαθητών σε διάφορα μαθήματα, η επαγγελματική ένταξη των αποφοίτων, η σχολική διαρροή, αποτελούν ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων εντοπισμένων μελετών αξιολόγησης, που παρέχουν τη δυνατότητα να εξεταστούν σε βάθος συγκεκριμένες πτυχές του εκπαιδευτικού συστήματος. Σε σχέση με τις προτεραιότητες που τίθενται στο επίπεδο της εκπαιδευτικής πολιτικής, η χώρα υλοποιεί ανάλογες μελέτες σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο ή συμμετέχει σε παρόμοιες μελέτες υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ και άλλων ευρωπαϊκών και διεθνών δικτύων και οργανισμών.
Αξιολόγηση λοιπών αποκεντρωμένων υπηρεσιών και φορέων του ΥΠΑΙΘ
Για την αξιολόγηση των λοιπών αποκεντρωμένων υπηρεσιών του ΥΠΑΙΘ, καθώς και των φορέων που εποπτεύονται από το ΥΠΑΙΘ, οι οποίοι ασκούν διοικητικές αρμοδιότητες σε θέματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εφαρμόζονται οι διατάξεις του Νόμου 4369/2016.