Η εκπαίδευση και κατάρτιση ενηλίκων κυρίως παρέχεται είτε στο πλαίσιο του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος σε φορείς Γενικής Τυπικής Εκπαίδευσης Ενηλίκων που χορηγούν τίτλο ισότιμο με το απολυτήριο Γυμνασίου (Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας), στη μεταγυμνασιακή εκπαίδευση και κατάρτιση (Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης/ΕΣΚ και Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας/ΕΠΑΣ του ΟΑΕΔ), στην μεταδευτεροβάθμια επαγγελματική κατάρτιση (Ινστιτούτα επαγγελματικής Κατάρτισης/ΙΕΚ και Μεταλυκειακό έτος-Τάξη Μαθητείας), στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, είτε με τα Δημόσια Κέντρα Δια Βίου Μάθησης, τα προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων που παρέχονται στους Δήμους ή σε άλλους φορείς καθώς και μέσω προγραμμάτων των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Παροχή μάθησης με στόχο τη βελτίωση του ποσοστού επίτευξης απόκτησης βασικών δεξιοτήτων
Σχολεία δεύτερης ευκαιρίας
Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) δημιουργήθηκαν το 1997 με ν. 2525/1997. Με τον ν. 4763/2020 υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο δια της ΓΓΕΕΚΔΒΜ&Ν, διαμορφώνει το εκπαιδευτικό πλαίσιό τους και έχει την εποπτεία της λειτουργίας τους. Δικαίωμα εγγραφής έχουν όσοι συμπληρώνουν ή έχουν υπερβεί το δέκατο όγδοο (18) έτος της ηλικίας τους και δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εννιάχρονη εκπαίδευση και έχουν απολυτήριο Δημοτικού. Η φοίτηση στα ΣΔΕ παρέχεται δωρεάν. Σκοπός των ΣΔΕ είναι:
- η ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ατόμων ηλικίας δεκαοκτώ ετών και άνω,
- η επανασύνδεση των εκπαιδευόμενων με τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης,
- η απόκτηση σύγχρονων γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων που θα τους βοηθήσουν στην κοινωνικο-οικονομική τους ένταξη και ανέλιξη,
- η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των εκπαιδευόμενων και
- η συμβολή στην ένταξή τους ή στη βελτίωση της θέσης τους στον χώρο της εργασίας.
Το πρόγραμμα σπουδών των ΣΔΕ είναι ανοικτό και ευέλικτο και στοχεύει στην παροχή γνώσεων και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στάσεων. Ο βασικός πυρήνας του προγράμματος σπουδών συγκροτείται από τα γνωστικά αντικείμενα-γραμματισμούς, που εναρμονίζονται με τις οκτώ βασικές ικανότητες του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς. Στα ΣΔΕ δύνανται να λειτουργούν τμήματα προετοιμασίας για τη συμμετοχή στις εξετάσεις απόκτησης απολυτήριου δημοτικού σχολείου καθώς και προπαρασκευαστικά τμήματα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας για μετανάστες και πρόσφυγες προκειμένου να εγγραφούν στα ΣΔΕ. Το πρόγραμμα σπουδών είναι ταχύρυθμο και διαρκεί 18 μήνες και διακρίνεται σε δύο εννεάμηνες περιόδους (δύο σχολικά έτη). Το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα καλύπτει 21 διδακτικές ώρες και είναι απογευματινό: από τις 4.30 ή 5.00 έως τις 8.30 ή 9.00. Η επιτυχής ολοκλήρωση της διετούς φοίτησης του εκπαιδευομένου πιστοποιείται με τίτλο ισότιμο με το απολυτήριο του Γυμνασίου. Το πρόγραμμα σπουδών είναι επίσης ευέλικτο και ανοικτό, επιτρέποντας να επαναπροσδιορίζονται συνεχώς οι στόχοι και να τροποποιείται το περιεχόμενο ώστε να προσαρμόζεται στις ανάγκες των εκπαιδευομένων. Οι μέθοδοι διδασκαλίας είναι καινοτόμες και στηρίζονται στο διαφορετικό τρόπο που προσλαμβάνουν τη γνώση οι ενήλικες, καθώς και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Οι συγκεκριμένες αυτές μέθοδοι επιτρέπουν τη βιωματική προσέγγιση της γνώσης, την ομαδοσυνεργατική μάθηση και τις διαθεματικές προσεγγίσεις. Στο σχολείο αυτό οι εκπαιδευόμενοι δεν αποκτούν μόνο γνώσεις αλλά και κοινωνικές δεξιότητες, όπως αυτές της επικοινωνίας, της συνεργασίας, της επίλυσης προβλημάτων, κλπ. Επίσης υποστηρίζονται στη μαθησιακή τους πορεία από τις συμβουλευτικές υπηρεσίες του ΣΔΕ, έναν καινοτόμο θεσμό που περιλαμβάνει έναν σύμβουλο ψυχολόγο και έναν σύμβουλο σταδιοδρομίας για κάθε σχολείο. Τα μαθήματα που διδάσκονται είναι:
- Ελληνική Γλώσσα
- Μαθηματικά
- Πληροφορική
- Αγγλική Γλώσσα
- Κοινωνική Εκπαίδευση
- Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
- Φυσικές Επιστήμες
- Αισθητική Αγωγή
Για την καλύτερη λειτουργία των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας θεσμοθετούνται ως συμβουλευτικά όργανα:
- ο Σύμβουλος Σταδιοδρομίας, ο οποίος παρέχει ατομική και ομαδική Συμβουλευτική με στόχο τη διευκόλυνση και υποστήριξη των εκπαιδευομένων για την είσοδο ή επανατοποθέτηση στην αγορά εργασίας και
- ο Σύμβουλος Ψυχολόγος, ο οποίος παρεμβαίνει υποστηρικτικά σε πρόσωπα ή ομάδες που δυσκολεύονται να λειτουργήσουν στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πλαίσιο και στηρίζει το εκπαιδευτικό προσωπικό για την αντιμετώπιση προβλημάτων που ανακύπτουν.
Η χρηματοδότηση των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας γίνεται με κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, μέσω των επιχειρησιακών προγραμμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Υπάρχουν 66 Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (και 22 Τμήματα-Παραρτήματα) καθώς και 12 Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας που λειτουργούν μέσα σε σωφρονιστικά ιδρύματα. ΣΔΕ υπάρχουν σε όλες τις περιφέρειες της χώρας. Το σχολικό έτος 2020-2021 στα ΣΔΕ υπήρχαν 5.352 εκπαιδευόμενοι (2.198 απόφοιτοι) και τον Ιανουάριο του 2022 υπήρχαν 4.634 εκπαιδευόμενοι.
Παροχή μάθησης με στόχο την απόκτηση αναγνωρισμένου τίτλου σπουδών κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής και πιστοποίηση αυτού
Σχολεία δεύτερης ευκαιρίας
Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) είναι θεσμός που καθιερώθηκε ως μέσο καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού. Απευθύνεται σε πολίτες ηλικίας 18 ετών και άνω, οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση και ως εκ τούτου υπάρχει κίνδυνος κοινωνικού αποκλεισμού και περιθωριοποίησης.
Με το θεσμό αυτό δίνεται στους αποφοίτους η δυνατότητα ομαλής ένταξης στις κοινωνικές, οικονομικές και επαγγελματικές δομές καθώς παρέχεται τίτλος ισότιμος με το απολυτήριο Γυμνασίου ο οποίος αναγνωρίζεται από το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) και αντιστοιχεί στο επίπεδο ISCED 2.
Μεταγυμνασιακή Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση
Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης (ΕΣΚ) και Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας του ΟΑΕΔ
Με τον ν. 4763/2020 δημιουργείται η ύπαρξη μαθησιακών διαδρομών σε όλα τα επίπεδα (3-5) του Εθνικού/Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων και η μεταγυμνασιακή εκπαίδευση και κατάρτιση, επιπέδου (3), παρέχεται από τις ΕΣΚ και τις ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ. Σκοπός των ανωτέρω σχολών είναι κυρίως:
- η παροχή υπηρεσιών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε αποφοίτους με τίτλο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ή τίτλο ισότιμο προς αυτόν
- η αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής, η αναβάθμιση των βασικών δεξιοτήτων των κατόχων τίτλων υποχρεωτικής εκπαίδευσης ή ισότιμων προς αυτούς και η ένταξή τους στην αγορά εργασίας και
- η μέριμνα για την ένταξη στην επαγγελματική ζωή ευπαθών και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων σε ό,τι αφορά τις ΕΣΚ.
Η φοίτηση στις ΕΣΚ και τις ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ είναι διετής και περιλαμβάνει τις τάξεις Α΄ και Β΄. Στην Α΄ τάξη εγγράφονται, χωρίς εξετάσεις, οι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου ή άλλου ισότιμου τίτλου και στη Β΄ τάξη εγγράφονται οι μαθητευόμενοι που προάγονται από την Α’ τάξη.
Οι τάξεις Α΄και Β΄των ΕΣΚ και των ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ, οργανώνονται σε τμήματα ειδικότητας. Σε κάθε ειδικότητα περιλαμβάνονται πρακτική άσκηση ή «Πρόγραμμα μάθησης σε εργασιακό χώρο», σύμφωνα με τον Οδηγό Κατάρτισης.
Η φοίτηση στις δημόσιες ΕΣΚ και τις ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ είναι δωρεάν.
Οι δημόσιες ΕΣΚ και οι ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ είναι δυνατόν να παρέχουν επαγγελματική κατάρτιση δια ζώσης ή εξ αποστάσεως, εκπαίδευση-κατάρτιση σύγχρονη ή ασύγχρονη ή μικτή με βάση του Οδηγούς Κατάρτισης των ειδικοτήτων κατάρτισης.
Κάθε καταρτιζόμενος μπορεί να παρακολουθεί μια μόνο ΕΣΚ ή ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ. Οι καταρτιζόμενοι δεν δύνανται να εγγράφονται και να φοιτούν παράλληλα σε άλλες δομές εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Οι καταρτιζόμενοι που ολοκληρώνουν επιτυχώς τη φοίτησή τους στις ΕΣΚ και στις ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ λαμβάνουν Πτυχίο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Επιπέδου 3, ύστερα από πιστοποίηση.
Οι δημόσιες ΕΣΚ του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, ως σύνολο αρμοδιοτήτων, θέσεων, προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής, ιδρύονται με τον ν 4763/2020 και θα λειτουργούν ως αποκεντρωμένες υπηρεσίες υπαγόμενες στη ΓΓΕΕΚΔΒΜ&Ν του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Με δεδομένη την πρόσφατη ψήφιση του ν. 4763/2020 δεν έχουν ιδρυθεί μέχρι στιγμής ΕΣΚ.
ΟΙ ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ λειτουργούν βάσει του νόμου 4763/2020 (ΦΕΚ 254 Α΄).
Η φοίτηση διαρκεί 2 σχολικά έτη. Οι μαθητές των ΕΠΑΣ το πρωί πραγματοποιούν “πρόγραμμα μάθησης σε εργασιακό χώρο” (πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις) για έξι ώρες και το απόγευμα παρακολουθούν θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα στη σχολή σε συναφείς ειδικότητες.
Οι Σχολές Μαθητείας του ΟΑΕΔ εφαρμόζουν με επιτυχία το δυϊκό σύστημα Μαθητείας από το 1952. Οι μαθητευόμενοι αποκτούν επαγγελματική εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες εργασίας, ασκούμενοι σε επιχειρήσεις όλων των κλάδων της εθνικής οικονομίας σε πολλές τεχνικές ειδικότητες.
Στις ΕΠΑΣ μπορούν να εγγραφούν νέοι/ες, απόφοιτοι της Γ΄ Τάξης Γυμνασίου, ηλικίας 15-29 ετών. Κατά τη διαδικασία εισαγωγής τους λαμβάνονται υπόψη τα εξής κριτήρια:βαθμός απολυτήριου τίτλου, κοινωνικά κριτήρια, όπως πολύτεκνη/τρίτεκνη οικογένεια , ορφανοί από γονέα μαθητές, χαμηλό οικογενειακό εισόδημα κ.λπ.
Η Πράξη «Μαθητεία/Πρακτική Άσκηση των ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ» έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση & Δια Βίου Μάθηση» - ΕΣΠΑ 2014-2020 και συγχρηματοδοτείται από το ΕΚΤ.
Κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο λειτουργούν 50 ΕΠΑΣ και 6 Πειραματικές ΕΠΑΣ (Π.ΕΠΑΣ) στον τομέα του τουρισμού. Κατά το έτος 2021 υπήρχαν 7.645 μαθητευόμενοι.
Επαγγελματική Εκπαίδευση: Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) και Λύκεια των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων Λυκείων (ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ.)
Κατά το σχολικό έτος 2021-2022 στα Ημερήσια ΕΠΑΛ σε σύνολο 78.491 μαθητών οι ενήλικες ήταν 11.603, στα ΠΕΠΑΛ σε σύνολο 786 μαθητών οι ενήλικες ήταν 11, στα Εσπερινά ΕΠΑΛ σε σύνολο 24.434 μαθητών οι ενήλικες ήταν 23.853 και στα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια σε σύνολο 3.598 μαθητών οι ενήλικες ήταν 1.795. Αναλυτικά παρουσιάζονται αυτές οι εκπαιδευτικές δομές στα Κεφάλαια 6 και 12.
Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Κατάρτιση
Ινστιτούτα επαγγελματικής κατάρτισης
Τα ΙΕΚ ιδρύονται με τον ν. 2009/1992. Με τον ν. 4763/2020, τα δημόσια ΙΕΚ του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, ως σύνολο αρμοδιοτήτων, θέσεων, προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής, συνιστούν αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων που υπάγονται στην ΓΓΕΕΚΔΒΜ&Ν, από την οποία και εποπτεύονται. Σκοπός των ΙΕΚ είναι:
- η παροχή αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης σε αποφοίτους της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και σε κατόχους ισότιμων τίτλων
- η εξασφάλιση στους καταρτιζόμενους αντίστοιχων προσόντων, με τη διδασκαλία επιστημονικών, τεχνικών, επαγγελματικών και πρακτικών γνώσεων και την καλλιέργεια ανάλογων δεξιοτήτων, ώστε να διευκολύνεται η επαγγελματική τους ένταξη και να διασφαλίζεται η προσαρμογή τους στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας.
Η φοίτηση στα ΙΕΚ διαρκεί κατ’ ελάχιστον τέσσερα (4) και δεν δύναται να υπερβαίνει τα πέντε (5) συνολικά εξάμηνα, συμπεριλαμβανομένης σε αυτά της περιόδου πρακτικής άσκησης ή μαθητείας. Η κατάρτιση των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ), καθώς και των κατόχων ισότιμων τίτλων επαγγελματικής εκπαίδευσης, διαρκεί σε ΙΕΚ από δύο (2) μέχρι τρία (3) εξάμηνα, συμπεριλαμβανομένης σε αυτά της περιόδου πρακτικής άσκησης ή μαθητείας, εφόσον πρόκειται για τίτλο σε ειδικότητα του επαγγελματικού τομέα από τον οποίο αποφοίτησαν από το ΕΠΑΛ ή ισότιμη δομή δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης. Η φοίτηση στα δημόσια ΙΕΚ παρέχεται δωρεάν και για την απρόσκοπτη παρακολούθηση και ολοκλήρωση της κατάρτισης στα δημόσια ΙΕΚ αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, είναι δυνατή η χορήγηση υποτροφιών σε καταρτιζόμενους με βάση κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια. Στα ΙΕΚ παρέχονται ειδικότητες, οι οποίες καθορίζονται με βάση την τοπική αγορά εργασίας και τις αναπτυξιακές προτεραιότητες της εθνικής οικονομίας. Με το ν. 4763/2020 δύνανται να ιδρύονται Πειραματικά και Θεματικά ΙΕΚ. Αποστολή των πειραματικών ΙΕΚ είναι η προώθηση της ανάπτυξης και πειραματικής εφαρμογής μοντέλου καινοτόμου λειτουργίας στη βάση ειδικών προδιαγραφών, ιδίως εκπαιδευτικής μεθοδολογίας. Ειδικότερη αποστολή κάθε Θεματικού ΙΕΚ, αποτελεί η πιλοτική ανάπτυξη και προώθηση ειδικοτήτων επαγγελματικής κατάρτισης που αντιστοιχούν σε στοχευμένο κατά περίπτωση αναπτυξιακό τομέα της οικονομίας. Με τον ίδιο νόμο δίνεται η δυνατότητα τα δημόσια ΙΕΚ να παρέχουν επαγγελματική κατάρτιση δια ζώσης ή εξ αποστάσεως, εκπαίδευση-κατάρτιση σύγχρονη ή ασύγχρονη ή μικτή με βάση του Οδηγούς Κατάρτισης των ειδικοτήτων κατάρτισης. Τα δημόσια ΙΕΚ μπορούν να οργανώνουν και να λειτουργούν ξενόγλωσσα τμήματα που απευθύνονται σε αλλοδαπούς πολίτες, που έχουν συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18) έτος της ηλικίας τους και είναι κάτοχοι τίτλων ισότιμων προς εκείνων των αποφοίτων μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι καταρτιζόμενοι που ολοκληρώνουν επιτυχώς τη φοίτησή τους στα ΙΕΚ λαμβάνουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Επιπέδου 5, ύστερα από πιστοποίηση. Απόφοιτοι των ΙΕΚ, που ύστερα από επιτυχή εξέταση πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης κατέχουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Επιπέδου 5, του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων ή ισότιμο τίτλο δύνανται να κατατάσσονται σε τμήματα ΑΕΙ συναφούς ειδικότητας με αυτή του ανωτέρω διπλώματος. Οι λειτουργικές δαπάνες, δαπάνες εκπαιδευτικού υλικού και εξοπλισμού των δημόσιων ΙΕΚ, καθώς και οι αμοιβές των εκπαιδευτών Επαγγελματικής Κατάρτισης μπορούν να χρηματοδοτούνται από εθνικούς οι ενωσιακούς πόρους. Κατά την τρέχουσα περίοδο λειτουργούν 126 δημόσια ΙΕΚ του Υπουργείου Παιδείας και φοιτούν σε αυτά 23.355 καταρτιζόμενοι.
Μεταλυκειακό Έτος-Τάξη Μαθητείας
Το Μεταλυκειακό Έτος-Τάξη Μαθητείας άρχισε τη λειτουργία του πιλοτικά το 2017 (ν. 4386/16). Με τον ν. 4763/2020 το Μεταλυκειακό Έτος-Τάξη Μαθητείας υλοποιείται με ευθύνη της ΓΓΕΕΚΔΒΜ&Ν του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και την ευθύνη για θέματα υποστήριξης της Μαθητείας έχουν σε κάθε περιφέρεια τα ΣΠΠΑΕ. Τα Τμήματα του Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας λειτουργούν στα ΕΠΑΛ. Σκοπός του Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας είναι:
- η παροχή υπηρεσιών αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης σε αποφοίτους της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθώς και σε κατόχους ισότιμων τίτλων
- η αναβάθμιση των επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, μέσω μιας μαθησιακής διαδρομής που αξιοποιεί τις υπάρχουσες επαγγελματικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες και
- η περαιτέρω ενίσχυση των ευκαιριών ένταξης των αποφοίτων της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης στην αγορά εργασίας, μέσω της απόκτησης εργασιακής εμπειρίας αξιοποιώντας τη μεθοδολογία της μαθητείας.
Σε αυτό εγγράφονται κατά σειρά προτεραιότητας:
- κάτοχοι απολυτηρίου και πτυχίου ΕΠΑΛ και ΕΝΕΕΓΥ-Λ, καθώς και οι κάτοχοι ισότιμων προς αυτούς τίτλους σε συναφείς ειδικότητες
- οι κάτοχοι απολυτηρίων ΓΕΛ και πτυχίου ΕΠΑΛ σε συναφείς ειδικότητες.
Το πρόγραμμα έχει συνολική διάρκεια έντεκα (11) μήνες, αρχίζει την πρώτη Σεπτεμβρίου κάθε έτους και ολοκληρώνεται την 31 Ιουλίου του επόμενου έτους. Η εφαρμοζόμενη μεθοδολογία της μαθητείας περιλαμβάνει:
- μαθητεία με εκπαίδευση σε χώρο εργασίας σε ποσοστό κατ’ ελάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) της συνολικής διάρκειας και
- εργαστηριακά μαθήματα ειδικότητας, τα οποία πραγματοποιούνται σε Σχολικό Εργαστήριο (ΣΕ) ΕΠΑΛ ή σε ΕΚ. Την ευθύνη υλοποίησης του Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας έχει το ΕΠΑΛ. Η κατανομή μεταξύ εργαστηριακού μαθήματος και προγράμματος μάθησης σε εργασιακό χώρο, καθορίζεται στον Οδηγό Κατάρτισης κάθε ειδικότητας.
Με την ολοκλήρωση του Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας χορηγείται στον απόφοιτο από τη σχολική μονάδα ΒΕΚ, ύστερα από αξιολόγηση στο εργαστηριακό μάθημα και στο πρόγραμμα μάθησης στο εργασιακό χώρο. Η ΒΕΚ είναι προαπαιτούμενη για τη συμμετοχή στις εξετάσεις πιστοποίησης προσόντων και απόκτησης διπλώματος επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, επιπέδου πέντε (5), που διεξάγονται ετησίως από τον ΕΟΠΠΕΠ. Οι απόφοιτοι του Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας μπορούν να παρακολουθούν προαιρετικά Προπαρασκευαστικό Πρόγραμμα Πιστοποίησης, διάρκειας τριάντα πέντε (35) ωρών, με σκοπό την αρτιότερη προετοιμασία για τη συμμετοχή στις διαδικασίες πιστοποίησης προσόντων και απόκτησης τίτλου επιπέδου (5).
Οι απόφοιτοι δύνανται να κατατάσσονται σε συναφείς ειδικότητες των ΙΕΚ, με απαλλαγή από τα μαθήματα τα οποία έχουν διδαχτεί ή να κατατάσσονται σε εξάμηνα πέραν του Α΄και σε συναφείς ειδικότητες ΙΕΚ.
Απόφοιτοι του Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας, που ύστερα από επιτυχή εξέταση πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης κατέχουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Επιπέδου 5, του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων ή ισότιμο τίτλο δύνανται να κατατάσσονται σε τμήματα ΑΕΙ συναφούς ειδικότητας με αυτή του ανωτέρω διπλώματος. Το Μεταλυκειακό Έτος-Τάξη Μαθητείας μπορεί να χρηματοδοτείται από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους. Τον Απρίλιο του 2022 υπάρχουν περίπου 2.800 μαθητευόμενοι. Επιπλέον στοιχεία παρουσιάζονται στο Κεφάλαιο 6.
Παροχή μάθησης με στόχο τη μετάβαση στην αγορά εργασίας
(Παροχή μη τυπικής μάθησης)
Βασική προτεραιότητα της ΕΔ ΕΣΠΑ ΑπΚΟ είναι η ανταπόκριση στην αναγκαιότητα ενίσχυσης της απασχολησιμότητας του ανθρώπινου δυναμικού με σκοπό την ανάσχεση της ανεργίας και της μείωσης του κινδύνου της κοινωνικής περιθωριοποίησης.
Σκοπός είναι η ενδυνάμωση των ανέργων μέσω της ενίσχυσης των δεξιοτήτων τους, ώστε να ενταχθούν / επανενταχθούν στην αγορά εργασίας σε ποιοτικές και βιώσιμες θέσεις απασχόλησης στους δυναμικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις αναπτυξιακές προτεραιότητες της χώρας και τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις για την αλλαγή και τον εμπλουτισμό του παραγωγικού υποδείγματος ως απόρροια του μετασχηματισμού της οικονομίας. Ως εκ τούτου η ΕΔ ΕΣΠΑ ΑπΚΟ εστιάζει σε Ενεργητικές Πολιτικές Απασχόλησης με έμφαση στον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης για την αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, με στόχο την ένταξη ή/και επανένταξή τους ή/και βελτίωσης της θέσης του στην αγορά εργασίας προκειμένου να ανταποκριθούν στο εργασιακό περιβάλλον όπως αυτό προδιαγράφεται από την τεχνολογική ανάπτυξη, την ψηφιακή οικονομία, την κλιματική αλλαγή κ.κ
Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΔ ΕΣΠΑ ΑπΚΟ σχεδιάζει και υλοποιεί:
- ολοκληρωμένες παρεμβάσεις επαν/ένταξης στην αγορά εργασίας.
Οι ολοκληρωμένες παρεμβάσεις επικεντρώνονται στην ενεργητική πολιτική της κατάρτισης των ανέργων σε δεξιότητες που συνάδουν με τις σύγχρονες και αναμενόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας σε συνδυασμό με τις προσωπικές ανάγκες και ενδιαφέροντα, μεριμνώντας παράλληλα για τις ομάδες εκείνες που εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά ανεργίας ή/και ιδιαίτερες δυσκολίες ως προς την ένταξη / επανένταξη στην αγορά εργασίας όπως είναι οι Νέοι εκτός Απασχόλησης, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΑΕΚ), οι γυναίκες και οι μακροχρόνια άνεργοι.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ολοκληρωμένες παρεμβάσεις αποτελούν μία συνεκτική δέσμη υπηρεσιών προς τους ανέργους, οι οποίες περιλαμβάνουν επαγγελματική συμβουλευτική, συμβουλευτική υποστήριξη, θεωρητική κατάρτιση και πρακτική άσκηση στη συντριπτική πλειοψηφία σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα των οποίων η δραστηριότητα συνάδει με τα θεματικά αντικείμενα της κατάρτισης, και πιστοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια της κατάρτισης. Ο αριθμός των συνεδριών επαγγελματικής συμβουλευτικής, οι ώρες του συνολικού προγράμματος κατάρτισης (θεωρία και πρακτική) καθώς και η δομή άρθρωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους ανέργους ποικίλουν με γνώμονα τα αντικείμενα κατάρτισης ή/και τα χαρακτηριστικά των ομάδων στόχου.
- Προγράμματα θεωρητικής κατάρτισης
Στην ίδια λογική με αυτήν των ολοκληρωμένων παρεμβάσεων, σχεδιάζονται και υλοποιούνται προγράμματα στα οποία παρέχονται υπηρεσίες επαγγελματικής συμβουλευτικής και θεωρητικής κατάρτισης, οι οποίες δύναται να αφορούν τις αποκαλούμενες «ήπιες»/ «οριζόντιες» δεξιότητες ή άλλες επαγγελματικές εξειδικεύσεις του τομέα των υπηρεσιών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο υπ’ αριθμ. 79732/27-07-2020 Πλαίσιο ποιοτικών προδιαγραφών για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) προγραμμάτων Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ).
- Προγράμματα κοινωφελούς εργασίας
Κύριος στόχος των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας είναι η ενίσχυση και προώθηση της ένταξης / επανένταξης των ανέργων στην αγορά εργασίας μέσω συνδυασμού απασχόλησης σε θέσεις που σχετίζονται με την κοινή ωφέλεια και κατάρτισης, για την ενδυνάμωση και αναβάθμιση των προσόντων και των δεξιοτήτων τους.
Στο πλαίσιο αυτό, η έμφαση τίθεται στις ομάδες του πληθυσμού που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο κοινωνικής περιθωριοποίησης (όπως ενδεικτικά, μακροχρόνια άνεργοι, άνεργοι με χαμηλά προσόντα, άνεργοι μεγαλύτερης ηλικίας) και απαιτείται να εργαστούν σε πρώτη φάση, σε «προστατευμένο περιβάλλον», διατηρώντας και παράλληλα αναβαθμίζοντας την ικανότητα απασχόλησής τους προς την επίτευξη του στόχου της ένταξης / επανένταξής τους στην αγορά εργασίας.
Ως εκ των παραπάνω στα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας συνδυάζεται η συμβουλευτική υποστήριξη, η εργασιακή εμπειρία μέσω τοποθέτησης σε θέση απασχόλησης που αφορά την κοινή ωφέλεια και η κατάρτιση η οποία οδηγεί σε πιστοποίηση γνώσεων και δεξιοτήτων, με πρόσφατο εμπλουτισμό των θεματικών αντικειμένων κατάρτισης ώστε να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο ο ενεργητικός χαρακτήρας της κοινωφελούς εργασίας, κατά συνέπεια και οι προοπτικές επαν/ένταξης των ανέργων στην αγορά εργασίας, σε συνέχεια αλλαγών κατά την ιστορική εξέλιξή της προς τον ίδιο στόχο (μετατροπή της από «παθητική» πολιτική σε ενεργητική).
Η μεθοδολογία υλοποίησης των προγραμμάτων κατάρτισης δύναται να είναι μέσω:
- Του συστήματος επιταγής κατάρτισης (training voucher) το οποίο αφορά τη λειτουργία ενός συστήματος παροχής και διαχείρισης υπηρεσιών κατάρτισης και άλλων συνδεόμενων με αυτήν υπηρεσιών, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα. Η επιταγή κατάρτισης ενσωματώνει συγκεκριμένη οικονομική αξία με αποκλειστικό σκοπό την ανταλλαγή της με τις υπηρεσίες που προβλέπει κάθε δράση, οι οποίες θα παρασχεθούν στον άνεργο από τον πάροχο κατάρτισης, εφ’ όσον τόσο ο άνεργος όσο και ο πάροχος έχουν ήδη εγγραφεί σε αντίστοιχα μητρώα, βάσει κριτηρίων επιλογής.
- άλλων συστημάτων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο συμπράξεων μεταξύ δικαιούχων.
«Επιταγή επαγγελματικής κατάρτισης»
Στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων με πόρους της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο), η ΕΔ ΕΣΠΑ ΑπΚΟ ανέπτυξε το σύστημα «επιταγή επαγγελματικής κατάρτισης». Η «Επιταγή Επαγγελματικής Κατάρτισης» περιλαμβάνει επί μέρους προγράμματα που απευθύνονται σε άνεργους διάφορων επαγγελματικών κλάδων ενώ η διάρκεια, το περιεχόμενο και η γεωγραφική κατανομή ανά την επικράτεια ποικίλλει ανάλογα με το εκάστοτε πρόγραμμα. Σκοπός της είναι η επίτευξη μιας δομημένης πορείας εισόδου των άνεργων στην αγορά εργασίας, η οποία δυνητικά καταλήγει στην τοποθέτησή τους σε θέσεις απασχόλησης σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Κάθε άνεργος που θα εκδηλώσει ενδιαφέρον, εφ’ όσον επιλεγεί βάσει των κριτηρίων και της διαδικασίας που περιγράφεται στο εκάστοτε πρόγραμμα, εγγράφεται σε «Μητρώο Ωφελουμένων» και δικαιούται την «Επιταγή Εισόδου στην αγορά εργασίας», η οποία του δίνει τη δυνατότητα να λάβει υπηρεσίες συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης (θεωρία και πρακτική). Περιλαμβάνονται:
- Πρόγραμμα θεωρητικής κατάρτισης
- Πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας με σκοπό την ομαλή ένταξη και ενσωμάτωση του καταρτιζόμενου στο εργασιακό περιβάλλον της επιχείρησης. Η διάρκεια της πρακτικής άσκησης στο σύνολό της δεν υπερβαίνει τους 6 μήνες
- Υπηρεσίες υποστήριξης και συμβουλευτικής καθοδήγησης των καταρτιζομένων από τον πάροχο κατάρτισης, πριν και κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, που αφορούν:
- Στη διάγνωση και κατάλληλη σύζευξη των εκπαιδευτικών αναγκών/δεξιοτήτων των καταρτιζομένων με τις ανάγκες των επιχειρήσεων.
- Στην τοποθέτηση, παρακολούθηση και εποπτεία του καταρτιζόμενου από τον πάροχο κατάρτισης στην επιχείρηση πρακτικής άσκησης, μέσω του επόπτη πρακτικής.
- Σε επιπρόσθετες υπηρεσίες για την μετατροπή της πρακτικής άσκησης του καταρτιζόμενου σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας και την τοποθέτησή του στην επιχείρηση πρακτικής.
Παροχή μάθησης με στόχο τη γενική (μη τυπική και μη επαγγελματική) εκπαίδευση ενηλίκων
Δημόσια Κέντρα Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ)
Σύμφωνα με το νόμο 4763/2020, τα ΚΔΒΜ αποτελούν φορείς παροχής υπηρεσιών στο πλαίσιο της μη τυπικής μάθησης που παρέχουν σε ενήλικες:
- συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση
- επανειδίκευση (reskilling)
- αναβάθμιση δεξιοτήτων (upskilling)
- γενική εκπαίδευση ενηλίκων και
- συμβουλευτική και επαγγελματικό προσανατολισμό.
Δύνανται να ιδρύονται δημόσια ΚΔΒΜ, τα οποία υποχρεούνται να διαθέτουν και να συντηρούν τον βασικό εκπαιδευτικό εξοπλισμό και υποδομές ψηφιακής τεχνολογίας και να διαθέτουν καθορισμένο στελεχιακό δυναμικό.
Σε ό,τι αφορά την παρακολούθηση προγραμμάτων στα ΚΔΒΜ δημιουργείται ένα συνεκτικό πλαίσιο. Ενδεικτικά, αναφέρονται τα εξής: -τα προγράμματα συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων έχουν θεωρητικό ή εργαστηριακό μέρος ή και τα δύο, ή και πρακτική άσκηση. Η συνολική διάρκεια του προγράμματος καθορίζεται στις εκάστοτε προσκλήσεις/προκηρύξεις των δικαιούχων των έργων. -οι υπηρεσίες συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού συνδέονται στενά με τις υπηρεσίες κατάρτισης και στοχεύουν στη διαμόρφωση ατομικού σχεδίου αναβάθμισης των δεξιοτήτων, την προετοιμασία για την πρακτική άσκηση (αν προβλέπεται) και την πρόσβαση και παραμονή στην αγορά εργασίας. -τα προγράμματα που παρέχονται με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως κατάρτισης, συνοδεύονται από εκπαιδευτικό υλικό σε ηλεκτρονική μορφή.
Η επιτυχή παρακολούθηση ενός πιστοποιημένου προγράμματος των ΚΔΒΜ οδηγεί σε χορήγηση βεβαίωσης παρακολούθησης και πιστοποίησης.
Με δεδομένη την πρόσφατη ψήφιση του νόμου 4763/2020, δεν έχουν ακόμη μέχρι στιγμής ιδρυθεί δημόσια ΚΔΒΜ.
Προγράμματα δια βίου μάθησης δήμων
Πρόκειται για πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, το οποίο εφαρμόζεται κατά διαστήματα τα τελευταία χρόνια, εστιάζοντας στην εκπαίδευση και στη δια βίου μάθηση ανθρώπων κάθε ηλικίας, στοχεύοντας στη δημιουργία θετικής στάσης προς τη μάθηση, την ενίσχυση των ίσων ευκαιριών πρόσβασης στην εκπαίδευση, στη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, την ενίσχυση των δυνατοτήτων πρόσβασης στην αγορά εργασίας και τέλος, στη σύνδεση ή επανασύνδεση με την εκπαιδευτική διαδικασία ενηλίκων, οι οποίοι για οποιονδήποτε λόγο δεν ολοκλήρωσαν την υποχρεωτική εκπαίδευση. Στο πλαίσιο των αρχών της ισότητας των ευκαιριών και της μη διάκρισης εξαιτίας της φυλής ή της εθνικής καταγωγής, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, της ύπαρξης αναπηρίας, του φύλου και της ηλικίας, τα παρεχόμενα εκπαιδευτικά προγράμματα μέσα από τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης απευθύνονται σε όλους τους ενήλικες, άνεργους και εργαζόμενους, ανεξάρτητα από φύλο, μορφωτικό επίπεδο, χώρα καταγωγής, θρησκεία, τόπο διαμονής, νέους, φοιτητές, κλπ. Μόνη προϋπόθεση αποτελεί το ενδιαφέρον τους για γνώση και ενεργό συμμετοχή. Η ανάπτυξη ανεξάρτητων τμημάτων μάθησης για ευάλωτες κοινωνικά ομάδες (τσιγγάνοι, φυλακισμένοι, μουσουλμανική μειονότητα, μετανάστες-παλλινοστούντες, ΑμεΑ) στοχεύει στην ισότιμη ένταξή τους στη σύγχρονη κοινωνία. Ορισμένοι Δήμοι υλοποιούν εκπαιδευτικά προγράμματα γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων με εκπαιδευτικές δράσεις εθνικής και/ή τοπικής εμβέλειας. Τα προγράμματα εθνικής εμβέλειας, που επιλέγονται από τους δήμους αφορούν στα εξής θεματικά πεδία:
- Οικονομία - Επιχειρηματικότητα
- Ποιότητα ζωής - Περιβάλλον
- Νέες Τεχνολογίες
- Γλώσσα και Επικοινωνία
- Κοινωνικές Δεξιότητες και Δράσεις
- Πολιτισμός και Τέχνη
- Προγράμματα Ευάλωτων Κοινωνικά Ομάδων.
Τα προγράμματα τοπικής εμβέλειας προτείνονται από τους δήμους με γνώμονα τις τοπικές ανάγκες και την προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής και προσωπικής ανάπτυξης των δημοτών. Τα προγράμματα των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης Προγράμματα Εθνικής Εμβέλειας & Πρόγραμματα Τοπικής Εμβέλειας ΑΠ7 & ΑΠ8 εντάσσονται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο - ΕΚΤ) και από εθνικούς πόρους. Οι ενεργοί δήμοι (που παρέχουν προγράμματα) ανέρχονται σε 186 περίπου, ενώ από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι και το τέλος Μαρτίου 2022 ολοκληρώθηκαν 614 τμήματα. Τα προγράμματα αυτά προβλέπεται να συνεχιστούν έως το 2023.
Λοιποί τύποι δημόσιας επιδοτούμενης παροχής μάθησης σε ενήλικες εκπαιδευόμενους
Ελληνικό ανοικτό πανεπιστήμιο
Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), ιδρύθηκε με το τον νόμο 2083/1992 και τα βασικά ζητήματα της λειτουργίας του ορίζονται από τις διατάξεις του νόμου 2552/1997. Αποστολή του είναι η εξ αποστάσεως παροχή προπτυχιακής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, με την ανάπτυξη και αξιοποίηση κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και μεθόδων διδασκαλίας. Το ΕΑΠ ως ελληνικό ΑΕΙ, είναι αυτοτελές, πλήρως αυτοδιοικούμενο και τελεί υπό την εποπτεία του Κράτους, η οποία ασκείται από τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Η φοίτηση σε αυτό πραγματοποιείται με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως διδασκαλίας όπου οι φοιτητές λαμβάνουν εκπαιδευτικό υλικό (έντυπο, οπτικοακουστικά και σε ορισμένες περιπτώσεις σε ηλεκτρονική μορφή), το οποίο μελετούν στον δικό τους χώρο. Οι φοιτητές υποχρεούνται στη συγγραφή (ανάλογα με το αντικείμενο των σπουδών) εργασιών και συμμετέχουν στις τελικές εξετάσεις οι οποίες γίνονται μετά το τέλος της διδασκαλίας μιας Θεματικής Ενότητας και επαναλαμβάνονται για μία ακόμα φορά. Οι εξετάσεις αυτές διεξάγονται στην έδρα του ΕΑΠ, καθώς και σε άλλες πόλεις. Στο πλαίσιο των σπουδών διοργανώνονται ομαδικές συμβουλευτικές συναντήσεις στις κύριες πόλεις της χώρας, προκειμένου να καλυφθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερος πληθυσμός φοιτητών, σε όλη τη χώρα. Το ΕΑΠ απαρτίζεται από τις εξής σχολές:
- Ανθρωπιστικών Σπουδών
- Κοινωνικών Επιστημών
- Θετικών επιστημών & Τεχνολογίας
- Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών και Βιώσιμου Σχεδιασμού
Η εγγραφή σε προπτυχιακό πρόγραμμα του ΕΑΠ προϋποθέτει την κατοχή Απολυτηρίου Λυκείου ή ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του εσωτερικού ή εξωτερικού. Στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, προηγούνται όσοι έχουν συμπληρώσει το 23ο έτος της ηλικίας τους. Εισάγονται επίσης στο ΕΑΠ φοιτητές άτομα με ειδικές ανάγκες σε ποσοστό 5%, επιπλέον των καθορισμένων θέσεων. Δεδομένου ότι ο αριθμός των παρεχόμενων θέσεων για φοιτητές είναι συνήθως μικρότερος από τον αριθμό των ενδιαφερομένων, γίνεται, εάν χρειαστεί, ηλεκτρονική κλήρωση των υποψηφίων φοιτητών, με την παρουσία εισαγγελικής αρχής για την εξασφάλιση του αδιάβλητου. Το ΕΑΠ παρέχει :
- Πτυχία, για την απόκτηση των οποίων απαιτείται η επιτυχής παρακολούθηση και εξέταση τουλάχιστον 12 θεματικών ενοτήτων (επίπεδο ISCED 6)
- Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης (Masters) για την απόκτηση των οποίων απαιτείται η επιτυχής παρακολούθηση και εξέταση τουλάχιστον 4 θεματικών ενοτήτων (επίπεδο ISCED 7)
- Διδακτορικά Διπλώματα (επίπεδο ISCED 8). Για την απόκτηση διδακτορικού διπλώματος απαιτείται η κατοχή συγγενούς μεταπτυχιακού τίτλου και η συγγραφή διδακτορικής διατριβής
- Πιστοποιητικά Προπτυχιακής Επιμόρφωσης. Μπορεί να απονέμονται στους προπτυχιακούς φοιτητές που έχουν εισαχθεί στο ΕΑΠ, για να παρακολουθήσουν πρόγραμμα προπτυχιακής επιμόρφωσης συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας, μικρότερης εκείνης που απαιτείται για την απόκτηση πτυχίου.
- Πιστοποιητικά Μεταπτυχιακής Επιμόρφωσης. Μπορούν να απονέμονται σε πτυχιούχους φοιτητές που έχουν εισαχθεί στο ΕΑΠ για να παρακολουθήσουν πρόγραμμα μεταπτυχιακής επιμόρφωσης, συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας, μικρότερης εκείνης που απαιτείται για την απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης.
- Πιστοποιητικά Παρακολούθησης Θεματικής και Εργαστηριακής Ενότητας. Παρέχονται σε φοιτητές του ΕΑΠ ύστερα από αίτησή τους και με την προϋπόθεση επιτυχούς εξέτασης σε μία ή περισσότερες θεματικές ενότητες.
Οι πόροι του ΕΑΠ προέρχονται από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Κράτους και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ευρωπαϊκά, διεθνή και διακρατικά Προγράμματα, την αξιοποίηση της περιουσίας του και τη συμμετοχή των φοιτητών στις δαπάνες που συνδέονται με την εφαρμογή του συστήματος της εξ αποστάσεως διδασκαλίας», σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 του νόμου 2552/1997. Ο αριθμός φοιτητών του ΕΑΠ κατά το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 ανέρχεται σε 44208. Το ηλικιακό εύρος των φοιτητών είναι το ακόλουθο:
- ηλικίες 18-24: 1176 φοιτητές
- ηλικίες 25-30: 6505 φοιτητές
- ηλικίες 31-35: 6425 φοιτητές
- ηλικίες 36-40: 7515 φοιτητές
- ηλικίες 41-54: 8225 φοιτητές
- ηλικίες 46-50: 6547 φοιτητές
- ηλικίες 51-55: 4113 φοιτητές
- ηλικίες 56-60:1683 φοιτητές
- ηλικίες 61-65: 533 φοιτητές
- ηλικίες άνω των 66: 207 φοιτητές.