Προσδιορισμός των ομάδων-στόχων

Για τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών πρόσβασης στην εκπαίδευση σε όλους τους μαθητές, ένα σύνολο αντισταθμιστικών δομών και μέτρων έχει θεσπιστεί και εφαρμόζεται προς την με γνώμονα πάντα την υποστήριξη των ευπαθών ομάδων του μαθητικού πληθυσμού. Μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή μαθητές που χωρίς να έχουν την απαιτούμενη γνώση της ελληνικής γλώσσας εντάσσονται στις εκπαιδευτικές δομές της σχολικής εκπαίδευσης, αποτελούν ομάδες μαθητικού πληθυσμού για τις οποίες λειτουργούν ειδικά στοχευμένες παρεμβάσεις με στόχο τη μείωση της σχολικής διαρροής, την πρόληψη και θεραπεία του κοινωνικού αποκλεισμού και την αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης.

Ειδικότερα, το ΥΠΑΙΘ αναγνωρίζοντας τη σημασία της προσχολικής εκπαίδευσης στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη  των παιδιών αλλά και στην απόκτηση σημαντικών δεξιοτήτων που συμβάλλουν στην ομαλή ένταξή τους στη σχολική εκπαίδευση, θεσμοθέτησε με τον νόμο 4521/2018 την εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης  από το σχολικό έτος 2018-2019 και την πλήρη εφαρμογή της σε όλους τους δήμους της χώρας (332) εντός τριετίας. Σύμφωνα με την ανωτέρω νομοθετική διάταξη η φοίτηση των νηπίων καθίσταται σταδιακά υποχρεωτική για όλα τα παιδιά από την ηλικία των τεσσάρων ετών, προσφέροντας έτσι ισότιμη πρόσβαση όλων των παιδιών ηλικίας 4-6 ετών στην προσχολική εκπαίδευση, συμβάλλοντας παράλληλα στην άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Ειδικά υποστηρικτικά μέτρα

Αντισταθμιστική εκπαίδευση

Η Ενισχυτική Διδασκαλία (προεδρικό διάταγμα 462/1991) στο Δημοτικό αφορά, κατά προτεραιότητα τους μαθητές της Α' και Β' τάξης με μαθησιακές ελλείψεις και ιδιαίτερες γνωστικές ανάγκες σε βασικά αντικείμενα διδασκαλίας, όπως: ανάγνωση, γραφή και αριθμητικός υπολογισμός.  Διδακτέα μαθήματα συνεπώς είναι η Γλώσσα και τα Μαθηματικά.  Τα ολιγομελή τμήματα (έως 5 μαθητές) συγκροτούνται από τον σύλλογο διδασκόντων και το πρόγραμμα καλύπτει από 1-2 διδακτικές ώρες την ημέρα έως και 6 ώρες την εβδομάδα κατά ή μετά τη λήξη του ωρολογίου προγράμματος.

Με την Υπουργική Απόφαση 109285/Δ1/07-09-2021 προσδιορίζεται «Πλαίσιο προτάσεων και κατευθύνσεων για την κοινωνικο-συναισθηματική υποστήριξη και την ολιστική αντιμετώπιση ενδεχόμενων μαθησιακών κενών/ελλείψεων των μαθητών/μαθητριών του δημοτικού σχολείου με την έναρξη του σχολικού έτους 2021-2022»  με σκοπό, αφενός να υποστηριχθούν συναισθηματικά τα παιδιά και να αμβλυνθούν οι κοινωνικές ανισότητες και αφετέρου να ικανοποιηθούν αποτελεσματικά οι μαθησιακές ανάγκες των μαθητών/μαθητριών, οι οποίες προέκυψαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με την αναστολή της λειτουργίας των σχολείων, κατά σημαντικά χρονικά διαστήματα το σχολικό έτος 2020-2021.

Με ανάλογη Υπουργική Απόφαση 111095/Δ1/09-09-2021, προσδιορίστηκε για το Νηπιαγωγείο πλαίσιο με «Οδηγίες για τους/τις εκπαιδευτικούς των Νηπιαγωγείων με την έναρξη του σχολικού έτους 2021-2022» για την αντιμετώπιση ζητημάτων σχετικά με τη μακρόχρονη απουσία των μαθητών/μαθητριών από τον φυσικό χώρο της σχολικής τάξης  λόγω της πανδημίας του Covid-19 κατά το σχολικό έτος 2020-2021. Στην Αντισταθμιστική Εκπαίδευση (νόμος 4368/2016 και νόμος 4485/2017) υπάγονται η Ενισχυτική Διδασκαλία των μαθητών Γυμνασίου, η Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη των μαθητών όλων των τύπων Λυκείου, η ενισχυτική διδασκαλία και η πρόσθετη διδακτική στήριξη που παρέχεται στα καταστήματα κράτησης, η κατ’ ιδίαν διδασκαλία που παρέχεται σε κρατούμενους, η διδασκαλία που παρέχεται στα τμήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που λειτουργούν στο πλαίσιο εγκεκριμένων οργανισμών θεραπείας του νόμου 4139/2013 και η εναλλακτική ενισχυτική διδασκαλία που παρέχεται σε μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων. Στόχος της Ενισχυτικής Διδασκαλίας στο Γυμνάσιο είναι η επανένταξη των μαθητών στη διαδικασία μάθησης και η βελτίωση της απόδοσής τους ώστε να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση, να μειωθεί η μαθητική διαρροή και η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου και να αυξηθούν τα ποσοστά πρόσβασης στη βαθμίδα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Με την Υπουργική Απόφαση 125614/Δ2/21-09-2020 «Οργάνωση και λειτουργία σχολικών κέντρων αντισταθμιστικής εκπαίδευσης ως προς την Ενισχυτική Διδασκαλία για το σχολικό έτος 2020-2021» καθορίζεται το Πρόγραμμα Ενισχυτικής Διδασκαλίας στα Γυμνάσια, ως εξής:

• Για την Α' τάξη Γυμνασίου: 3 ώρες Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, 2 ώρες Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, 3 ώρες Μαθηματικά, 1 ώρα Φυσική και 2 ώρες Αγγλικά.  Σύνολο: 11 ώρες.
• Για τη Β' τάξη Γυμνασίου: 3 ώρες Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, 2 ώρες Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, 3 ώρες Μαθηματικά, 1 ώρα Φυσική, 1 ώρα Χημεία και 2 ώρες Αγγλικά.  Σύνολο: 12 ώρες.
• Για τη Γ' τάξη Γυμνασίου: 3 ώρες Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, 2 ώρες Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, 3 ώρες Μαθηματικά, 1 ώρα Φυσική, 1 ώρα Χημεία και 2 ώρες Αγγλικά.  Σύνολο: 12 ώρες.

Με την Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη στο Λύκειο δίνεται στους μαθητές η δυνατότητα να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, με επιπρόσθετο στόχο την ενίσχυση της προοπτικής πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Εναλλακτική ενισχυτική διδασκαλία είναι η ενισχυτική διδασκαλία που έχει ως σκοπό τη βελτίωση των μαθησιακών επιδόσεων των μαθητών, την παιδαγωγική υποστήριξή τους και παρέχεται παράλληλα στις τάξεις των σχολικών μονάδων της δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης. Τα προγράμματα Αντισταθμιστικής Εκπαίδευσης υλοποιούνται:

• Στα Σχολικά Κέντρα Αντισταθμιστικής Εκπαίδευσης (ΣΚΑΕ), τα οποία είναι δυνατόν να λειτουργούν σε κάθε Γυμνάσιο ή Λύκειο ή ανά ομάδες όμορων σχολικών μονάδων Γυμνασίου ή Λυκείου.
• Στα τμήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που λειτουργούν στο πλαίσιο των εγκεκριμένων οργανισμών θεραπείας.
• Στα Σχολικά Κέντρα Αντισταθμιστικής Εκπαίδευσης, τα οποία είναι δυνατόν να λειτουργούν στα καταστήματα κράτησης όπου λειτουργούν Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας ή/και Γυμνάσια και Λύκεια.
• Στο πλαίσιο της κατ’ ιδίαν διδασκαλίας των κρατουμένων στα καταστήματα κράτησης.
• Στις τάξεις των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ).

Η οργάνωση και λειτουργία των σχολικών κέντρων Αντισταθμιστικής Εκπαίδευσης, όπως είναι τα διδακτέα μαθήματα, τα κριτήρια επιλογής, ο αριθμός των συμμετεχόντων μαθητών και οι ώρες διδασκαλίας, για κάθε σχολικό έτος καθορίζονται με υπουργική απόφαση. Σύμφωνα με τον νόμο 4713/2020, στην έννοια της αντισταθμιστικής εκπαίδευσης εντάσσεται και η ενισχυτική διδασκαλία που παρέχεται σε μαθητές της τρίτης (Γ΄) τάξης Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων, Λυκείων Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΕΑΕ), καθώς και της τέταρτης (Δ΄) τάξης των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων Λυκείων (ΕΝΕΕΓΥ-Λ), στα ειδικά μαθήματα που εξετάζονται στις πανελλαδικές εξετάσεις, για την εισαγωγή σε ορισμένες σχολές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 3752/ΓΔ4/2021 πρόκειται για ειδικό πρόγραμμα υποστήριξης και προετοιμασίας των μαθητών/τριών για να συμμετάσχουν στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα ειδικά μαθήματα που έχουν επιλέξει και που δεν περιλαμβάνονται στα αντίστοιχα ωρολόγια προγράμματα. Τα ειδικά μαθήματα είναι τα εξής:

1. Ελεύθερο Σχέδιο,
2. Γραμμικό Σχέδιο,
3. Γαλλικά,
4. Γερμανικά,
5. Ιταλικά, 
6. Ισπανικά,
7. Αρμονία, Ακουστική Ικανότητα, Μουσική Αντίληψη/Γνώση.

Στο  πλαίσιο του προγράμματος  ΜΝΑΕ προβλέπεται η υλοποίηση της Εναλλακτικής Ενισχυτικής Διδασκαλίας στα ΕΠΑΛ. Ειδικότερα σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση  109083/Δ4/07-09-2021 προβλέπεται η διδασκαλία των «Νέων Ελληνικών» και των «Μαθηματικών» με συνδιδασκαλία δύο εκπαιδευτικών της ίδιας ειδικότητας μέσα στην τάξη. Η Εναλλακτική Ενισχυτική Διδασκαλία είναι ενισχυτική διδασκαλία που έχει ως σκοπό τη βελτίωση των μαθησιακών επιδόσεων των μαθητών, την παιδαγωγική υποστήριξή τους και παρέχεται με συνδιδασκαλία κατά τις ώρες διδασκαλίας των μαθημάτων σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολικών μονάδων της δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης. Η Εναλλακτική Ενισχυτική Διδασκαλία εφαρμόζεται για το σχολικό έτος 2021-2022 σε όλα τα ΕΠΑΛ της χώρας, με προτεραιότητα στους μαθητές της Α’ τάξης των ΕΠΑΛ. Στη συνδιδασκαλία διδάσκουν ο Υπεύθυνος Καθηγητής Μαθήματος και ο Συνεργάτης Καθηγητής Μαθήματος, οι οποίοι αποτελούν τη Διδακτική Ομάδα. Κύριο αντικείμενο της συνεργασίας τους είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της συνδιδασκαλίας στα αντίστοιχα μαθήματα και η διαφοροποίηση της διδασκαλίας σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά των μαθητών και μαθητριών προς επίτευξη των στόχων της Εναλλακτικής Ενισχυτικής Διδασκαλίας και η διαμόρφωση του βέλτιστου κλίματος μάθησης και λειτουργίας των μαθητών στη σχολική κοινότητα, σύμφωνα με τους στόχους της Πράξης «Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑΛ – Υποστήριξη Σχολικών Μονάδων ΕΠΑΛ».

Σύμβουλος Σχολικής Ζωής

O θεσμός του Σύμβουλου Σχολικής Ζωής στις σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, περιγράφεται στον νόμο 4692/2020. Σύμφωνα με τη σχετική κείμενη εκπαιδευτική νομοθεσία (νόμος 4692/2020 και Υπουργική Απόφαση 129431/ΓΔ4/28-9-2020), ισχύουν τα εξής:  Κατά το σχολικό έτος 2020-2021, ο θεσμός του Συμβούλου Σχολικής Ζωής εφαρμόζεται σε όλες τις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε όλες τις σχολικές μονάδες.

1. Ο Σύμβουλος Σχολικής Ζωής συμβουλεύει, καθοδηγεί και ενημερώνει μαθητές, γονείς και κηδεμόνες σε θέματα παιδαγωγικής αντιμετώπισης ζητημάτων σε τομείς που απασχολούν τη σχολική μονάδα, όπως ενδεικτικά, η διαχείριση κρίσεων και πρόληψη ακραίων συμπεριφορών, μαθησιακές δυσκολίες, συμπερίληψη και ενσωμάτωση, μαθητές με ιδιαίτερες δυνατότητες, κλίσεις και ταλέντα, μετάβαση σε άλλες βαθμίδες, σχολική κινητικότητα, συμβουλευτική και ομάδες γονέων και παράλληλα συμβάλλει στην καλλιέργεια σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. 
2. Ο Σύμβουλος Σχολικής Ζωής βρίσκεται σε άμεση και διαρκή επικοινωνία με τους μαθητές ευθύνης του, τον σύλλογο διδασκόντων και λοιπό εκπαιδευτικό προσωπικό, όπως επίσης τους γονείς και κηδεμόνες. Στο πλαίσιο επιτέλεσης του έργου του, συνεργάζεται με τις υποστηρικτικές δομές και δύναται να ζητήσει τη συνδρομή τους για την αντιμετώπιση μεμονωμένων περιστατικών ή ειδικών περιπτώσεων, όπως και να παραπέμψει τον χειρισμό τους αρμοδίως σε αυτές ή στον σύλλογο διδασκόντων, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους.
3. Ο Σύμβουλος Σχολικής Ζωής αντιμετωπίζει τα ζητήματα που απασχολούν τη σχολική μονάδα και τη σχολική κοινότητα που εκτείνονται και στην κοινωνία, μέσα από οργανωμένες κοινωνικές και παιδαγωγικές προσεγγίσεις, επιδιώκει να στηρίξει και να βελτιώσει τους εκπαιδευτικούς και τους κοινωνικούς μηχανισμούς, αναλαμβάνοντας ένα έργο προληπτικού και συμβουλευτικού χαρακτήρα στην αντιμετώπιση και καταπολέμηση πολλών κοινωνικών και παιδαγωγικών προβλημάτων, που ανακύπτουν στη σχολική τάξη, στη ζωή της σχολικής και ευρύτερης κοινότητας και επηρεάζουν τη ζωή των μαθητών.

Ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας και εκπαίδευση των προσφυγοπαίδων

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, στο πλαίσιο των αρχών της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, έχει ως βασική αρχή την προώθηση μέτρων που αποβλέπουν στην άρση των ανισοτήτων και στη διασφάλιση ισότητας ευκαιριών στην εκπαίδευση για όλους τους/τις μαθητές/τριες. Ως Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) που θεσπίζονται με τον νόμο 3879/2010, ορίζονται όλες οι Περιφερειακές Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όπου δύνανται να λειτουργήσουν Τάξεις Υποδοχής ΖΕΠ (ΤΥ). Η ίδρυση και λειτουργία των Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ έχει ως στόχο την συμμετοχική - ενεργητική και αποτελεσματική εκπαίδευση των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που δεν έχουν την απαιτούμενη γνώση της ελληνικής γλώσσας (Ρομά, αλλοδαπών, παλιννοστούντων, προσφύγων, ευάλωτων κοινωνικών ομάδων κτλ.), ώστε στη συνέχεια αυτοί να ενταχθούν στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Σε αυτό το πλαίσιο, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα των ΖΕΠ παρεμβαίνει με διαφοροποιημένο, κατά περίπτωση, τρόπο σε παράγοντες που καθορίζουν τη σχολική επιτυχία, όπως είναι η γλωσσική, γνωστική και κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη του μαθητή.  Το πρόγραμμα των Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ περιλαμβάνει δύο κύκλους που εντάσσονται μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. Το θεσμικό σχήμα έχει την μορφή:

1. Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ) Ι ΖΕΠ και
2. Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ) II ΖΕΠ.

Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 102635/ΓΔ4/31-07-2020 Υπουργική Απόφαση «Οδηγίες και κατευθύνσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής (Τ.Υ.) ΖΕΠ για το σχολικό έτος 2020-2021 σε Δημόσια Γυμνάσια, Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια της χώρας»:

1. Στις Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ) I ΖΕΠ φοιτούν μαθητές με ελάχιστη ή μηδενική γνώση της ελληνικής γλώσσας.  Εκεί ακολουθείται εντατικό πρόγραμμα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας 15 ωρών.Οι μαθητές παρακολουθούν μερικά μαθήματα στην κανονική τους τάξη, όπως Μαθηματικά, Φυσική Αγωγή, Μουσική, Πληροφορική, Ξένη Γλώσσα ή και άλλο μάθημα, σύμφωνα με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, σε συνεργασία με τον οικείο Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου. Η φοίτηση στην Τ.Υ.Ι ΖΕΠ διαρκεί ένα διδακτικό έτος με δυνατότητα επέκτασης ενός (1) επιπλέον έτους.
2. Στις Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ) ΙΙ ΖΕΠ φοιτούν μαθητές με μέτριο επίπεδο ελληνομάθειας, το οποίο δύναται να δημιουργεί δυσκολίες στην παρακολούθηση των μαθημάτων στην κανονική τάξη.  Για τους μαθητές που φοιτούν στις ΤΥ ΙΙ  ΖΕΠ, η γλωσσική τους στήριξη πραγματοποιείται είτε μέσα στις κανονικές τάξεις με παράλληλη υποστηρικτική διδασκαλία είτε εκτός τάξης.  Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραμμα διέπεται από τη λογική του να παρακολουθεί ο μαθητής τις περισσότερες διδακτικές ώρες στην κανονική του τάξη, ώστε να ενταχθεί πλήρως σε αυτήν το ταχύτερο δυνατόν. Η φοίτηση διαρκεί έως δύο (2) διδακτικά έτη και σε εξαιρετικές περιπτώσεις έως τρία (3) έτη, σύμφωνα με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, σε συνεργασία με τον οικείο Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου.

Kατά το σχολικό έτος 2020-2021 δίνεται η δυνατότητα στα Γυμνάσια, Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια της χώρας να λειτουργήσουν Τάξεις Υποδοχής ΖΕΠ, μέσω συγχρηματοδοτούμενου έργου από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στο πλαίσιο της συνέχισης της Δράσης: «Δράση (6,8,9).10.1δ: Ενίσχυση και ενσωμάτωση μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα (2018-2022)_Ένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων (ΕΚΟ) στα Σχολεία ». Με τον νόμο 4547/2018 ρυθμίζεται η εκπαίδευση των προσφυγοπαίδων. Η εκπαίδευση των προσφυγοπαίδων παρέχεται από τις σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίες είναι ενταγμένες στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα. Εν τούτοις, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του προσφυγικού πληθυσμού που προκύπτουν από την κινητικότητα, το χρόνο άφιξης και τη χρονική διάρκεια παραμονής στη δομή φιλοξενίας, καθώς και το μέγεθος του μαθητικού πληθυσμού, μπορεί να ιδρύονται Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφυγοπαίδων (ΔΥΕΠ), που λειτουργούν στο πλαίσιο του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος και εφαρμόζουν εξειδικευμένα προγράμματα σπουδών, περιορισμένης χρονικής διάρκειας.  Η φοίτηση στις ΔΥΕΠ διαρκεί ένα (1) διδακτικό έτος με δυνατότητα επέκτασης ενός (1) ακόμη διδακτικού έτους.  Με την ολοκλήρωση της φοίτησης στη ΔΥΕΠ χορηγείται βεβαίωση φοίτησης με την οποία πιστοποιείται η διάρκεια φοίτησης. Στα Νηπιαγωγεία ακολουθείται το υποχρεωτικό πρόγραμμα του Ενιαίου Τύπου Ολοήμερου Νηπιαγωγείου. Στα Δημοτικά, ο χρόνος ανά διδακτικό αντικείμενο κατανέμεται ως ακολούθως:

• Ελληνική Γλώσσα (6 ώρες ανά εβδομάδα)
• Αγγλικά (4 ώρες ανά εβδομάδα)
• Μαθηματικά (3 ώρες ανά εβδομάδα)
• Φυσική Αγωγή (3 ώρες ανά εβδομάδα)
• ΤΠΕ (2 ώρες ανά εβδομάδα)
• Αισθητική Αγωγή - Εικαστικά, Μουσική, θεατρική Αγωγή (2 ώρες ανά εβδομάδα).

Στα Γυμνάσια ο χρόνος ανά διδακτικό αντικείμενο κατανέμεται ως ακολούθως:

• Ελληνική Γλώσσα (6 ώρες ανά εβδομάδα)
• Αγγλικά (4 ώρες ανά εβδομάδα)
• Μαθηματικά (4 ώρες ανά εβδομάδα)
• Φυσική Αγωγή (2 ώρες ανά εβδομάδα)
• Πληροφορική (2 ώρες ανά εβδομάδα)
• Πολιτισμός και Δραστηριότητες (2 ώρες ανά εβδομάδα).

Σε κέντρα ή/και δομές φιλοξενίας προσφύγων ορίζεται ένας Συντονιστής Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΣΕΠ). Η στελέχωση των ΔΥΕΠ γίνεται και από μόνιμους, αναπληρωτές εκπαιδευτικούς καθώς και ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς.  Οι εκπαιδευτικοί που στελεχώνουν τις ΔΥΕΠ, εκτός από τα καθήκοντά τους που ορίζονται από τις κείμενες διατάξεις, οφείλουν επιπρόσθετα:

• Να μεριμνούν για την ομαλή ένταξη των μαθητών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και τη δημιουργική αλληλεπίδραση με τους υπόλοιπους μαθητές.
• Να επιδεικνύουν παιδαγωγική ευελιξία στη διδασκαλία λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες των μαθητών.
• Να προτείνουν και να υλοποιούν εκπαιδευτικές δράσεις στους χώρους φιλοξενίας των προσφύγων και στις πλησιέστερες σχολικές μονάδες.

Σύμφωνα με τον νόμο 4636/19 οι ανήλικοι αιτούντες και τα ανήλικα τέκνα των αιτούντων, κατά την παραμονή τους στη χώρα, υποχρεούνται να εντάσσονται σε μονάδες παροχής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του δημοσίου εκπαιδευτικού συστήματος. Οι αρμόδιες αρχές υποχρεούνται να παράσχουν τα αναγκαία και επαρκή μέσα για τη διευκόλυνση της σχετικής  διαδικασίας. Η ένταξη γίνεται υπό προϋποθέσεις, ανάλογες με αυτές που ισχύουν με τους Έλληνες πολίτες και, με διευκολύνσεις, ως προς την εγγραφή σε περίπτωση δυσχερειών υποβολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών και για όσο χρονικό διάστημα δεν εκτελείται μέτρο απομάκρυνσης, που εκκρεμεί κατά των ίδιων ή των γονέων τους. Επίσης παρέχεται ειδικότερη υποστήριξη μέσω Υπουργικών Αποφάσεων και εγκυκλίων, οι οποίες εξειδικεύουν το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, παρέχοντας διευκολύνσεις ως προς την εγγραφή των παιδιών σε περίπτωση δυσχερειών υποβολής δικαιολογητικών, παροχή επαρκών μέσων και αντισταθμιστικών παιδαγωγικών εργαλείων, για την υποστήριξη και διευκόλυνση της διαδικασίας ένταξης των παιδιών στα ελληνικά δημόσια σχολεία. 

Διαπολιτισμικά και μειονοτικά σχολεία

Διαπολιτισμικά σχολεία

Με σκοπό την εκπαιδευτική και κοινωνική ένταξη των παιδιών μεταναστευτικής καταγωγής στο ελληνικό σχολείο σε πλαίσιο ισοτιμίας και σεβασμού της πολιτιστικής τους ταυτότητας και την αντιμετώπιση των αρνητικών διακρίσεων που δημιουργούνται με βάση τις πολιτισμικές διαφορές, λειτουργούν Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια). Σε αυτά εφαρμόζονται τα αντίστοιχα προγράμματα των δημοσίων σχολείων ανάλογα προσαρμοσμένων στις ιδιαίτερες ανάγκες των μαθητών τους (νόμος 2413/1996).  Τα εν λόγω σχολεία, σύμφωνα με τον νόμο 4415/2016, προβλέπεται να λειτουργήσουν ως Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, επιδιώκοντας τη συνεργασία με τα ΑΕΙ της χώρας και εφαρμόζοντας σε πειραματική βάση ερευνητικά και καινοτόμα προγράμματα που αφορούν τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και την αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και κοινωνικού αποκλεισμού λόγω καταγωγής και πολιτιστικής προέλευσης, με προγράμματα σπουδών και παιδαγωγικές μεθόδους που εφαρμόζονται στα υφιστάμενα Πειραματικά Σχολεία.

Μειονοτικά σχολεία

Για την κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών της μουσουλμάνων που κατοικούν στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Θράκης λειτουργούν τα Μειονοτικά Σχολεία. Το μειονοτικό εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα θεμελιώνεται στη Συνθήκη της Λωζάννης, συνεπικουρείται από τις διατάξεις κατοπινών Μορφωτικών πρωτοκόλλων και ορίζεται από την ελληνική νομοθεσία. Το αναλυτικό πρόγραμμα των μειονοτικών σχολείων είναι δίγλωσσο κατανέμοντας απολύτως ισότιμα και ισόποσα τον χρόνο ανάμεσα στην τουρκική και την ελληνική γλώσσα, με τις δύο γλώσσες να συνιστούν και οι ίδιες, εκτός από γλώσσες διδασκαλίας, αντικείμενο διδασκαλίας. Το δίγλωσσο αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας αναπτύσσεται μεν σε συμφωνία και αντιστοίχιση με τα προγράμματα των λοιπών δημοσίων σχολείων της χώρας, αλλά με έμφαση στη διατήρηση, την καλλιέργεια και την προαγωγή του γλωσσικού και πολιτισμικού υπόβαθρου της μειονότητας. Στο πλαίσιο οικοδόμησης μιας ισότιμης ενιαίας δημόσιας εκπαίδευσης θεμελιωμένης στις αρχές της ισονομίας και ισοπολιτείας, και στη μειονοτική εκπαίδευση ισχύουν τα προβλεπόμενα για τη δημόσια εκπαίδευση, όσον αφορά την οικονομική ενίσχυσή τους από το κράτος, αλλά και την υλοποίηση των (ιδίων) εκπαιδευτικών δράσεων.

Σχολεία Καταστημάτων Κράτησης

Με τον νόμο 4763/2020, ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με την εκπαίδευση και κατάρτιση στα Καταστήματα Κράτησης, και, ειδικότερα, με τη λειτουργία εκπαιδευτικών δομών στα Καταστήματα Κράτησης. Συγκεκριμένα, ρυθμίζεται η δυνατότητα ίδρυσης σε κάθε Κατάστημα Κράτησης και στο Ίδρυμα Αγωγής Ανηλίκων Αρρένων Βόλου σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δηλαδή Δημοτικού Σχολείου, Γυμνασίου ή ΣΔΕ, ΓΕΛ ή ΕΠΑΛ.