Οι διαδικασίες εκλογής, εξέλιξης και μονιμοποίησης καθηγητών και υπηρετούντων λεκτόρων καθορίζονται με βάση τον Νόμο 4009/2011.

Οι καθηγητές εκλέγονται ως πλήρους απασχόλησης.  Μετά τη συμπλήρωση τριετούς πραγματικής άσκησης καθηκόντων στη βαθμίδα του πρώτου διορισμού τους, μπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία της μερικής απασχόλησης.  Αποδοχές, συνταξιοδοτικό καθεστώς και άδειες επιστημονικές ή μη καθορίζονται σε κεντρικό επίπεδο.

Επισημαίνεται ότι τα καθήκοντα, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των καθηγητών ρυθμίζονται από τους Οργανισμούς του κάθε ΑΕΙ.

Πολιτική σχεδιασμού

Κάθε ΑΕΙ είναι υπεύθυνο για τη διασφάλιση και συνεχή βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου του, καθώς και για την αποτελεσματική λειτουργία και απόδοση των υπηρεσιών του σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές και κυρίως τις αρχές του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και τις αρχές και κατευθύνσεις της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ), (Ν. 4009).

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4485/2017, η Σύγκλητος των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων αποτελείται από:

• Τον Πρύτανη
• Τους Αντιπρυτάνεις
• Τους Κοσμήτορες των Σχολών
• Τους Προέδρους των Τμημάτων
•  Εκπροσώπους των φοιτητών
• Έναν εκπρόσωπο ανά κατηγορία από τα μέλη ΕΕΠ (Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό), ΕΔΙΠ (Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό) και ΕΤΕΠ (Ειδικό Τεχνικό Εργαστηριακό Προσωπικό) του Ιδρύματος
• Έναν εκπρόσωπο των διοικητικών υπαλλήλων του Ιδρύματος.

Η σύγκλητος των ΑΕΙ έχει αρμοδιότητες οι οποίες προβλέπονται στις διατάξεις του προαναφερόμενου νόμου, του Οργανισμού και του Εσωτερικού Κανονισμού του Ιδρύματος.  Μία εκ των αρμοδιοτήτων της Συγκλήτου κάθε  Ιδρύματος είναι να εισηγείται στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων τη δημιουργία νέων θέσεων:

1. Mελών ΔΕΠ (Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού)
2. Mελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) ή
3. Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (ΕΔΙΠ) ή του Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού (ΕΤΕΠ)

και κατανέμει αυτές που εγκρίνονται.

Πρόσβαση στο επάγγελμα

Το διδακτικό και ερευνητικό έργο στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ασκείται από τα μέλη ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό).  Το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό αποτελείται από καθηγητές οι οποίοι διακρίνονται σε καθηγητές πρώτης βαθμίδας (καθηγητές), αναπληρωτές καθηγητές, επίκουρους καθηγητές και υπηρετούντες Λέκτορες.

Προϋπόθεση για εκλογή σε θέση καθηγητή όλων των βαθμίδων είναι η κατοχή διδακτορικού διπλώματος, καθώς και η συνάφεια του έργου με το αντικείμενο της προς πλήρωση θέσης. 

Για την εκλογή σε θέση Καθηγητή α΄ βαθμίδας (Ν. 4521/18) απαιτούνται επιπλέον:

i. Έξι (6) έτη τουλάχιστον αυτοδύναμης διδασκαλίας, μετά την απόκτηση του διδακτορικού διπλώματος στο γνωστικό αντικείμενο του Τομέα.  Παράλληλα πρέπει να τεκμηριώνεται η  συμβολή του υποψηφίου:

• Στη διαμόρφωση και διδασκαλία της ύλης δύο τουλάχιστον μαθημάτων ή
• Στη διαμόρφωση εργασίας σε αναγνωρισμένα ελληνικά ή/και ξένα  ερευνητικά κέντρα σε σχετικό επιστημονικό πεδίο.

ii. Πρωτότυπες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά αναγνωρισμένου κύρους από τις οποίες ένας αριθμός πρέπει να είναι αυτοδύναμος ή πρωτότυπες επιστημονικές μονογραφίές.

iii. Διδακτική εμπειρία, τουλάχιστον τριετή, σε προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών Α.Ε.Ι της χώρας ή της αλλοδαπής ή επίβλεψη, με την ιδιότητα του επιβλέποντος, μίας τουλάχιστον διδακτορικής διατριβής που έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς ή

iv. Συμμετοχή σε συμβουλευτικές επιτροπές δύο τουλάχιστον διδακτορικών διατριβών που έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς ή

v. Διεύθυνση αναγνωρισμένων Ερευνητικών Ινστιτούτων ή

vi. Θητεία σε διευθυντική θέση Διεθνών ή Ευρωπαϊκών Οργανισμών κλπ.

Για την εκλογή συνεκτιμάται κατά πόσο το συνολικό ερευνητικό έργο του υποψηφίου έχει αναγνωριστεί από την επιστημονική κοινότητα.

Για την εκλογή σε θέση Αναπληρωτή Καθηγητή απαιτούνται:

i) Τέσσερα (4) έτη τουλάχιστον:

• Αυτοδύναμης διδασκαλίας μετά την απόκτηση του διδακτορικού διπλώματος στο γνωστικό αντικείμενο του Τομέα ή
• Αναγνωρισμένο επαγγελματικό έργο κατάλληλου επιπέδου σε σχετικό επιστημονικό πεδίο ή
• Εργασία σε αναγνωρισμένα ερευνητικά κέντρα της χώρας ή της αλλοδαπής.

ii) Πρωτότυπες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά αναγνωρισμένου κύρους, από τις οποίες ένας αριθμός πρέπει να είναι αυτοδύναμες ή πρωτότυπες επιστημονικές μονογραφίες.

Για την εκλογή, το συνολικό ερευνητικό έργο του υποψηφίου πρέπει να έχει αναγνωριστεί από την επιστημονική κοινότητα.

Για την εκλογή σε θέση Επίκουρου Καθηγητή(Ν. 4521/2018) απαιτούνται:

i) Τρία (3) έτη τουλάχιστον:

• Αυτοδύναμης διδασκαλίας μετά την απόκτηση του διδακτορικού διπλώματος στο γνωστικό αντικείμενο του Τομέα σε Α.Ε.Ι. ή ομοταγή ιδρύματα του εξωτερικού ή
• Αναγνωρισμένου επαγγελματικού έργου σε σχετικό επιστημονικό πεδίο ή
• Εργασίας σε αναγνωρισμένα ερευνητικά κέντρα της χώρας ή της αλλοδαπής ή συμμετοχής με αμοιβή σε οργανωμένα ερευνητικά προγράμματα.

ii) Πρωτότυπες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά αναγνωρισμένου κύρους, αυτοδύναμες ή σε συνεργασία με άλλους ερευνητές ή πρωτότυπη επιστημονική μονογραφία ή συνδυασμός των παραπάνω. 

Για την εκλογή συνεκτιμάται κατά πόσο το συνολικό έργο του υποψηφίου θεμελιώνει προοπτικές ακαδημαϊκής εξέλιξής του.

Τα μέλη ΔΕΠ ασκούν διδακτικό, ερευνητικό-επιστημονικό έργο αλλά και δοικητικό από τη συμμετοχή τους στα όργανα διοιήκησης του Ιδρύματος.  Ειδικότερα:

Το διδακτικό έργο περιλαμβάνει:

• Διδασκαλία προπτυχιακών
• Διδασκαλία μεταπτυχιακών μαθημάτων
• Οργάνωση, επίβλεψη και λειτουργία εργαστηρίων και κλινικών, εργαστηριακών ή κλινικών ασκήσεων και εργασιών
• Συμμετοχή σε φροντιστηριακά μαθήματα και σεμινάρια
• Συγγραφή διδακτικών βοηθημάτων,
• Συνεργασία με προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές κ.α

Το ερευνητικό-επιστημονικό έργο περιλαμβάνει κυρίως:

• Bασική ή εφαρμοσμένη έρευνα
• Kαθοδήγηση και επίβλεψη πτυχιακών εργασιών, διπλωματικών εργασιών και διδακτορικών διατριβών
• Συμμετοχή σε συνέδρια και ερευνητικά σεμινάρια.

Το διοικητικό έργο περιλαμβάνει κυρίως συμμετοχή στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ.

Τα μέλη ΔΕΠ έχουν επίσης ως έργο την παροχή υπηρεσιών στο κοινωνικό σύνολο συναφών προς την ειδικότητά τους και τη θέση τους.

Διορίζονται υπό το καθεστώς της πλήρους απασχόλησης, μπορούν ωστόσο, κατ' εξαίρεση, να εντάσσονται στην κατηγορία μερικής απασχόλησης μετά από αίτησή τους εφόσον δεν εμπίπτουν στις προϋποθέσεις περί ασυμβιβάστου και αναστολής της ιδιότητας μέλους ΔΕΠ.

Η οργάνωση, παρακολούθηση και δημοσιοποίηση των διαδικασιών εκλογής των καθηγητών  των Ιδρυμάτων, καθώς και η υποβολή υποψηφιοτήτων, γίνονται μέσω του ηλεκτρονικού πληροφοριακού  συστήματος ΑΠΕΛΛΑ.

Στο ως άνω πληροφοριακό σύστημα κάθε Ίδρυμα καταρτίζει και τηρεί τα μητρώα εσωτερικών και εξωτερικών μελών του ιδρύματος (Νόμος 4405/2016).

Η επιλογή αλλά και η εξέλιξη και μονιμοποίηση των Καθηγητών γίνεται από εκλεκτορικά σώματα (ενδεκαμελή ή δεκαπενταμελή), αναλόγως του αριθμού των υπηρετούντων Καθηγητών και Λεκτόρων στο Τμήμα.

Το εκλεκτορικό σώμα αποτελείται από μέλη ίσης ή ανώτερης βαθμίδας με την προ-κηρυχθείσα θέση και  επιστημονικό έργο στο ίδιο ή, αν δεν υπάρχει, σε συναφές γνωστικό αντικείμενο.  Τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη του εκλεκτορικού σώματος, επιλέγονται µε πλήρως αιτιολογηµένη, ως προς το γνωστικό αντικείμενο και το επιστημονικό έργο των µελών του, απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος.

Κάθε τμήμα καταρτίζει ένα μητρώο εσωτερικών και ένα μητρώο εξωτερικών μελών.

Στα μητρώα εσωτερικών μελών εγγράφονται οι καθηγητές, αναπληρωτές καθηγητές ή μόνιμοι επίκουροι καθηγητές της οικείας σχολής και του ιδρύματος ενώ στα μητρώα των εξωτερικών μελών εγγράφονται καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές ή  μόνιμοι επίκουροι καθηγητές άλλων ΑΕΙ της ημεδαπής και ομοταγών ΑΕΙ της αλλοδαπής, καθώς και αντίστοιχης βαθμίδας ερευνητές ερευνητικών ιδρυμάτων της ημεδαπής και της αλλοδαπής. 

Το εκλεκτορικό σώμα ορίζει τριμελή εισηγητική επιτροπή η οποία καταθέτει εισηγητική έκθεση στην οποία :

• Αξιολογεί τα ακαδημαϊκά προσόντα των υποψηφίων
• Το έργο και την προσωπικότητα τους
• Προβαίνει σε συγκριτική και αξιολογική κατάταξη των υποψηφίων (εάν κρίνονται περισσότεροι του ενός).

Η εισηγητική έκθεση κοινοποιείται αμέσως μετά την κατάθεσή της στα μέλη του εκλεκτορικού σώματος αλλά και στους υποψηφίους.  Τα μέλη του εκλεκτορικού σώματος διαβουλεύονται, αξιολογούν όλους τους υποψήφιους, ψηφίζουν και επιλέγουν τον καταλληλότερο από τους υποψήφιους που διαθέτει τα ουσιαστικά ακαδημαϊκά προσόντα.  Ο διορισμός καθηγητών γίνεται με πράξη του Πρύτανη του Ιδρύματος ύστερα από έλεγχο της νομιμότητας της επιλογής. 

Η διδασκαλία μαθημάτων στα ΑΕΙ καθώς και η άσκηση λοιπών διδακτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων, μπορεί να ανατίθενται, σε Εντεταλμένους Διδασκαλίας. 

Οι εντεταλμένοι διδασκαλίας είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος ή προσωπικότητες με αναγνωρισμένο επαγγελματικό έργο.  Δεν απαιτείται ωστόσο η κατοχή διδακτορικού διπλώματος για γνωστικά αντικείμενα εξαιρετικής και αδιαμφισβήτητης ιδιαιτερότητας, για τα οποία δεν είναι δυνατή ή συνήθης η εκπόνηση διδακτορικής διατριβή.

Η διαδικασία επιλογής τους γίνεται με ανοιχτή προκήρυξη ενώ η ευθύνη επιλογής ανήκει στο εκάστοτε εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Για την κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών και για την προώθηση των ερευνητικών δραστηριοτήτων της σχολής μπορούν να καλούνται:

1. Επισκέπτες καθηγητές, καταξιωμένοι Έλληνες ή αλλοδαποί επιστήμονες, που έχουν θέση ή προσόντα καθηγητή ή ερευνητή σε ερευνητικό κέντρο καθώς και μεταδιδακτορικοί ερευνητές, Έλληνες ή αλλοδαποί, νέοι επιστήμονες, κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος
2. Συνταξιούχοι καθηγητές, αποκλειστικά σε προγράμματα μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών
3. Ακαδημαϊκοί υπότροφοι, επιστήμονες αναγνωρισμένου επιστημονικού κύρους, κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος, υποψήφιοι διδάκτορες, άνθρωποι εξαιρετικής τεχνικής εμπειρίας.

Εκτός από τις προαναφερθείσες κατηγορίες στα ΑΕΙ έργο, επιτελούν:

Α. Ειδικό εκπαιδευτικό-διδακτικό έργο, τα μέλη της κατηγορίας του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ).  Στην κατηγορία αυτή ανήκει το εκπαιδευτικό προσωπικό που διδάσκει Ξένες Γλώσσες ή την Ελληνική Γλώσσα ως Ξένη, Φυσική Αγωγή, Σχέδιο καθώς επίσης Καλές και Εφαρμοσμένες Τέχνες. 

Τυπικά προσόντα για το διορισμό σε θέσεις αυτής της κατηγορίας προσωπικού είναι πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών σχετικό με το γνωστικό αντικείμενο της θέσης και συναφές διδακτορικό δίπλωμα.

Β. Εργαστηριακό-εφαρμοσμένο διδακτικό έργο, τα μέλη της κατηγορίας του Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (ΕΔΙΠ). 

Το έργο τους συνίσταται κατά κύριο λόγο στη διεξαγωγή εργαστηριακών και κλινικών ασκήσεων καθώς επίσης και στη διεξαγωγή πρακτικών ασκήσεων στα πεδία εφαρμογής των οικείων επιστημών. 

Τυπικά προσόντα για το διορισμό σε θέσεις αυτής της κατηγορίας προσωπικού ΑΕΙ είναι πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών σχετικό με το γνωστικό αντικείμενο της θέσης και συναφής μεταπτυχιακός τίτλος. Στους κατόχους διδακτορικού διπλώματος, είτε στα μέλη της καταληκτικής βαθμίδας μπορεί να ανατίθεται:

1. Διδακτικό έργο
2. Διδασκαλία μαθημάτων εμβάθυνσης σε μικρές ομάδες φοιτητών
3. Επίβλεψη πτυχιακών ή άλλων εργασιών.

Τα μέλη του ΕΔΙΠ μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια, ή μονάδες εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του ΕΘνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) ή των ΑΕΙ, και να αμείβονται από την εκτέλεση του κλινικού αυτού έργου το οποίο δεν παρεμποδίζει τα διδακτικά τους καθήκοντα.

Γ. Eξειδικευμένες τεχνικές και τεχνολογικές υπηρεσίες   τα μέλη της κατηγορίας του Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού (ΕΤΕΠ).  υπικά προσόντα για το διορισμό σε θέσεις ΕΤΕΠ ανάλογα με τη θέση που προκηρύσσεται, είναι πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σχετικό με την προς την προκήρυξη της θέσης. 

Ο διορισμός στις τρεις αυτές τελευταίες κατηγορίες γίνεται με προκήρυξη των θέσεων και επιλογή των υποψηφίων από τη Συνέλευση του Τμήματος ή της Σχολής ή τη Σύγκλητο, ανάλογα με την ακαδημαϊκή μονάδα στην οποία ανήκει η θέση.

Υπηρεσιακή κατάσταση

Από την ένταξη των πρώτων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΤΕΙ)  στην Ανώτατη βαθμίδα εκπαίδευσης (Ν.4521/2019), καθηγητές των Πανεπιστημίων όσο και των ΤΕΙ είναι όλοι καθηγητές Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.  Διαφοροποιούνται μισθολογικά γιατί διαφοροποιούνται και οι υποχρεώσεις τους, όμως είναι όλοι καθηγητές Ανώτατων Ιδρυμάτων.

Σύμφωνα με το άρθρο 16 του Ελληνικού Συντάγματος είναι δημόσιοι λειτουργοί, μέλη ΔΕΠ Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.  

Ως προς τα προσόντα που απαιτούνται, κοινή προϋπόθεση για την εκλογή σε όλες τις βαθμίδες (τόσο για τα ΤΕΙ όσο και για τα Πανεπιστήμια) είναι:

• Η κατοχή διδακτορικού διπλώματος και
• Η συνάφεια του εν γένει ερευνητικού, επιστημονικού ή καλλιτεχνικού έργου των υποψηφίων με το γνωστικό αντικείμενο της προς πλήρωση θέσης.

Η μόνη εξαίρεση αφορά στους υπηρετούντες Λέκτορες (πρώην καθηγητές εφαρμογών των ΤΕΙ ) που δεν είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος.  Αυτοί δεν εντάσσονται στην κατηγορία των υπηρετούντων Λεκτόρων Πανεπιστημίου, αλλά στην κατηγορία των Λεκτόρων εφαρμογών και μπορούν, εφόσον αποκτήσουν διδακτορικό δίπλωμα ή ακολουθώντας την ειδική διαδικασία που εισάγεται για όσους έχουν γνωστικό αντικείμενο εξαιρετικής και αδιαμφισβήτητης ιδιαιτερότητας, να ζητήσουν τη μετατροπή της θέσης τους σε θέση υπηρετούντος Λέκτορα Πανεπιστημίου, διατηρώντας σε κάθε περίπτωση τη δυνατότητα μονιμοποίησης και εξέλιξής τους στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή.

Αντιθέτως, οι Αναπληρωτές Καθηγητές και οι Επίκουροι Καθηγητές των πρώην ΤΕΙ εντάσσονται στο ακαδημαϊκό καθεστώς των αντίστοιχων βαθμίδων των μελών Δ.Ε.Π. των Πανεπιστημίων μόνο με αίτησή τους, χωρίς την τήρηση άλλης διαδικασίας, αφού τα προσόντα των βαθμίδων αυτών των μελών Δ.Ε.Π. των Τ.Ε.Ι., τόσο σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις όσο και σύμφωνα με τις νεότερες διατάξεις (ν.4521/2018), είναι κατ’ ουσίαν αντίστοιχα με τα προσόντα των αντίστοιχων βαθμίδων των μελών Δ.Ε.Π. των πανεπιστημίων.

Σύμφωνα με τον Νόμο 4009/2011, οι καθηγητές και οι αναπληρωτές καθηγητές εκλέγονται ως μόνιμοι.

Οι θέσεις των καθηγητών είναι ενιαίες, ανήκουν στο ίδρυμα και κατανέμονται και ανακατανέμονται στις σχολές προπτυχιακών σπουδών, σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες των σχολών αυτών, με απόφαση της Συγκλήτου, ύστερα από εισήγηση του Πρύτανη. 

Οι καθηγητές μπορούν να διδάσκουν σε περισσότερα από ένα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, καθώς και σε μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα καθώς και σε προγράμματα δια βίου μάθησης.  Εκλέγονται ως πλήρους απασχόλησης.

Μετά τη συμπλήρωση τριετούς πραγματικής άσκησης καθηκόντων στη βαθμίδα του πρώτου διορισμού τους, μπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία της μερικής απασχόλησης, οπότε και λαμβάνουν το 35% των τακτικών τους αποδοχών. 

Καθηγητές που κατέχουν θέση πλήρους απασχόλησης στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, ανήκουν υποχρεωτικά στην κατηγορία των καθηγητών μερικής απασχόλησης.  Ωστόσο, για την κατοχή δεύτερης έμμισθης θέσης στο δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα από καθηγητές μερικής απασχόλησης, απαιτείται σχετική άδεια της Κοσμητείας.

Η ιδιότητα του πρύτανη, αναπληρωτή πρύτανη και κοσμήτορα είναι ασυμβίβαστη με κάθε επαγγελματική απασχόληση εκτός του ιδρύματος. Κατ' εξαίρεση ο Κοσμήτορας μπορεί να διδάσκει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο ως μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ν.4823/21).

Καθηγητές που υπηρετούν σε ομοταγή ΑΕΙ του εξωτερικού και εκλέγονται σε θέση καθηγητή ελληνικού ΑΕΙ για θητεία 5 ετών έχουν όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των καθηγητών πλην της συμμετοχής στα όργανα διοίκησης του ιδρύματος. 

Οι Επίκουροι Καθηγητές εκλέγονται για τριετή θητεία. Εντός ωστόσο, αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών από τη λήξη της θητείας τους μπορούν να αιτηθούν:

1. Την ανανέωση της θητείας τους για άλλη μία τριετία
2. Τη μονιμοποίησή τους στη βαθμίδα του επίκουρου Καθηγητή ή
3. Την εξέλιξή τους στην επόμενη βαθμίδα.

Αν οι επίκουροι Καθηγητές δεν ασκήσουν καμία από τις ανωτέρω δυνατότητες κατά την ως άνω αποκλειστική προθεσμία απολύονται.  Εάν η κρίση για μονιμοποίηση είναι θετική, οι επίκουροι Καθηγητές μονιμοποιούνται στη θέση την οποία κατέχουν.  Εάν η κρίση για την ανανέωση της θητείας τους ή τη μονιμοποίησή τους ή την εξέλιξή τους είναι αρνητική, έχουν τη δυνατότητα μετά την παρέλευση ενός (1) τουλάχιστον έτους, να επανυποβάλουν το αίτημά τους.  Ωστόσο, σε περίπτωση και δεύτερης αρνητικής κρίσης λήγει αυτοδικαίως η θητεία τους.  Σε περίπτωση ανανέωσης της θητείας τους οι επίκουροι Καθηγητές μπορούν να υποβάλουν μετά την παρέλευση ενός (1) έτους αίτηση για τη μονιμοποίηση ή την εξέλιξή τους.

Οι Εντεταλμένοι Διδασκαλίας εργάζονται με ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, διάρκειας ενός έως τριών ακαδημαϊκών ετών, πλήρους ή μερικής απασχόλησης. 

Οι ανωτέρω συμβάσεις μπορεί να ανανεώνονται αλλά η συνολική θητεία των εντεταλμένων διδασκαλίας στο ίδιο ίδρυμα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πέντε ακαδημαϊκά έτη. 

Αν και τα ιδιαίτερα δικαιώματα, καθήκοντα και υποχρεώσεις των καθηγητών καθορίζονται ξεχωριστά από το εκάστοτε ίδρυμα, εντούτοις, στους καθηγητές απαγορεύεται συλλήβδην :

• Να απασχολούνται ως σύμβουλοι ή με διοικητικά ή διδακτικά ή ερευνητικά καθήκοντα ή να συμμετέχουν με οποιαδήποτε σχέση και χρονική διάρκεια, σε φορέα παροχής εκπαιδευτικών ή ερευνητικών υπηρεσιών που δεν υπάγεται στο δημόσιο τομέα (κατ’ εξαίρεση, σύμφωνα με το Νόμο 4115/2013, επιτρέπεται στους καθηγητές των ΑΕΙ να απασχολούνται, υπό τις ανωτέρω ιδιότητες, σε μη κερδοσκοπικά ερευνητικά κέντρα τα οποία αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου).
• Να ιδρύουν ή να συμμετέχουν, με οποιαδήποτε σχέση ή ιδιότητα, σε επιχειρήσεις ή εταιρείες ή κοινοπραξίες ή κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα, στα οποία ανατίθεται η εκπόνηση μελετών ή προγραμμάτων ή η εκτέλεση συγκεκριμένου έργου ή η προμήθεια υλικού ή η παροχή υπηρεσιών από το οικείο ή άλλο ΑΕΙ.
• Να κατέχουν άλλη, πλην του διδακτικού προσωπικού ΑΕΙ ή της θέσης δικαστικού λειτουργού ή εκκλησιαστικού υπαλλήλου, μόνιμη οργανική θέση στο δημόσιο.

Η παραβίαση του ασυμβίβαστου συνεπάγεται την υποχρεωτική παραπομπή μέσω του Πρύτανη ή του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων στο πειθαρχικό συμβούλιο και επισύρει την ποινή της οριστικής παύσης. 

Σε αναστολή άσκησης των καθηκόντων τους ως καθηγητές τελούν:

• Υπουργοί, αναπληρωτές Yπουργοί και Yφυπουργοί
• Περιφερειάρχες, Aντιπεριφερειάρχες και Δήμαρχοι
• Γενικοί γραμματείς υπουργείων και όσοι κατέχουν θέσεις σε διεθνείς οργανισμούς
• Γενικοί γραμματείς αποκεντρωμένων διοικήσεων
• Πρόεδροι, αντιπρόεδροι, διοικητές, υποδιοικητές, καθώς και οι αναπληρωτές τους σε ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ που υπάγονται στο δημόσιο τομέα, με εξαίρεση τα ερευνητικά κέντρα και τα ινστιτούτα τους που υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας, καθώς και τα μη κερδοσκοπικά και κοινωφελή ιδρύματα 
• Ο Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ)
• Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) 
• Κατ' εξαίρεση ο Κοσμήτορας μπορεί να διδάσκει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο ως μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ν.4823/21).

Μισθοί

Σύμφωνα με τον Νόμο 4472/2017, για τη μισθολογική κατάταξη των λειτουργών της Ανώτατης εκπαίδευσης ορίζονται 16 μισθολογικά κλιμάκια (ΜΚ) για κάθε βαθμίδα.  Εισαγωγικός βαθμός είναι το ΜΚ1 και καταληκτικός τo ΜΚ16.

O μηνιαίος βασικός μισθός του ΜΚ1 της βαθμίδας του Καθηγητή Πανεπιστημίου (Καθηγητής πρώτης βαθμίδας) ορίζεται στο ποσό των 2.122€ (μικτές αποδοχές).

O βασικός μισθός των επόμενων μισθολογικών κλιμακίων του Καθηγητή Πανεπιστημίου διαμορφώνεται με πρόσθεση του ποσού των εξήντα ευρώ (60€) στο αμέσως προηγούμενο ΜΚ.  Ο μηνιαίος βασικός μισθός των λοιπών βαθμίδων των μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) των Πανεπιστημίων διαμορφώνεται σε ποσοστό επί του αντίστοιχου ΜΚ του Καθηγητή, ως εξής:

1. Αναπληρωτής Καθηγητής: 85%      δηλαδή                        1.804 ευρώ για το ΜΚ1
2. Επίκουρος: 75%                             δηλαδή                        1.592 ευρώ για το ΜΚ1
3. Λέκτορας: 70%                               δηλαδή                        1.485 ευρώ για το ΜΚ1 κ.ο.κ.

Για παράδειγμα:

Όμοια καθορίζεται ο μηνιαίος βασικός μισθός των μελών:

1. Επιστημονικού προσωπικού (ΕΠ) των πρώην Ανώτατων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΤΕΙ)
2. ΔΕΠ των Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΣΕΙ)
3. Εκπαιδευτικού Προσωπικού της Ανώτατης Σχολής Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΑΣΠΑΙΤΕ).

Έτσι, με βάση το βασικό μισθό του Καθηγητή Πανεπιστημίου, ο μισθός των παραπάνω διαμορφώνεται σε ποσοστό επί του αντίστοιχου ΜΚ, ως εξής:

1. Καθηγητές: 90%
2. Αναπληρωτές Καθηγητές: 77%
3. Επίκουροι: 68%
4. Λέκτορες Εφαρμογών: 58%

Για παράδειγμα:

Οι βασικοί μισθοί διαμορφώνονται για όλα τα κλιμάκια και στρογγυλοποιούνται στην πλησιέστερη μονάδα ευρώ.  Στους εντεταλμένους διδασκαλίας και στους επισκέπτες Καθηγητές μπορεί να καταβάλλεται μηνιαίως αμοιβή.  To ύψος και οι προϋποθέσεις της αμοιβής καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας.  Πέρα από το βασικό μισθό, στα μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) των Πανεπιστημίων καθώς και στα μέλη Επιστημονικού προσωπικού (ΕΠ) των ΤΕΙ παρέχεται ειδικό επίδομα διδασκαλίας και έρευνας, επίδομα οικογενειακής παροχής κ.α. (Νόμος 4472/2017).  Μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ), Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Εργαστηριακoύ Διδακτικού Προσωπικού (ΕΔΙΠ) των Πανεπιστημίων προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε:

1. Πανεπιστημιακές κλινικές
2. Εργαστήρια ή μονάδες, εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ).

Σε αυτούς καταβάλλεται, από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οικείου νοσοκομείου, ειδική αμοιβή για το κλινικό και εργαστηριακό έργο.  Το ύψος της αμοιβής καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας.  Οι Καθηγητές πλήρους απασχόλησης μπορούν:

1. Να αμείβονται από χρηματοδοτούμενα έργα
2. Να αμείβονται από δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας
3. Να ασκούν με ή χωρίς αμοιβή, κάθε είδους έργο ή δραστηριότητα πλην εκείνων που προσδίδουν την εμπορική ιδιότητα
4. Να αμείβονται από εκτέλεση κλινικού έργου και εφημεριών σε πανεπιστημιακές κλινικές
5. Να συμμετέχουν με αμοιβή στις διαδικασίες επιλογής προσωπικού του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), καθώς και της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
6. Να συμμετέχουν ως έμμισθα μέλη σε δύο κατ’ ανώτατο όριο επιτροπές και επιστημονικά ή διοικητικά συμβούλια του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και σε διοικούσες επιτροπές ΑΕΙ και ως μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, ως μέλη ή επιστημονικοί συνεργάτες του Επιστημονικού Συμβουλίου
7. Να διδάσκουν σε οποιοδήποτε άλλο ΑΕΙ, σε δημόσιες σχολές, σε δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης και Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης ή να παρέχουν διοικητικό έργο στο ΙΕΠ
8. Να αμείβονται για τη συμμετοχή τους στα όργανα διοίκησης του ιδρύματος ή της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ) ή κάθε άλλου φορέα που εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
9. Να ασκούν ελευθέριο επάγγελμα ύστερα από ενημέρωση του Κοσμήτορα της Σχολής στην οποία ανήκουν.

Ώρες εργασίας - διακοπές

Ώρες εργασίας

Σύμφωνα με το Ν.4186/2013, τα μέλη του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) πλήρους απασχόλησης, οφείλουν να παρευρίσκονται στους πανεπιστημιακούς χώρους 12 ώρες εβδομαδιαίως κατ’ ελάχιστο όριο πέραν των  8 ωρών διδασκαλίας και να παρέχουν κάθε μορφής ερευνητικό, επιστημονικό και διοικητικό έργο. 

Τα μέλη ΔΕΠ μερικής απασχόλησης οφείλουν να παρευρίσκονται στους πανεπιστημιακούς χώρους 7 ώρες εβδομαδιαίως κατ’ ελάχιστο όριο πέραν των 3 ωρών διδασκαλίας και να επιτελούν, όπως οι πλήρους απασχόλησης διδάσκοντες, ερευνητικό, επιστημονικό και διοικητικό έργο. 

Οι ώρες εβδομαδιαίας απασχόλησης των μελών ΕΠ οι οποίες σύμφωνα με το Ν.1404/1983 ορίζονται σε 14 για τους καθηγητές, σε 16 για τους επίκουρους καθηγητές και σε 20 για τους καθηγητές εφαρμογών, δύνανται να αυξάνονται, σύμφωνα με το Ν. 4186/2013 το πολύ κατά δύο ώρες, μετά από σχετικές αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων. 

Άδειες διακοπών

Κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) δεν πραγματοποιούνται μαθήματα για 2 εβδομάδες κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και 2 εβδομάδες αντίστοιχα, κατά την περίοδο του Πάσχα. 

Οι διακοπές Χριστουγέννων ορίζονται από 24 Δεκεμβρίου ως 7 Ιανουαρίου, ενώ οι διακοπές του Πάσχα από τη Μεγάλη Δευτέρα ως την Κυριακή του Θωμά. 

Εκτός αυτών των ημερών αδείας, κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους, τα ΑΕΙ  παραμένουν κλειστά επιπλέον 7 ημέρες που αντιστοιχούν σε αργίες θρησκευτικών ή εθνικών εορτών.  

Μετά το πέρας των εξετάσεων που ακολουθούν το εαρινό εξάμηνο και μέχρι την έναρξη του χειμερινού εξαμήνου που τοποθετείται εντός του μηνός Σεπτεμβρίου, στα ΑΕΙ δεν πραγματοποιούνται μαθήματα:

• H 28η Οκτωβρίου: Επέτειος του "OXI" στον ιταλικό φασισμό
• H 17η Νοεμβρίου: Επέτειος εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973
• H 30η Ιανουαρίου: Εορτή των Τριών Ιεραρχών
• H 25η Mαρτίου: Επέτειος της επανάστασης του 1821
• Η Καθαρή Δευτέρα
• H 1η Mαΐου: Εργατική Πρωτομαγιά
• Του Αγ. Πνεύματος: (Κινητή θρησκευτική εορτή).

Μετά το πέρας των εξετάσεων που ακολουθούν το εαρινό εξάμηνο και μέχρι την έναρξη του χειμερινού εξαμήνου που τοποθετείται εντός του μηνός Σεπτεμβρίου, στα ΑΕΙ δεν πραγματοποιούνται μαθήματα.

Προαγωγή - εξέλιξη

Οι Καθηγητές και υπηρετούντες Λέκτορες των Α.Ε.Ι. δύνανται να υποβάλουν αίτηση εξέλιξης στην επόμενη βαθμίδα με τη συμπλήρωση τριετούς υπηρεσίας.

Η εξέλιξη  των Καθηγητών των Ιδρυμάτων γίνεται με ανοικτή διαδικασία  ύστερα από προκήρυξη της θέσης.

Όπως και οι διαδικασίες εκλογής, έτσι και η  οργάνωση, παρακολούθηση και δημοσιοποίηση των διαδικασιών εξέλιξης  των καθηγητών  γίνονται μέσω του ηλεκτρονικού πληροφοριακού  συστήματος ΑΠΕΛΛΑ 

• Οι Καθηγητές πρώτης βαθμίδας και οι Αναπληρωτές Καθηγητές εκλέγονται ως μόνιμοι
• Οι Επίκουροι Καθηγητές εκλέγονται για τριετή θητεία με δυνατότητα, κατόπιν αιτήματός τους:
  • Ανανέωσης της θητείας τους 
  • Μονιμοποίησής τους ή
  • Εξέλιξής τους στην επόμενη βαθμίδα.
• Οι μόνιμοι Επίκουροι Καθηγητές μπορούν να υποβάλουν αίτηση εξέλιξης στην επόμενη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή, οποτεδήποτε μετά τη μονιμοποίησή τους

Οι επίκουροι και οι αναπληρωτές καθηγητές που κρίθηκαν και δεν εξελίχθηκαν στην επόμενη βαθμίδα, έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν εκ νέου την προκήρυξη της θέσης μετά από παρέλευση τριών τουλάχιστον ετών από τη λήψη της απόφασης για τη μη εξέλιξή τους. 

Αποχώρηση και συνταξιοδότηση

Οι Καθηγητές των ΑΕΙ αποχωρούν αυτοδικαίως από τη θέση τους, μόλις λήξει το ακαδημαϊκό έτος, μέσα στο οποίο συμπληρώνουν το εξηκοστό έβδομο (67°) έτος της ηλικίας τους.