2021

Αναβάθμιση του Σχολείου και Ενδυνάμωση των Εκπαιδευτικών (Ν. 4823/2021)

Μεγαλύτερη αυτονομία στα σχολεία

1. Ελευθερία στην οργάνωση της διδασκαλίας:

• Ελεύθερη επιλογή σχολικής ύλης από εγκεκριμένα σχολικά εγχειρίδια που προτείνεται σε αντικατάσταση του μοναδικού σχολικού εγχειριδίου.
• Αυτονομία ως προς τη μορφή, τον αριθμό και τη διάρκεια των δοκιμασιών αξιολόγησης των μαθητών.
• Έγκριση εκπαιδευτικών δράσεων και προγραμμάτων από τη σχολική μονάδα (έως σήμερα απαιτείται έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας).
• Δυνατότητα διοργάνωσης εκπαιδευτικών ομίλων.

2. Ενίσχυση του ρόλου των εκπαιδευτικών σε θέσεις ευθύνης:

Θέσπιση υποστηρικτικών οργάνων – distributed leadership model: Ενδοσχολικοί Συντονιστές, Μέντορες, Υποδιευθυντές (επιλογή μετά από εισήγηση Διευθυντή), Υπεύθυνοι διασύνδεσης με τη μαθητεία σε ειδικά επαγγελματικά σχολεία κτλ.

Οι εκπαιδευτικοί σε θέσεις ευθύνης αποκτούν την αρμοδιότητα για τη διοργάνωση παιδαγωγικών συναντήσεων, για την άσκηση πειθαρχικού ελέγχου, ενώ παράλληλα έχουν τη δυνατότητα αξιοποίησης των σχολικών εγκαταστάσεων εκτός σχολικού ωραρίου και εξασφάλισης επιπλέον πόρων από τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την αποδοχή δωρεών και χορηγιών.

3. Μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία

Καθιερώνονται διαγνωστικά τεστ αποτελεσματικότητας στο πρότυπο του τεστ PISA (Γλώσσα & Μαθηματικά). Η συμμετοχή γίνεται ανώνυμα για μαθητές Στ’ Δημοτικού και Γ΄ Γυμνασίου, ενώ δε συνεκτιμάται ο βαθμός στην αξιολόγηση. Όλες οι σχολικές μονάδες διαθέτουν ιστοσελίδα, η οποία είναι προσβάσιμη από όλους. Στην ιστοσελίδα του σχολείου αναρτώνται πληροφορίες, όπως: εκπαιδευτικοί όμιλοι, έκθεση αξιολόγησης σχολείου, εκπαιδευτικά προγράμματα, αθλητικές/κοινωνικές δράσεις, βιογραφικά των εκπαιδευτικών.

Νέα Προγράμματα Σπουδών

Τα Προγράμματα Σπουδών καθορίζουν το τί, το πώς και το γιατί της μαθησιακής διαδικασίας για κάθε μάθημα, κάθε τάξης, κάθε βαθμίδας. 123 προγράμματα εκπονήθηκαν εκ νέου και 43 επικαιροποιήθηκαν – για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Τι αλλάζει;

• Πρώτον, εκσυγχρονίζεται και αναβαθμίζεται το περιεχόμενο των Προγραμμάτων Σπουδών.
• Δεύτερον, δίνεται έμφαση στην κριτική σκέψη, υιοθετείται η βιωματική προσέγγιση, η διαθεματικότητα και η διεπιστημονικότητα.
• Τρίτον, καλλιεργούνται οι ψηφιακές δεξιότητες και παρέχεται πλούσιο συνοδευτικό ψηφιακό υλικό σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα.

Τα Νέα Προγράμματα Σπουδών ήδη εφαρμόζονται και θα εισαχθούν σταδιακά σε όλα τα σχολεία, συνοδεία των νέων σχολικών βιβλίων.

Εργαστήρια Δεξιοτήτων του 21ου αιώνα

Τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων είναι μια καινοτόμος σχολική ενότητα, η οποία ενισχύει κοινωνικές και ψηφιακές δεξιότητες, όσο και δεξιότητες της καθημερινής ζωής (που σχετίζονται με την υγεία, την ασφάλεια και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην επικοινωνία, τη συνεργασία, την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα.

Αυτή η πρωτοβουλία φιλοδοξεί να επιφέρει μια αλλαγή παραδείγματος στην εκπαίδευση: από το γνωσιακό μοντέλο σε μια προσέγγιση που βασίζεται στις δεξιότητες. Αντί να λαμβάνουν και να απομνημονεύουν πληροφορίες που μεταφέρονται από τον δάσκαλο, τόσο οι δάσκαλοι όσο και οι μαθητές συνεργάζονται για να καλλιεργήσουν βασικές δεξιότητες και να μάθουν πώς να μαθαίνουν. Τα εργαστήρια συνδυάζονται με Ευέλικτα Προγράμματα Σπουδών. Οι μαθητές αξιοποιούν καλύτερα τη γνώση και ανταποκρίνονται αποτελεσματικότερα στις σύγχρονες προκλήσεις.

Η ενότητα αποτελεί μέρος του υποχρεωτικού εθνικού προγράμματος σπουδών στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Το εκπαιδευτικό υλικό αναπτύσσεται από την κοινωνία των πολιτών, ενώ επιλέγεται και παρακολουθείται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Από τον Σεπτέμβριο του 2021, έχει επιτευχθεί η παρουσίασή τους σε όλες τις τάξεις στη χώρα.

Τα εργαστήρια δεξιοτήτων χωρίζονται σε τέσσερις θεματικές ενότητες, οι οποίες προκύπτουν από τους Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης:

• Ευεξία
• Περιβάλλον
• Κοινωνική ενσυναίσθηση και υπευθυνότητα
• Δημιουργική σκέψη και καινοτομία

Ειδικότερα, οι θεματικές είναι οι εξής:

Οι δεξιότητες ομαδοποιούνται σε τέσσερις κύκλους: 

Α) Δεξιότητες 21 ου αιώνα (4cs)

1. Δεξιότητες μάθησης 21 ου αιώνα (4cs) (Κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα)
2. Ψηφιακή μάθηση 210ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον) (Ψηφιακή επικοινωνία, Ψηφιακή συνεργασία, Ψηφιακή δημιουργικότητα, Ψηφιακή κριτική σκέψη, Συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας)
3. Παραγωγική μάθηση μέσω των τεχνών και της δημιουργικότητας.

Β) Δεξιότητες ζωής

1. Δεξιότητες της κοινωνικής ζωής (Αυτομέριμνα, Κοινωνικές δεξιότητες, Ενσυναίσθηση και ευαισθησία, Πολιτειότητα, Προσαρμοστικότητα, Ανθεκτικότητα, Υπευθυνότητα)
2. Δεξιότητες της ψηφιακής ιθαγένειας (Ευχέρεια στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, Ψηφιακή πολιτειότητα, Ασφαλής πλοήγηση στο διαδίκτυο, Προστασία από εξαρτητικές συμπεριφορές στις τεχνολογίες, ανθεκτικότητα)
3. Δεξιότητες διαμεσολάβησης και κοινωνικής ενσυναίσθησης (Ενσυναίσθηση και ευαισθησία, Διαμεσολάβηση, Επίλυση συγκρούσεων, Πολιτειότητα)
4. Δεξιότητες επιχειρηματικότητας (Πρωτοβουλία, Οργανωτική ικανότητα, Προγραμματισμός, Παραγωγικότητα, Αποτελεσματικότητα).

Γ) Δεξιότητες της τεχνολογίας, της μηχανικής και της επιστήμης

1.  Δεξιότητες της τεχνολογίας (Δεξιότητες δημιουργίας και διαμοιρασμού ψηφιακών δημιουργημάτων, Δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, Δεξιότητες διεπιστημονικής και διαθεματικής χρήσης των νέων τεχνολογιών)
2.  Δεξιότητες διαχείρισης των Μέσων (Πληροφορικός γραμματισμός, Ψηφιακός γραμματισμός, Τεχνολογικός γραμματισμός, Γραμματισμός στα μέσα, Ασφάλεια στο διαδίκτυο)
3. Ρομποτική (Δεξιότητες μοντελισμού και προσομοίωσης, Επιστημονική/ Υπολογιστική σκέψη).

Δ) Δεξιότητες του νου

1. Στρατηγική Σκέψη (Οργανωσιακή σκέψη, Μελέτη περιπτώσεων και Επίλυση προβλημάτων)
2. Πλάγια σκέψη (Δημιουργική, παραγωγική, ολιστική σκέψη)
3. Ρουτίνες σκέψης και αναστοχασμός
4. Κατασκευές, παιχνίδια, εφαρμογές
5. Δεξιότητες υπολογιστικής σκέψης (Επιστημονική/ Υπολογιστική σκέψη, διαμεσολάβηση).

Τα εργαστήρια δεξιοτήτων προωθούν και υλοποιούν τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, ιδιαίτερα τον Στόχο 4.7 (Έως το 2030, διασφάλιση ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι θα αποκτήσουν τη γνώση και θα καλλιεργήσουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να προάγουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, μέσω, μεταξύ άλλων, της εκπαίδευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τον βιώσιμο τρόπο ζωής, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων, της προαγωγής της κουλτούρας της ειρήνης και της μη-βίας, της ταυτότητας του παγκόσμιου πολίτη, καθώς και μέσω της αναγνώρισης της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της συμβολής του πολιτισμού στη βιώσιμη ανάπτυξη). Το πρόγραμμα έχει λάβει το Βραβείο Global Education Network Europe (GENE) Global Education Award (2020/21).

Αξιολόγηση Εκπαιδευτικών & Εκπαιδευτικών Στελεχών

Εισέρχεται για πρώτη φορά ο διαχωρισμός διαμορφωτικής (για τους εκπαιδευτικούς) και συνολικής (για εκπαιδευτικά στελέχη) αξιολόγησης. Παράλληλα, καθιερώνεται η μεταξιολόγηση του συστήματος αξιολόγησης. Υψηλή επίδοση στην αξιολόγηση τόσο στους εκπαιδευτικούς, όσο και στα εκπαιδευτικά στελέχη, μοριοδοτείται κατά την επιλογή σε θέση ευθύνης. Αντίθετα, σε περιπτώσεις χαμηλής επίδοσης στην αξιολόγηση, στους εκπαιδευτικούς παρέχεται επιμόρφωση, ενώ στα εκπαιδευτικά στελέχη περιορίζεται η συμμετοχή στη διεκδίκηση θέσεων ευθύνης ή και αντικαθίσταται το στέλεχος που κρίνεται ανεπαρκές.

Δομές Υποστήριξης της Εκπαίδευσης

Θεσπίζονται θέσεις Εποπτών Ποιότητας Εκπαίδευσης σε επίπεδο Περιφερειακής Διεύθυνσης και Διεύθυνσης Εκπαίδευσης. Ενισχύονται τα Κέντρα Διάγνωσης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης με νέες οργανικές θέσεις. Στόχος είναι η πρώιμη εκπαιδευτική και υποστηρικτική παρέμβαση σε μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και η έγκαιρη υιοθέτηση εξατομικευμένων μέτρων υποστήριξης.

2020

Μέτρα πρόληψης και προφύλαξης από τον κορωνοϊό στη σχολική εκπαίδευση 

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, για την ομαλή έναρξη των σχολείων, έλαβε τα παρακάτω μέτρα πρόληψης και προφύλαξης από τον κορωνοϊό, υπό τα οποία θα λειτουργήσουν τα σχολεία:

• την υποχρεωτική χρήση μάσκας σε όλους τους εσωτερικούς και κοινόχρηστους χώρους μαζί με την υγιεινή των χεριών και τον τακτικό των εξαερισμό των τάξεων.
• την εκτενή ενημέρωση γονέων και εκπαιδευτικών.
• την καθοδήγηση των μικρών παιδιών στο πώς να προστατεύσουν τους εαυτούς τους, στη χρήση μάσκας, στον σχολαστικό καθαρισμό των χεριών κλπ.
• τη διανομή μασκών και αντισηπτικών από τις αρχές σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, καθώς και σχολαστικός καθαρισμός των σχολικών κτηρίων, σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
•  διενέργεια τακτικών δειγματοληπτικών ελέγχων από τον ΕΟΔΥ.
• μέριμνα για διαφορετικά διαλείμματα ώστε να αποφευχθεί ο συγχρωτισμός.
• προσαρμοσμένη λειτουργία κυλικείων.
• σχολικοί εορτασμοί με μέτρα εντός κάθε τμήματος.
• άθληση σε εξωτερικούς χώρους σε μικρές σταθερές ομάδες.

 Κύριες προκλήσεις

Οι κυριότερες προκλήσεις στο σχεδιασμό και την προετοιμασία για το νέο σχολείο/ ακαδημαϊκό έτος περιλαμβάνουν:

• την ανάγκη κατάρτισης και υποστήριξης των εκπαιδευτικών και εκπαιδευτών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανάγκη για νέες ψηφιακές μαθησιακές υποδομές και ικανότητες,
• πρόσωπο με πρόσωπο και ψηφιακή μάθηση ταυτόχρονα,
• την ανάγκη για αυξημένο ανθρώπινο δυναμικό,
• συνεργασία με γονείς,
• διασφάλιση της ευημερίας των μαθητών και του προσωπικού.

Το ελληνικό Υπουργείο σχεδιάζει να αναπτύξει έναν τριετή χάρτη πορείας και σχέδιο δράσης για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων στη σχολική εκπαίδευση, προσχολικής έως ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Ένα από τα πιο σημαντικά καθήκοντα είναι να εξοπλιστούν οι εκπαιδευτικοί με δεξιότητες ικανές να οδηγήσουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής εκπαίδευσης. (ΓΔ Μεταρρύθμιση –European Schoolnet: Αριθμός συμφωνίας SRSS / S2019 / 053 Δραστηριότητα 2).

Το Υπουργείο έχει αναπτύξει 3 πυλώνες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης:

• σύγχρονη εκπαίδευση (ζωντανά μαθήματα σε πλατφόρμες Webex)
• ασύγχρονη εκπαίδευση (εκπαιδευτικό υλικό σε ιστότοπους και πλατφόρμες) και
• εκπαιδευτικά τηλεοπτικά προγράμματα για μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης

Οι σύγχρονες πλατφόρμες ηλεκτρονικής μάθησης εισήχθησαν αρχικά και παρουσιάστηκαν στους εκπαιδευτικούς την πρώτη εβδομάδα του κλεισίματος του σχολείου. Ταυτόχρονα, οι ασύγχρονες πλατφόρμες ηλεκτρονικής μάθησης ενισχύθηκαν και αναβαθμίστηκαν ώστε να καλύψουν ολόκληρη την εκπαιδευτική κοινότητα. Επιπλέον, έγιναν προσβάσιμες σε όλους πλατφόρμες με ψηφιακό υλικό μάθησης (ηλεκτρονικά βιβλία, ασκήσεις, βίντεο)

Τα σεμινάρια κατάρτισης εκπαιδευτικών για εξ αποστάσεως εκπαίδευση έχουν επίσης αναπτυχθεί και διατίθενται στον ιστότοπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ). Ένας μεγάλος αριθμός εκπαιδευτικών τα έχει ήδη παρακολουθήσει, ενώ σύντομα ακολουθεί ένα άλλο πρόγραμμα σύντομης κατάρτισης για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως μάθησης, οι προσαρμοσμένες προσεγγίσεις αξιολόγησης περιλαμβάνουν τη διαδικτυακή παρουσίαση και το βίντεο. Οι γραπτές επίσημες απολυτήριες εξετάσεις των μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που διεξάγονται τον Ιούνιο κάθε χρόνο, δενπραγματοποιήθηκαν.

Η αξιολόγηση των μαθητών βασίστηκε στην απόδοσή τους κατά την περίοδο πριν το Covid, καθώς και στην προφορική αξιολόγηση στο τέλος του σχολικού έτους. Επιπλέον, απονεμήθηκαν τα απολυτήρια λυκείου και πραγματοποιήθηκαν οι πανελλήνιες εξετάσεις για την εισαγωγής στα Πανεπιστήμια (σύμφωνα με τις οδηγίες των εμπειρογνωμόνων για την κοινωνική απόσταση) με καθυστέρηση μόλις δύο εβδομάδων.

Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Εισάγεται πιλοτικά στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δράση με τίτλο «Εργαστήρια Δεξιοτήτων», η οποία συνίσταται στη δοκιμαστική προσθήκη νέων θεματικών κύκλων στο Νηπιαγωγείο και στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα του Δημοτικού και του Γυμνασίου με σκοπό την ενίσχυση της καλλιέργειας ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης στους μαθητές.

Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις (Ν. 4692/2020):

Ο νόμος ρυθµίζει ευρύ κύκλο θεµάτων. Ρυθμίζονται ζητήµατα πρωτοβάθµιας, δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης και διά βίου µάθησης, τριτοβάθµιας εκπαίδευσης. Στόχος είναι η αναβάθμιση του σχολείου. Οι ρυθμίσεις για τη σχολική εκπαίδευση κινούνται σε 2 βασικούς άξονες: 

1. στην αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών στο σχολείο,
2. σε στοχευμένες παρεμβάσεις για την ενίσχυση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου στο σχολείο.

Μεταξύ άλλων, ο νόμος  περιλαμβάνει διατάξεις που αφορούν σε:

• αλλαγές στο πρόγραμμα του σχολείου,
• εργαστήρια δεξιοτήτων,
• αγγλικά στο νηπιαγωγείο,
• κατανομή ωρών διδασκαλίας,
• οργάνωση και παρακολούθηση μαθημάτων – αξιολόγηση,
• τράπεζα θεμάτων,
• στοχευμένες παρεμβάσεις για την ενίσχυση του εκπαιδευτικού έργου,
• Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία,
• αξιολόγηση εκπαιδευτικών,
• ασφάλεια στο σχολείο / ρυθμίσεις κατά του σχολικού εκφοβισμού,
• ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό.

Κυριότερες αλλαγές είναι:

• Ενίσχυση της διδασκαλίας της πληροφορικής, των κλασσικών γραμμάτων, της φυσικής αγωγής και των ξένων γλωσσών.
• Διεύρυνση των μεθόδων αποτίμησης προόδου των μαθητών, π.χ. μέσω ερευνητικών εργασιών, και αυξάνονται τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα (π.χ στο Γυμνάσιο από 4 σε 7).
• Σύσταση τράπεζας θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας στο Λύκειο.
• Εξορθολογισμός της διαδικασίας προαγωγής και απόλυσης μαθητών (βαθμολογική βάση του 10).
• Ενίσχυση του θεσμού Πρότυπων και των Πειραματικών σχολείων. 
• Θεσμοθετείται ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας σχολείων.
• Θεσμοθετείται ο Σύμβουλος Σχολικής Ζωής – εκπαιδευτικός που αναλαμβάνει την παροχή συμβουλών και παιδαγωγικής υποστήριξης προς μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς/κηδεμόνες.

Ενίσχυση του θεσμού των Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων

Τα Πρότυπα Σχολεία (Π.Σ.) και Πειραματικά Σχολεία (ΠΕΙ.Σ) ιδρύονται και λειτουργούν με σκοπό να συμβάλουν στον βέλτιστο εκπαιδευτικό σχεδιασμό και την πιλοτική εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής, ώστε να καλλιεργηθούν και διαχυθούν οι βέλτιστες εκπαιδευτικές μέθοδοι, πρακτικές και εργαλεία σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.

Πρότυπα Σχολεία

Τα Π.Σ. ειδικότερα, στοχεύουν στην καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας στο εκπαιδευτικό σύστημα.

Σκοπός των Πρότυπων Σχολείων είναι ιδίως:

• η ανάπτυξη δράσεων καινοτομίας
• η ανάδειξη και ενθάρρυνση μαθητών με ταλέντα και ιδιαίτερες μαθησιακές δυνατότητες,
• η πιλοτική εφαρμογή προγραμμάτων σπουδών, μεθόδων διδασκαλίας και νέου εκπαιδευτικού υλικού,
•  η συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα και η προαγωγή της έρευνας στη διδασκαλία των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων, καθώς και στον ψυχοπαιδαγωγικό τομέα,
• η δημιουργία ομίλων αριστείας, δημιουργικότητας και καινοτομίας και ενός γόνιμου περιβάλλοντος για έρευνα,

Πειραματικά Σχολεία

 Τα ΠΕΙ.Σ. είναι σχολικές μονάδες, οι οποίες στοχεύουν στην υποστήριξη του πειραματισμού και της πιλοτικής εφαρμογής εκπαιδευτικών καινοτομιών στο εκπαιδευτικό σύστημα, σε τυχαίο δείγμα του μαθητικού πληθυσμού. ΠΕΙ.Σ. μπορεί να είναι σχολεία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης.

 Σκοποί των ΠΕΙ.Σ. είναι ιδίως:

• η ανάπτυξη ερευνητικών, δημιουργικών δράσεων, η πιλοτική εφαρμογή και ο πειραματισμός σε προγράμματα σπουδών, μεθόδους διδασκαλίας, νέο εκπαιδευτικό υλικό, έντυπο και ψηφιακό, νέα διδακτικά εργαλεία, σχολικά εγχειρίδια και καινοτόμες διδακτικές πρακτικές,
• η παροχή της δυνατότητας επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών των ΠΕΙ.Σ. και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων
• η διάχυση πειραματικών εκπαιδευτικών πρακτικών με τη διοργάνωση σεμιναρίων και ημερίδων και την ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των σχολικών μονάδων της ομάδας όμορων σχολείων
• η πιλοτική εφαρμογή προγραμμάτων αξιολόγησης της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου και της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολικών μονάδων,
• ο πειραματισμός σε τρόπους λειτουργίας και διοίκησης του σχολείου.

2019

Ίδρυση 8 νέων σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, ακολουθώντας τη βασική αρχή του για στήριξη και αναβάθμιση της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, προχώρησε στην ίδρυση 8 νέων σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης.

Με την 102535/Δ3/ 26-06-2019 κοινή υπουργική απόφαση ιδρύονται:

• 2 ειδικά νηπιαγωγεία
• 3 ειδικά εργαστήρια επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ)
• 3 ενιαία ειδικά επαγγελματικά γυμνάσια-λύκεια.

Ενίσχυση του συστήματος δικτύου σχολικών βιβλιοθηκών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Kαθορίζονται επιπλέον 663 σχολικες μονάδες οι οποίες εντάσσονται στο σύστημα δικτύου σχολικών βιβλιοθηκών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (υπουργική απόφαση Φ.17/47528/Δ1/28-03-2019).

Με τη διεύρυνση του δικτύου, ο συνολικός αριθμός των σχολικών βιβλιοθηκών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, θα ανέλθει,  τη νέα σχολική χρονιά 2019 – 2020, στις 1.576 σχολικές βιβλιοθήκες.

Τη χρηματοδότηση του συστήματος δικτύου σχολικών βιβλιοθηκών με το ποσό των 2 εκατομμυρίων 800 χιλιάδων ευρώ προβλέπει η υπουργική απόφαση ΑΠ101096/Β9/Φ2/12/24-06-2019 που καθορίζει τους προϋπολογισμούς και τις ετήσιες πιστώσεις του εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) 2019 ανά Σχολική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Πρόκειται για την υλοποίηση του έργου «Δράση εξοπλισμού των δημοτικών σχολείων ενταγμένων στο σύστημα δικτύου σχολικών βιβλιοθηκών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης».

Κρατικό πιστοποιητικό πληροφορικής μαθητών Γ' γυμνασίου

Η Υπουργική Απόφαση 211455/Δ2/6-12-2018 ορίζει τις διαδικασίες απόκτησης Κρατικού Πιστοποιητικού ΠληροφορικήςαπότουςμαθητέςτηςΓ ́ τάξηςΓυμνασίου.

Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων υλοποιεί δράσεις για την υποστήριξη της προετοιμασίας μαθητών της Γ’ τάξης Γυμνασίου (προαιρετική συμμετοχή) και την διεξαγωγή εξετάσεων πιστοποίησης επάρκειας στη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).

Σχολικός οδηγός δημόσιων νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων

Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων παρέδωσε στη σχολική κοινότητα Σχολικό Οδηγό, ο οποίος διανέμεται στους γονείς και κηδεμόνες των μαθητών και μαθητριών των Δημόσιων Νηπιαγωγείων και Δημοτικών Σχολείων όλης της χώρας.

Ο συγκεκριμένος Σχολικός Οδηγός στοχεύει στην ενίσχυση της συνεργασίας, της ουσιαστικής επικοινωνίας και του διαλόγου ανάμεσα στην οικογένεια και στο σχολείο, που αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία για την ποιοτική εκπαίδευση του συνόλου των μαθητών και των μαθητριών της χώρας.

Την παραγωγή και διανομή του Σχολικού Οδηγού έχει αναλάβει το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών & Εκδόσεων (ΙΤΥΕ) Διόφαντος.  Διατίθεται και σε ηλεκτρονική μορφή στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.minedu.gov.gr/publications/docs2018/25_02_19sch_odigos.pdf

Διεύρυνση δικτύου σχολικών βιβλιοθηκών στα σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης

Η Υπουργική Απόφαση Φ14/22511/Δ1/9-2-2018, καθόρισε το θεσμικό και οργανωτικό πλαίσιο που δίνει τη δυνατότητα λειτουργίας Συστήματος Δικτύου Σχολικών Βιβλιοθηκών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.  Ήδη ορίστηκαν τα πρώτα 913 Δημοτικά Σχολεία που εντάσσονται στο Δίκτυο.

Η χρηματοδότηση της δράσης γίνεται με πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΠΕΘ.  Το Σύστημα παραμένει ανοικτό και διευρύνεται με τις εγγραφές νέων μελών, ύστερα από σχετική πρόσκληση ενδιαφέροντος προς τις σχολικές μονάδες από το ΥΠΠΕΘ.

Προγραμματισμός και αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων

Υπεγράφη η Υπουργική Απόφαση 1816/ΓΔ4/7-1-2019 που αφορά τον προγραμματισμό και την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων.  Η εφαρμογή των διατάξεων αυτής ισχύει από την έναρξη του σχολικού έτους 2019-20.  Οι θεματικοί άξονεςείναι 3:

1. Σχολείο και Σχολική Ζωή
2. Λειτουργία Σχολείου και Εκπαιδευτικές Διαδικασίες
3. Εκπαιδευτικά Αποτελέσματα.

Τα Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ), κατά το τρέχον σχολικό έτος, υποστηρίζουν τις σχολικές μονάδες σύμφωνα με τις ανάγκες τους και οργανώνουν την έναρξη εφαρμογής των διαδικασιών υλοποίησης του παραπάνω έργου.

Μείωση του αριθμού μαθητών στα τμήματα των δημοτικών σχολείων

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 4589/2019, θεσμοθετείται η μείωση του μέγιστου αριθμού μαθητών στα τμήματα των δημοτικών.  Ο μέγιστος αριθμός μαθητών, από το σχολικό έτος 2019-2020, μειώνεται από 25 σε 22.  Στόχος είναι η βελτίωση της παιδαγωγικής και διδακτικής υποστήριξης των μαθητών.

O κανονισμός λειτουργίας των κέντρων εκπαιδευτικής συμβουλευτικής υποστήριξης (ΚΕΣΥ)

Δημοσιεύτηκε η Υπουργική Απόφαση 211076/ΓΔ4/6-12-2018 που αφορά στον κανονισμό λειτουργίας των Κέντρων Εκπαιδευτικής Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) και στα ειδικότερα καθήκοντα του προσωπικού που τα στελεχώνει.

Τα Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ), αντικατέστησαν τα Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης (ΚΕΔΔΥ), λειτουργούν σε επίπεδο Διεύθυνσης.  Αποστολή τους είναι η υποστήριξη του έργου των σχολικών μονάδων και του μαθητικού πληθυσμού.

2018

Λειτουργία ΠΕΚΕΣ & επιμόρφωση συντονιστών εκπαιδευτικού έργου

Από 16 Οκτωβρίου 2018, τέθηκε σε εφαρμογή ο νέος θεσμός των Περιφερειακών Κέντρων Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ), στο πλαίσιο του Νόμου 4547/2018 για την αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Με τη νέα δομή, δίνεται έμφαση:

• Στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό
• Την επιστημονική και παιδαγωγική καθοδήγηση και υποστήριξη των εκπαιδευτικών
• Την οργάνωση της επιμόρφωσης
• Την υποστήριξη του προγραμματισμού και της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων σε κάθε Περιφερειακή Διεύθυνση.

Επιπλέον, με την Υπουργική Απόφαση 4776/12-10-2018, ορίζεται η διαδικασία για την επιμόρφωση των Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου που θα στελεχώσουν τα νεοσύστατα Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ) των Περιφερειακών Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.  

Τα θεματικά αντικείμενα της επιμόρφωσης, ενδεικτικά, είναι:

• Ο ρόλος των ΠΕΚΕΣ στον προγραμματισμό και την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου
• Η εκπαιδευτική ηγεσία και επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών
• Ζητήματα ενταξιακής εκπαίδευσης.

Η εκπαιδευτική ραδιοτηλεόραση επιστρέφει στον τηλεοπτικό σταθμό της βουλής των ελλήνων

Η  τηλεοπτική ζώνη της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης επέστρεψε, αρχές Οκτωβρίου, στον τηλεοπτικό σταθμό της Βουλής των Ελλήνων.

Στη ζώνη αυτή παρουσιάζονται μαθητικές δημιουργίες που πραγματοποιήθηκαν και διακρίθηκαν στο πλαίσιο εκπαιδευτικών δράσεων της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης, με διαφορετική θεματική σε κάθε εκπομπή.

Οι θεματικές των εκπομπών ακολουθούν τις εκπαιδευτικές προτεραιότητες του Υπουργείου, όπως:

1. Θεματικές εβδομάδες
2. Πολιτισμός
3. Σεβασμός στη διαφορετικότητα
4. Προσφυγική κρίση
5. Ειδική αγωγή
6. Σχολικός εκφοβισμός
7. Εκπαίδευση για την αειφορία
8. Αγωγή υγείας
9. Θέματα ισότητας των φύλων.

Το πρόγραμμα θα μεταδίδεται κάθε Σάββατο στις 5 - 6 μ.μ.

Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης βρίσκεται στον παρακάτω δικτυακό τόπο: http://www.edutv.gr/index.php/programma.

Δομές της εκπαίδευσης (νόμος 4547/2018)

Με τον Νόμο 4547/2018 «Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις», επανασχεδιάζονται οι δομές της εκπαίδευσης με στόχο τη σταδιακή αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος.

Σε επίπεδο Περιφέρειας δημιουργούνται τα Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ).  Αποστολή τους είναι η παρακολούθηση, ο συντονισμός και η στήριξη του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων, των Εργαστηριακών Κέντρων (ΕΚ), των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ), των Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία (ΚΕΑ) και των Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΕΚΦΕ) της περιοχής αρμοδιότητάς τους, η επιστημονική και παιδαγωγική υποστήριξη των εκπαιδευτικών και η οργάνωση της επιμόρφωσης, περιλαμβανομένης και της εισαγωγικής.

Κάθε ΠΕΚΕΣ έχει ομάδα Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου.  Οι Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου αντικατέστησαν το θεσμό του Σχολικού συμβούλου.  Αρμοδιότητά τους είναι η εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής, η οργάνωση επιμορφώσεων και της παιδαγωγικής καθοδήγησης των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών.

Σε επίπεδο Διεύθυνσης Εκπαίδευσης ενισχύεται το εκπαιδευτικό έργο με τη δημιουργία των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) και τη λειτουργία των Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία (ΚΕΑ) τα οποία θα λειτουργούν στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης.  Αποστολή των ΚΕΣΥ είναι η υποστήριξη των σχολικών μονάδων και των Εργαστηριακών Κέντρων (ΕΚ) για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης όλων  των μαθητών στην εκπαίδευση και την προάσπιση της αρμονικής ψυχοκοινωνικής τους ανάπτυξης και προόδου.  Τα ΚΕΑ υποστηρίζουν τις σχολικές μονάδες σε θέματα σχετικά με την εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία.  Επιπλέον, ρόλος τους είναι να προάγουν τη διασύνδεση της εκπαιδευτικής κοινότητας με την τοπική κοινωνία για τη διασφάλιση της αειφορικής διαχείρισης του περιβάλλοντος.

Σε επίπεδο σχολικής μονάδας, προάγεται η δικτύωση ομάδων σχολείων και η παιδαγωγική αυτονομία κάθε σχολικής μονάδας.

Ωράριο εκπαιδευτικών (νόμος 4512/2018)

Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους, στις εργάσιμες ημέρες, και μετά το πέρας του διδακτικού τους ωραρίου, μέχρι 6 ώρες την ημέρα ή 30 ώρες την εβδομάδα για την εκτέλεση υπηρεσιών που συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο (Νόμος 1566/1985).

Με τον νέο Νόμο 4512/2018, απαριθμούνται και εξειδικεύονται οι υπηρεσίες που εκτελούν οι εκπαιδευτικοί, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας.  Συγκεκριμένα, στους εκπαιδευτικούς ανατίθενται η προετοιμασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισμάτων, η καταχώρηση-ενημέρωση της αξιολόγησης των μαθητών, η συμμετοχή στην προετοιμασία και την πραγματοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία με δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία με εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τμήμα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείμενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση ομαδικών ή εξατομικευμένων προγραμμάτων υποστήριξης συγκεκριμένων μαθητικών ομάδων ή μαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευμάτων, η ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών.