Προσδιορισμός των ομάδων-στόχων

Όταν η φοίτηση των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη στα σχολεία του κοινού εκπαιδευτικού προγράμματος ή στα τμήματα ένταξης, λόγω των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών τους, η εκπαίδευση των μαθητών αυτών παρέχεται:

1. Σε αυτοτελείς ΣΜΕΑΕ.
2. Σε σχολεία ή τμήματα που λειτουργούν είτε ως αυτοτελή είτε ως παραρτήματα άλλων σχολείων σε νοσοκομεία, κέντρα αποκατάστασης, ιδρύματα αγωγής ανηλίκων, ιδρύματα χρονίως πασχόντων ή υπηρεσίες εκπαίδευσης και αποκατάστασης των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, εφόσον σε αυτά διαβιούν άτομα σχολικής ηλικίας με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.  Οι εκπαιδευτικές αυτές δομές θεωρούνται ΣΜΕΑΕ που υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας, εμπίπτουν στο πλαίσιο της ΕΑΕ παιδιών σχολικής ηλικίας και εφαρμόζουν εκπαιδευτικά προγράμματα που εποπτεύονται από το Υπουργείο Παιδείας.  Οι λεπτομέρειες οργάνωσης και λειτουργίας αυτών των ΣΜΕΑΕ ρυθμίζονται από κοινές υπουργικές αποφάσεις των καθ’ ύλην αρμόδιων Υπουργών. Φορείς, ΝΠΙΔ, πιστοποιημένοι από το ΕΚΕΠΙΣ, μπορούν να παρέχουν ισότιμα με τις ΣΜΕΑΕ του Υπουργείου Παιδείας Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Συμβουλευτικές Υποστηρικτικές Υπηρεσίες σε άτομα άνω των 15 ετών με βαριά νοητική υστέρηση και συνοδές αναπηρίες.
3. Με διδασκαλία στο σπίτι, όταν αυτή κρίνεται αναγκαία, για σοβαρά βραχυχρόνια ή χρόνια προβλήματα υγείας, τα οποία δεν επιτρέπουν τη μετακίνηση και φοίτηση των μαθητών στο σχολείο.  Η κατ΄ οίκον διδασκαλία δεν παρέχεται υποχρεωτικά από εκπαιδευτικό Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης παρά μόνο αν γνωματεύσει σχετικά το οικείο ΚΕΔΑΣΥ.

Η παροχή εκπαίδευσης στα Ειδικά Σχολεία διέπεται από το ίδιο νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει αναφορικά με την παροχή εκπαίδευσης σε παιδιά με αναπηρίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, στο πλαίσιο του κοινού εκπαιδευτικού συστήματος.

Προϋποθέσεις εγγραφής και επιλογή σχολείου

Τα Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ) είναι αρμόδια για την εγγραφή, κατάταξη και τη φοίτηση μαθητών στο κατάλληλο σχολικό πλαίσιο. Στην έκθεση αξιολόγησης που συντάσσει η διεπιστημονική ομάδα του ΚΕΔΑΣΥ, προσδιορίζονται και περιγράφονται το είδος των ειδικών αναγκών ή των μαθησιακών ή ψυχοκοινωνικού τύπου δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο μαθητής, καθώς επίσης οι κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του και προτείνεται, κατά περίπτωση, το κατάλληλο εκπαιδευτικό πλαίσιο ένταξης και φοίτησης, η αλλαγή σχολικού πλαισίου όταν κρίνεται σκόπιμο, η αναγκαία ψυχοπαιδαγωγική και διδακτική υποστήριξη, καθώς και τα απαραίτητα τεχνικά βοηθήματα και εκπαιδευτικά υλικά που διευκολύνουν την εκπαίδευση και την επικοινωνία του μαθητή. Η έκθεση αξιολόγησης-γνωμάτευσης συνοδεύεται  από πλαίσιο Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης (ΕΠΕ), το οποίο περιλαμβάνει βασικούς άξονες και υποδείξεις.  Οι άξονες του ΕΠΕ διαμορφώνονται σε συνεργασία με τον γονέα ή κηδεμόνα του μαθητή ή και τον ίδιο τον μαθητή, όπου αυτό καθίσταται δυνατόν.

Κατηγορίες ηλικιών και ομαδοποίηση μαθητών

Όπως προσδιορίζεται στον νόμο 3699/2008, οι δομές των Σχολικών Μονάδων Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης στις οποίες μπορούν να φοιτήσουν οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και οι αντίστοιχες ηλικίες είναι οι κάτωθι: Για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση:

• Τα Νηπιαγωγεία Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και τα τμήματα πρώιμης παρέμβασης που λειτουργούν εντός των Νηπιαγωγείων αυτών, για μαθητές μέχρι το 7ο έτος της ηλικίας τους.
• Τα Δημοτικά Σχολεία Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης τα οποία λειτουργούν με μία προκαταρκτική τάξη και τις αντίστοιχες τάξεις του γενικού Δημοτικού Σχολείου (Α' – Στ'), για μαθητές μέχρι το 14ο έτος της ηλικίας τους. Παράταση της Φοίτησης μπορεί να γίνει μέχρι το δέκατο πέμπτο (15ο) έτος της ηλικίας των μαθητών, μετά από εισήγηση του οικείου ΚΕΔΑΣΥ.

Η εσωτερική διάρθρωση των Ειδικών Δημοτικών Σχολείων είναι η ίδια με αυτή των Δημοτικών Σχολείων γενικής εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του νόμου 4823/2021, η κατανομή των μαθητών σε τμήματα διενεργείται με αιτιολογημένη απόφαση του συλλόγου διδασκόντων της ΣΜΕΑΕ, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Διεπιστημονικής Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Υποστήριξης (ΕΔΥ) της ΣΜΕΑΕ ή ελλείψει αυτής, ύστερα από εισήγηση του διευθυντή του σχολείου: α) ανά τάξη ή β) ανά βαθμίδες (προβαθμίδα, κατώτερη, μέση, ανώτερη) βάσει της τάξης  εγγραφής ή γ) ανά βαθμίδες, ανεξάρτητα από την τάξη εγγραφής και την καταχώριση των μαθητών στο βιβλίο μητρώου προόδου του σχολείου, με κριτήρια τη διάγνωση, τη μαθησιακή ετοιμότητα, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά συμπεριφοράς των μαθητών και τη δυναμική της δημιουργούμενης ομάδας, με στόχο τη συγκρότηση τμημάτων που να εξυπηρετούν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών.  Η φοίτηση δύναται να παραταθεί μέχρι το 15ο έτος της ηλικίας των μαθητών, μετά από εισήγηση του οικείου ΚΕΔΑΣΥ.

• Για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση:
  • Γυμνάσια ΕΑΕ

Σύμφωνα με τον νόμο 3699/2008, στα Γυμνάσια ΕΑΕ φοιτούν μαθητές μέχρι το 19ο έτος της ηλικίας τους. Περιλαμβάνουν την προκαταρκτική τάξη και τρεις επόμενες τάξεις Α', Β', Γ'.  Μαθητές απόφοιτοι Δημοτικού Σχολείου με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, μπορεί να εγγράφονται απευθείας στην Α' τάξη του Γυμνασίου ΕΑΕ, ύστερα από αξιολόγηση που πραγματοποιείται από το οικείο ΚΕΔΑΣΥ.

• Λύκεια ΕΑΕ

Σύμφωνα με τον νόμο 3966/2011, τα Λύκεια ΕΑΕ περιλαμβάνουν την προκαταρκτική τάξη και τρεις επόμενες τάξεις Α΄, Β΄, Γ΄.  Μαθητές απόφοιτοι Γυμνασίου με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορεί να εγγράφονται απευθείας στην A' τάξη του Λυκείου ΕΑΕ, ύστερα από αξιολόγηση που πραγματοποιείται από το οικείο ΚΕΔΑΣΥ.

• Για τη δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση:
  • Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια (ΕΝΕΕΓΥ-Λ)

Σύμφωνα με τον νόμο 4415/2016, τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια περιλαμβάνουν τις τάξεις Α', Β', Γ', Δ' Γυμνασίου και τις τάξεις Α', Β', Γ', Δ' Λυκείου.  Στα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια εγγράφονται, κατόπιν γνωμάτευσης του ΚΕΔΑΣΥ, μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίοι επωφελούνται από τα ωρολόγια και αναλυτικά προγράμματα της συγκεκριμένης δομής, και μέσα από την ακαδημαϊκή και επαγγελματική εκπαίδευση μπορούν να οδηγηθούν σε μεταλυκειακές δομές εκπαίδευσης και σε ανεξάρτητη ή εποπτευόμενη εργασία. Ειδικότερα, στην Α' τάξη Γυμνασίου δύνανται να εγγράφονται, κατόπιν γνωμάτευσης του ΚΕΔΑΣΥ, μαθητές απόφοιτοι Γενικού ή Ειδικού Δημοτικού Σχολείου και της Α' ή Β' τάξης των ΕΕΕΕΚ.  Δικαίωμα πρώτης εγγραφής έχουν οι μαθητές έως το 16ο έτος της ηλικίας τους. Μετά την ολοκλήρωση της φοίτησης των μαθητών στη Δ' τάξη χορηγείται τίτλος απολυτηρίου Γυμνασίου. Οι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου δύνανται να συνεχίσουν τη φοίτησή τους, κατόπιν σχετικής γνωμάτευσης του ΚΕΔΑΣΥ:

1. Στην Α' τάξη Λυκείου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου - Λυκείου
2. Στην Α' τάξη του Γενικού Λυκείου
3. Στην Α' τάξη του Ειδικού Λυκείου
4. Στην Α' τάξη του Επαγγελματικού Λυκείου
5. Στην Α' τάξη του Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου
6. Σε ΔΙΕΚ ενηλίκων αποφοίτων υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

Για τις εγγραφές, μετεγγραφές και φοίτηση των μαθητών στις Α', Β', Γ', Δ' τάξεις του Λυκείου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στις κείμενες διατάξεις για τα ημερήσια και εσπερινά Επαγγελματικά Λύκεια και επιπλέον απαιτείται σχετική γνωμάτευση των ΚΕΔΑΣΥ ως εξής:

1. Οι μαθητές Γυμνασίου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου μετεγγράφονται ως εξής:

•  Απόφοιτος της Α τάξης Γυμνασίου, του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου, μετεγγράφεται στη Β τάξη Γυμνασίου γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης,
• Απόφοιτος της Β τάξης Γυμνασίου, του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου, μετεγγράφεται στη Γ τάξη Γυμνασίου γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης,
• Απόφοιτος της Γ τάξης Γυμνασίου, του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου, μετεγγράφεται στη Γ τάξη του Γυμνασίου γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης.

2. Οι μαθητές Γυμνασίου σχολικής μονάδας γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης, μετεγγράφονται ως εξής:

• Απόφοιτος της Α τάξης Γυμνασίου γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης μετεγγράφεται στη Β τάξη Γυμνασίου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου,
• Απόφοιτος της Β τάξης Γυμνασίου γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης μετεγγράφεται στη Γ τάξη Γυμνασίου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου.

Τα Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΕΕΕΚ) αποτελούν σχολικές μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στις οποίες εγγράφονται απόφοιτοι Δημοτικών Σχολείων γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης έως και το 16ο έτος της ηλικίας τους, κατόπιν εισήγησης των ΚΕΔΑΣΥ, οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην παρακολούθηση του ακαδημαϊκού προγράμματος του Γυμνασίου και παρουσιάζουν αναπηρίες ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.  Η φοίτηση στα ΕΕΕΕΚ διαρκεί έξι τάξεις (Α', Β', Γ', Δ', Ε', ΣΤ') και ακολουθούνται τα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα, όπως προβλέπονται από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, όπως αυτές περιγράφονται στα Εξατομικευμένα Προγράμματα Εκπαίδευσης. Ελάχιστος αριθμός μαθητών ανά δομή: Σύμφωνα με τον νόμο 3699/2008, ο αναγκαίος αριθμός των μαθητών για τη λειτουργία όλων των σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης δεν μπορεί να είναι μικρότερος των 5 και αποτελεί προϋπόθεση ίδρυσής τους.  Σύμφωνα με τον νόμο 4452/2017, ο αριθμός των μαθητών σε κάθε τμήμα των Ειδικών Νηπιαγωγείων και των Ειδικών Δημοτικών Σχολείων ορίζεται από κατ’ ελάχιστον 4 έως κατ’ ανώτατο όριο 7 μαθητές. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ο αριθμός μπορεί να μειώνεται με κατώτατο όριο τους 3 μαθητές ανά τμήμα, με απόφαση του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ύστερα από εισήγηση του αρμόδιου Διευθυντή Εκπαίδευσης ο οποίος λαμβάνει υπόψη του σχετική απόφαση του συλλόγου διδασκόντων, καθώς και γνώμη του οικείου ΚΕΔΑΣΥ. Επίσης, ο αριθμός των μαθητών σε κάθε τμήμα των Γυμνασίων ΕΑΕ και Λυκείων ΕΑΕ ορίζεται από κατ’ ελάχιστον 5 έως κατ’ ανώτατο όριο 9 μαθητές.  Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ο αριθμός μπορεί να μειώνεται με κατώτατο όριο τους 3 μαθητές ανά τμήμα, με απόφαση του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ύστερα από εισήγηση του αρμόδιου Διευθυντή Εκπαίδευσης, , ο οποίος λαμβάνει υπόψη του σχετική απόφαση του συλλόγου διδασκόντων, καθώς και τη γνώμη του οικείου ΚΕΔΑΣΥ. . Σύμφωνα με τον νόμο 4415/2016, ο αριθμός των φοιτούντων μαθητών στα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια ανά τμήμα γενικής παιδείας, τομέα ή ειδικότητας ορίζεται από κατ’ ελάχιστον 5 έως κατ’ ανώτατο όριο 9 μαθητές.  Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ο αριθμός δύναται να μειώνεται με απόφαση του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ύστερα από εισήγηση του αρμόδιου Διευθυντή Εκπαίδευσης, ο οποίος λαμβάνει υπόψη του σχετική απόφαση του συλλόγου διδασκόντων, καθώς και τη γνώμη του οικείου ΚΕΔΑΣΥ. Τέλος ο αριθμός των μαθητών σε κάθε τμήμα των ΕΕΕΕΚ ορίζεται από κατ’ ελάχιστον 4 έως κατ’ ανώτατο όριο 7 μαθητές. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ο αριθμός δύναται να μειώνεται με απόφαση του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ύστερα από εισήγηση του αρμόδιου Διευθυντή Εκπαίδευσης.

Αναλυτικό πρόγραμμα, μαθήματα

Αναλυτικό πρόγραμμα Ειδικών Νηπιαγωγείων και Δημοτικών

Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη των ωρολογίων και αναλυτικών προγραμμάτων, ορίζεται με την Υπουργική Απόφαση 85317/Δ3/29-05-2019 (αναφορικά με τα ωρολόγια προγράμματα, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με την υπ’ αριθμ. 94189/Δ3/03-08-2021 Υπουργική Απόφαση) και ύστερα από γνωμοδότηση της Μονάδας Ειδικής και Συμπεριληπτικής Εκπαίδευσης του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Στα Ειδικά Δημοτικά Σχολεία μπορεί να εφαρμόζεται ανάλογα με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, με αιτιολογημένη απόφαση του συλλόγου διδασκόντων που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Διεπιστημονικής Υποστήριξης (ΕΔΥ) της ΣΜΕΑΕ ή ελλείψει αυτής ύστερα από εισήγηση του διευθυντή του σχολείου, διαφοροποιημένο το αναλυτικό πρόγραμμα της γενικής εκπαίδευσης ή το Πλαίσιο Αναλυτικού Προγράμματος της Ειδικής Αγωγής (ΠΑΠΕΑ) ή ένα μεικτό σύστημα των ανωτέρω προγραμμάτων. Για όλους τους μαθητές προβλέπεται να σχεδιάζονται και υλοποιούνται Εξατομικευμένα Προγράμματα Εκπαίδευσης (ΕΠΕ).  Για τον σχεδιασμό, τον καθορισμό της κατάλληλης στοχοθεσίας και των αντίστοιχων δραστηριοτήτων, την παρακολούθηση της υλοποίησης, τη διαμορφωτική και τελική αξιολόγηση των ΕΠΕ των μαθητών, κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, πραγματοποιούνται παιδαγωγικές συναντήσεις των εκπαιδευτικών των τμημάτων με τους εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων και τα μέλη του Ειδικού Εκπαιδευτικού προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ) που διδάσκουν ή υποστηρίζουν τους συγκεκριμένους μαθητές. Για τη σύνταξη των ΕΠΕ των μαθητών λαμβάνονται υπόψη:

• Οι γνωματεύσεις και οι εισηγήσεις των ΚΕΔΑΣΥ
• Οι αξιολογήσεις και οι προτάσεις των εκπαιδευτικών και των μελών του ΕΕΠ
• Τα ενδιαφέροντα και οι ιδιαίτερες κλίσεις των μαθητών
• Οι απόψεις των γονέων, οι οποίοι ενημερώνονται και διατυπώνουν τη γνώμη τους.

Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση  85317/Δ3/2019 στο Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης κάθε μαθητή/μαθήτριας περιλαμβάνεται το πρόγραμμα και οι στόχοι των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Ωρολογίου Προγράμματος της σχολικής ομάδας και διαμορφώνεται σύμφωνα με την εκτίμηση των ατομικών αναγκών των μαθητών/τριών και κατόπιν απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών. Τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων μπορούν να περιλαμβάνονται και να υλοποιούνται σε πρόγραμμα συνεκπαίδευσης με σχολείο γενικής εκπαίδευσης.

Το ωρολόγιο πρόγραμμα των Ειδικών Νηπιαγωγείων και των Ειδικών Δημοτικών Σχολείων καθορίζεται με την Υπουργική Απόφαση 85317/Δ3/29-05-2019,  όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με την υπ’ αριθμ. 94189/Δ3/03-08-2021 Υπουργική Απόφαση.

 Το υποχρεωτικό ωράριο λειτουργίας στο Ειδικό Νηπιαγωγείο είναι 25 διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως (08:30-13:00) και στο Ειδικό Δημοτικό σχολείο είναι για όλες τις τάξεις ή βαθμίδες 30 διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως (08:15-13:15). Τόσο τα Ειδικά Νηπιαγωγεία όσο και τα Ειδικά Δημοτικά σχολεία έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν με ολοήμερο πρόγραμμα.

Τα ωρολόγια προγράμματα των Γυμνασίων ΕΑΕ συντάσσονται με βάση την Υπουργική Απόφαση 103849/Δ3/26-8-2021 στην οποία περιγράφονται αναλυτικά τα μαθήματα και οι ώρες διδασκαλίες ανά μάθημα.

Τα ωρολόγια προγράμματα για την Α’ και Β’ τάξη  του Λυκείου ΕΑΕ συντάσσονται με βάση την Υπουργική Απόφαση 163742/Δ3/2-10-2018 ενώ για την Γ’ τάξη συντάσσονται με βάση την Υπουργική Απόφαση 102141/Δ3/19-8-2021 η οποία τροποποιήθηκε με την 19346/Δ3/21-02-2022.

Τα ωρολόγια προγράμματα των Γυμνασίων των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων - Λυκείων (ΕΝΕΕΓΥΛ) συντάσσονται με βάση την Υπουργική Απόφαση 103832/Δ3/26-8-2021.

Τα ωρολόγια προγράμματα των Λυκείων των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων-Λυκείων συντάσσονται με βάση την Υπουργική Απόφαση 136986/Δ3/20-08-2018.

Στις τάξεις Α', Β', Γ', Δ' Γυμνασίου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου εφαρμόζονται τα ωρολόγια και αναλυτικά προγράμματα των Γυμνασίων γενικής εκπαίδευσης.  

Η Α' τάξη Λυκείου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου έχει ενιαίο πρόγραμμα με μαθήματα γενικής παιδείας, μαθήματα προσανατολισμού και μαθήματα επιλογής.  Οι Β' και Γ' τάξεις του Λυκείου διαχωρίζονται σε τομείς σπουδών και διδάσκονται μαθήματα γενικής παιδείας και τεχνολογικά – επαγγελματικά μαθήματα του τομέα (θεωρητικά και εργαστηριακά).  Η Δ' τάξη διαχωρίζεται σε ειδικότητες και διδάσκονται μαθήματα γενικής παιδείας και μαθήματα ειδικότητας (θεωρητικά και εργαστηριακά).  Τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών του Λυκείου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου καταρτίζονται από το ΙΕΠ. Επιπλέον, στα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια  υλοποιούνται για όλους τους μαθητές Εξατομικευμένα Προγράμματα Εκπαίδευσης (ΕΠΕ). Στα ΕΕΕΕΚ ακολουθούνται τα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, όπως αυτές περιγράφονται στα Εξατομικευμένα Προγράμματα Εκπαίδευσης (ΕΠΕ).  Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 57523/Γ6/9-5-2002, το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα περιλαμβάνει:

• Το διδακτικό δομημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο υλοποιείται από τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
• Τα εξατομικευμένα και μικροομαδικά υποστηρικτικά προγράμματα, που υλοποιούνται από το ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό (ΕΕΠ)
• Την τεχνική επαγγελματική κατάρτιση από τις αντίστοιχες ειδικότητες.

Κατά τη διάρκεια της ΣΤ' τάξης υλοποιείται πρακτική άσκηση, η οποία προσδιορίζεται με απόφαση του συλλόγου διδασκόντων, στο πλαίσιο των εργαστηριακών μαθημάτων.  Το ωρολόγιο πρόγραμμα της ΣΤ' τάξης συμπληρώνεται από μαθήματα των προηγούμενων τάξεων, ανάλογα με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, όπως αυτές προκύπτουν από την εκπαιδευτική αξιολόγηση.  Η ΣΤ' τάξη λειτουργεί ως τάξη επαγγελματικής εξειδίκευσης με σκοπό τον εμπλουτισμό των δεξιοτήτων των μαθητών και την εξοικείωσή τους στο εργασιακό περιβάλλον ή με την υποστήριξη του σχολικού συνεταιρισμού ή στα εργαστήρια του σχολείου. Σε όλες τις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μπορεί να υλοποιούνται προγράμματα συνεκπαίδευσης με συστεγαζόμενες ή μη σχολικές μονάδες της γενικής εκπαίδευσης.

Μέθοδοι διδασκαλίας και εποπτικά μέσα

Με βάση την εξατομίκευση και τη διαφοροποίηση των εκπαιδευτικών αναγκών ο εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής και σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς γενικής εκπαίδευσης ή το ΕΕΠ, ανάλογα με τη δομή εκπαίδευσης και το είδος και το βαθμό των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών του:

• Υλοποιεί ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα σύμφωνα με το Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του οποίου το πλαίσιο σχεδιάζεται από το οικείο ΚΕΔΑΣΥ
• Σχεδιάζει και υλοποιεί κατάλληλα προσαρμοσμένα προγράμματα, τόσο σε ατομική όσο και σε μικροομαδική βάση.  Χρησιμοποιεί ποικιλία ειδικών διδακτικών-μεθοδολογικών προσεγγίσεων και στρατηγικών, όπως π.χ. ανάλυση του διδακτικού στόχου σε μικρότερα βήματα, άμεση διδασκαλία, σύστημα γραφής Braille, αγωγή κινητικότητας και προσανατολισμού για τους τυφλούς, νοηματική γλώσσα για τους κωφούς, σύγχρονη τεχνολογία, κ.ο.κ.  Παράλληλα προβλέπονται θεραπευτικά προγράμματα μέσα στα σχολεία από ειδικούς Φυσικοθεραπευτές, Ψυχολόγους, Εργοθεραπευτές και Λογοθεραπευτές.

Για τους μαθητές με τύφλωση, κώφωση και κινητικές αναπηρίες προβλέπεται ειδικός εξοπλισμός.  Η χορήγηση κάθε είδους εκπαιδευτικού και εποπτικού υλικού που παράγεται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και τον "Διόφαντο", γίνεται δωρεάν.  Το τμήμα Ειδικής Αγωγής του πρώην Παιδαγωγικού Ινστιτούτου εκπόνησε προσαρμογές προγραμμάτων και μεθοδολογιών διδασκαλίας για μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες για την υποχρεωτική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.  Η έκδοσή τους σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή έγινε το 2008 και διανεμήθηκαν στις 13 περιφέρειες της χώρας. Παράλληλα, τροποποιήθηκαν, προσαρμόστηκαν και εκτυπώθηκαν όλα τα βιβλία της γενικής εκπαίδευσης σε ηλεκτρονική μορφή για κάθε αμβλύωπα μαθητή της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Επίσης, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», υλοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής ο «Σχεδιασμός και η ανάπτυξη προσβάσιμου εκπαιδευτικού και εποπτικού υλικού για μαθητές με αναπηρίες», έργο που αφορά την προσαρμογή των σχολικών εγχειριδίων για όλα τα μαθήματα των τάξεων της Α' και Β' του Δημοτικού, ώστε να καταστούν προσβάσιμα από μαθητές με αναπηρίες.  Το εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί σε έντυπη και ψηφιακή μορφή και ανάλογα με το είδος της αναπηρίας και της ειδικής εκπαιδευτικής ανάγκης στην οποία απευθύνεται, χρησιμοποιείται κατάλληλη ψηφιακή τεχνολογία που το καθιστά πλήρως προσβάσιμο.  Επιπλέον, αναπτύσσεται ειδικό υποστηρικτικό υλικό για εκπαιδευτικούς σκοπούς που θα προετοιμάζει επαρκέστερα τους μαθητές για φοίτηση στο σχολείο.  Ειδικότερα για τους μαθητές με προβλήματα όρασης προβλέπεται και η προμήθεια ειδικού εποπτικού υλικού.  Το υλικό αυτό είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο: http://prosvasimo.iep.edu.gr/el/ Επιπρόσθετα, το ΙΕΠ στο πλαίσιο της Πράξης με τίτλο «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» προσαρμόστηκαν τα σχολικά εγχειρίδια για τη Γ΄ και Δ΄ δημοτικού καθώς και το βιβλίο μαθηματικών της Ε΄ δημοτικού, ώστε να είναι προσβάσιμα από όλους τους μαθητές με οποιαδήποτε αναπηρία. Στο πλαίσιο του ίδιου έργου αναπτύχθηκαν οδηγοί εκπαιδευτικών με δραστηριότητες προκειμένου να προωθηθεί στα σχολεία και την τοπική κοινωνία η συμπεριληπτική εκπαίδευση και η αποδοχή της διαφορετικότητας καθώς και για την ανάπτυξη κοινωνικοσυναισθματικών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων ζωής και αυτόνομης διαβίωσης μαθητών με αναπηρία. Τέλος αναπτύχθηκε εκπαιδευτικό υλικό για την εκπαίδευση μαθητών με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που καλύπτει τις μαθησιακές και εκπαιδευτικές ανάγκες όλων των μορφών αναπηρίας (κώφωση, τύφλωση, κινητικές δυσκολίες, νοητική αναπηρία, Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος, Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής –Υπερκινητικότητα). Μέρος των παραχθέντων υλικών αποτελεί και αυτό για τη διδασκαλία της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας στην γ ΄και δ΄ δημοτικού, την εκπαίδευση για την ανάγνωση και γραφή braille, την κινητικότητα και τον προσανατολισμό τυφλών μαθητών και την εκπαίδευση τυφλοκωφών μαθητών (http://prosvasimo.iep.edu.gr/el/vivlia-eidikhs-agwghs-2020). Τέλος στο έργο αυτό προβλέπει την ανάπτυξη oδηγού για την εκπαιδευτική αξιολόγηση των μαθητών από τους εκπαιδευτικούς προκειμένου να συνταχθεί το Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΠΕ). Το υλικό είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο http://prosvasimo.iep.edu.gr/el/. Ένα μεγάλο μέρος των παραχθέντων υλικών διανέμεται στα σχολεία γενικής και ΕΑΕ  με βάση την Υπουργική Απόφαση 24109/Δ3/02-03-2021. Υλικό, επίσης, που υποστηρίζει την εκπαίδευση μαθητών με αναπηρία αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της Πράξης  «Inclusive Schools» του ΙΕΠ και είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο  https://inclusiveschools.net/gr/ .

Σύμφωνα με τον νόμο 3699/2008, ως πρώτη γλώσσα των κωφών και βαρήκοων μαθητών αναγνωρίζεται η Ελληνική Νοηματική γλώσσα και ως δεύτερη γλώσσα τους η Νέα Ελληνική, η οποία προσλαμβάνεται και εκφέρεται με τη γραπτή της μορφή, ενώ η προφορική της αντίληψη και έκφραση αποτελεί πρόσθετη κοινωνική επιλογή των κωφών μαθητών.  Η Ελληνική Νοηματική και η Νέα Ελληνική γλώσσα αναγνωρίζονται ως ισότιμες μεταξύ τους, οπότε και η ενδεδειγμένη γλωσσική παιδαγωγική προσέγγιση είναι η δίγλωσση εκπαίδευση.  Επίσης, επίσημη γραφή των τυφλών μαθητών αναγνωρίζεται η γραφή Braille.  Για τους αυτιστικούς μαθητές με ή χωρίς λόγο, ως επίσημη γλώσσα αναγνωρίζεται η Νέα Ελληνική, η οποία προσλαμβάνεται και εκφέρεται με την προφορική της μορφή, με τη γραπτή της μορφή ή/και με τη μορφή συμβόλων-εικόνων. Με τον νόμο 3699/2008 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, καθορίζεται ως επιθυμητή προϋπόθεση για την επιλογή διευθυντή και για την τοποθέτηση εκπαιδευτικών/ειδικού επιστημονικού προσωπικού σε σχολεία Κωφών-Τυφλών, η πιστοποίηση της Ελληνικής Νοηματικής γλώσσας και της γραφής Braille.  Αρμόδιος φορέας πιστοποίησης είναι ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ), ο οποίος για το σκοπό αυτό συνεργάζεται με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και τους πλέον αντιπροσωπευτικούς φορείς σε θέματα κωφών και τυφλών. Με τον ίδιο νόμο, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής αναλαμβάνει την αξιολόγηση όλου του εκπαιδευτικού υλικού που παράγεται στην Ελληνική Νοηματική γλώσσα και τη γραφή Braille, πριν την ενσωμάτωσή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς και τη συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες και επιστημονικούς φορείς του εσωτερικού και του εξωτερικού σε εκπαιδευτικά θέματα κωφών και τυφλών. Στις σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μπορεί να υλοποιούνται προγράμματα συνεκπαίδευσης με συστεγαζόμενες ή μη σχολικές μονάδες της γενικής εκπαίδευσης. Στόχοι των προγραμμάτων συνεκπαίδευσης είναι, ιδίως, η προώθηση της ένταξης και των ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευση, η ανάπτυξη των γνωστικών, μαθησιακών, συναισθηματικών και κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρία, καθώς και η ευαισθητοποίηση των μαθητών των σχολείων γενικής εκπαίδευσης σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο σεβασμό της διαφορετικότητας και στη διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Πρόοδος των μαθητών

Όσον αφορά στο Δημοτικό, προβλέπεται επανάληψη της τάξης (προεδρικό διάταγμα 121/1995). Συγκεκριμένα, οι μαθητές των Α' και Β' τάξεων προάγονται, εφόσον κατά την κρίση του δασκάλου της τάξης ανταποκρίνονται στα στοιχεία της αξιολόγησης, τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 2 του προεδρικού διατάγματος 8/1995.  Σε αντίθετη περίπτωση επαναλαμβάνουν την τάξη.  Οι μαθητές των τάξεων Γ' και Δ' τάξεων προάγονται, εφόσον στους τελικούς μέσους όρους των μαθημάτων υπερισχύουν σε αριθμό οι λοιποί χαρακτηρισμοί εκτός από Δ'.  Όταν στους τελικούς μέσους όρους των μαθημάτων υπερισχύουν σε αριθμό οι χαρακτηρισμοί Δ' ο μαθητής επαναλαμβάνει την τάξη.  Οι μαθητές των τάξεων Ε' και ΣΤ' προάγονται, εφόσον ο γενικός μέσος όρος είναι από 4,5 και πάνω.  Όταν ο γενικός μέσος όρος είναι μικρότερος από 4,5 ο μαθητής επαναλαμβάνει την τάξη.  Επιπλέον, σύμφωνα με τον νόμο 1566/1985 η φοίτηση είναι υποχρεωτική στο Δημοτικό Σχολείο και στο Γυμνάσιο, εφόσον ο μαθητής δεν έχει υπερβεί το 16ο έτος της ηλικίας του.

Για την προαγωγή από τάξη σε τάξη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες εφαρμόζεται το γενικότερο πλαίσιο αξιολόγησης των γενικών σχολείων, εκτός από τις κατά περίπτωση ρυθμίσεις στον τρόπο αξιολόγησης και εξέτασης.  Η επανάληψη της τάξης, όσον αφορά τη φοίτηση ατόμων με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες γίνεται ως ακολούθως:

• Επανάληψη φοίτησης στο Νηπιαγωγείο για ένα (1) ακόμη έτος μπορεί να γίνει με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων/κηδεμόνων, όταν διαπιστώνεται με αξιολογική έκθεση του ΚΕΔΑΣΥ ή σχετική βεβαίωση του/της Συμβούλου Εκπαίδευσης Ειδικής Αγωγής και Ενταξιακής Εκπαίδευσης ή του/της Συμβούλου Εκπαίδευσης ΠΕ 60 ότι ο/η μαθητής/τρια παρουσιάζει σοβαρές δυσκολίες για να παρακολουθήσει την Α' τάξη του Δημοτικού Σχολείου (ΠΔ 79/2017, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, νόμος 4559/2018). Σε κάθε περίπτωση δεν εγγράφεται ούτε δύναται να επαναφοιτήσει στο νηπιαγωγείο μαθητής που την 31η Δεκεμβρίου του έτους εγγραφής ή επαναφοίτησης έχει συμπληρώσει την ηλικία των 7 ετών
• Όσον αφορά στο Δημοτικό, προβλέπεται επανάληψη της τάξης (προεδρικό διάταγμα 121/1995).  Συγκεκριμένα, οι μαθητές των Α' και Β' τάξεων προάγονται, εφόσον κατά την κρίση του δασκάλου της τάξης ανταποκρίνονται στα στοιχεία της αξιολόγησης, τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 2 του προεδρικού διατάγματος 8/1995.  Σε αντίθετη περίπτωση επαναλαμβάνουν την τάξη.  Οι μαθητές των τάξεων Γ' και Δ' τάξεων προάγονται, εφόσον στους τελικούς μέσους όρους των μαθημάτων υπερισχύουν σε αριθμό οι λοιποί χαρακτηρισμοί εκτός από Δ'.  Όταν στους τελικούς μέσους όρους των μαθημάτων υπερισχύουν σε αριθμό οι χαρακτηρισμοί Δ' ο μαθητής επαναλαμβάνει την τάξη.  Οι μαθητές των τάξεων Ε' και ΣΤ' προάγονται, εφόσον ο γενικός μέσος όρος είναι από 4,5 και πάνω.  Όταν ο γενικός μέσος όρος είναι μικρότερος από 4,5 ο μαθητής επαναλαμβάνει την τάξη.  Επιπλέον, σύμφωνα με τον νόμο 1566/1985 η φοίτηση είναι υποχρεωτική στο Δημοτικό Σχολείο και στο Γυμνάσιο, εφόσον ο μαθητής δεν έχει υπερβεί το 16ο έτος της ηλικίας του.

Μαθητές που εμπίπτουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες αναπηρίας ή/και ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών, κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, έχουν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση του ειδικού μέτρου αντικατάστασης των γραπτών δοκιμασιών με προφορικές ή άλλες μορφής δοκιμασίες.  Σύμφωνα με τον νόμο 4823/2021, κατ’ αποκλειστικότητα τα ΚΕΔΑΣΥ εισηγούνται με αξιολογική έκθεση την αντικατάσταση των γραπτών δοκιμασιών για τους μαθητές της δημόσιας ή της ιδιωτικής εκπαίδευσης και τα άτομα με αναπηρία ή και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, με προφορικές ή άλλης μορφής δοκιμασίες στις ενδοσχολικές, προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στις μεταλυκειακές σπουδές, στις εισαγωγικές πανελλαδικές εξετάσεις, καθώς και στις εξετάσεις του κρατικού πιστοποιητικού γλωσσομάθειας. Οι σχολικές μονάδες και οι επιτροπές εξετάσεων των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες υποχρεούνται να εφαρμόζουν τις προτάσεις που αναφέρονται στις εκθέσεις αξιολόγησης-γνωματεύσεις που συντάσσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες.

Επιπλέον, στην Υπουργική Απόφαση 114660/ΓΔ4/2021 προβλέπεται ότι για τους μαθητές/τις μαθήτριες με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες  ο ατομικός φάκελος μαθήτριας/μαθητή, ήτοι το portfolio: είναι διαγνωστικό μέσο ως ένα συμπεριληπτικό εργαλείο αποτύπωσης των επιτεύξεων και των εμποδίων επίτευξης καθώς και του μαθησιακού προφίλ κάθε μαθήτριας και μαθητή, μπορεί να περιλαμβάνει εναλλακτικές προσεγγίσεις αξιολόγησης, όπως είναι η αυτοαξιολόγηση και η ετερο-αξιολόγηση στην ομάδα, και πεδία συγκρότησης του σχολικού βιογραφικού της μαθήτριας και του μαθητή. Τα στοιχεία του ατομικού φάκελου της μαθήτριας και του μαθητή από τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, μπορεί να συνεκτιμώνται σε αξιολογικές διαδικασίες μαθησιακού προφίλ, κατά τη διαδικασία σύστασης Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης (ΕΠΕ), κατά τη Συμβουλευτική Επαγγελματική Σταδιοδρομία και σε όποια άλλη ενέργεια εξατομικευμένου παιδαγωγικού σχεδιασμού.

Πιστοποίηση

Οι Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης είναι ισότιμες προς τα αντίστοιχα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης.  Επομένως και οι τίτλοι σπουδών που χορηγούν είναι ισότιμοι προς αυτούς που χορηγούνται από τα αντίστοιχα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, με εξαίρεση τα ΕΕΕΕΚ., τα οποία αν και καλύπτουν την υποχρεωτικότητα στη δευτεροβάθμια, δεν παρέχουν τίτλο ισότιμο με του γυμνασίου. Ειδικότερα, για τους αποφοίτους της ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, ισχύει ότι τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια περιλαμβάνουν τις τάξεις Α', Β', Γ', Δ' Γυμνασίου και τις τάξεις Α', Β', Γ', Δ' Λυκείου.  Στα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια εγγράφονται, κατόπιν γνωμάτευσης του ΚΕΔΑΣΥ, μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίοι επωφελούνται από τα ωρολόγια και αναλυτικά προγράμματα της συγκεκριμένης δομής, και μέσα από την ακαδημαϊκή και επαγγελματική εκπαίδευση μπορούν να οδηγηθούν σε μεταλυκειακές δομές εκπαίδευσης και σε ανεξάρτητη ή εποπτευόμενη εργασία.  Μετά την ολοκλήρωση της φοίτησης των μαθητών στη Δ' τάξη (του Γυμνασίου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου) χορηγείται τίτλος απολυτηρίου Γυμνασίου. Παρομοίως, μετά την ολοκλήρωση της φοίτησης των μαθητών στη Δ΄ τάξη (του Λυκείου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου), χορηγείται απολυτήριο Λυκείου, ισότιμο του Γενικού Λυκείου, και Επαγγελματικό πτυχίο ειδικότητας επιπέδου 4, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις κείμενες διατάξεις του Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου. Από το σχολικό έτος 2018/19, οι κάτοχοι απολυτηρίου και πτυχίου Λυκείου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου (ΕΝΕΕΓΥ-Λ), οι οποίοι βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ) έχουν δικαίωμα εγγραφής στο «Μεταλυκειακό έτος-Τάξη μαθητείας», ύστερα από εισήγηση του συλλόγου διδασκόντων του ΕΝΕΕΓΥ-Λ και γνωμάτευση ΚΕΔΑΣΥ.

Τέλος, σύμφωνα με τον νόμο νόμο 3699/2008, τα ειδικά επαγγελματικά λύκεια είναι ισότιμα με τα επαγγελματικά λύκεια και παρέχουν ισότιμα επαγγελματικά δικαιώματα στους αποφοίτους τους.