Η Γενική Εκπαίδευση Ενηλίκων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 3879/2010 όπως ισχύει, παρέχεται τόσο από φορείς της τυπικής όσο και από φορείς της μη τυπικής εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος, η εκπαίδευση ενηλίκων παρέχεται μέσα από τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ).
Στο πλαίσιο της μη τυπικής εκπαίδευσης, παρέχεται μέσα από:
- τα Δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ)
- τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης Ι και ΙΙ (ΚΔΒΜ)
- τα προγράμματα των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΑΕΙ).
Εκπαιδευτικοί και Εκπαιδευτικό Προσωπικό της εκπαίδευσης ενηλίκων
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 4186/2013, στο εκπαιδευτικό προσωπικό των δημοσίων δομών, των Δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης, των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας και των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης δύναται να ανήκουν:
- Εκπαιδευτικοί της δευτεροβάθμιας και της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης οι οποίοι μετατάσσονται στις παραπάνω δομές
- Εκπαιδευτικοί της δευτεροβάθμιας και της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης μόνιμοι, αποσπασμένοι ή με ανάθεση υπερωριακής διδασκαλίας, αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι
- Πιστοποιημένοι και εγγεγραμμένοι εκπαιδευτές στα μητρώα εκπαιδευτών ενηλίκων, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου ή σύμβαση έργου
- Μέλη του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και του Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ).
Επιπλέον, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 4009/2011,στα δημόσια IEΚ και ΚΔΒΜ δύνανται να διδάξουν και καθηγητές ΑΕΙ.
Επιλογή προσωπικού
Οι εκπαιδευτικές ανάγκες στις δημόσιες δομές της δια βίου μάθησης που δεν δύναται να καλυφθούν μέσα από διαδικασίες μετατάξεων, αποσπάσεων ή διάθεσης κ.λπ. του εκπαιδευτικού προσωπικού της τυπικής εκπαίδευσης, καλύπτονται από εκπαιδευτές ενηλίκων.
Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων εξειδικεύονται τα κριτήρια επιλογής εκπαιδευτών σε ΙΕΚ, ΣΔΕ και ΚΔΒΜ.
Οι θέσεις εκπαιδευτών των δημοσίων ΙΕΚ,ΣΔΕ, και ΚΔΒΜ προκηρύσσονται από το Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης.
Δικαίωμα συμμετοχής στις διαδικασίες έχουν όλοι οι ιδιώτες καθώς και οι απασχολούμενοι στο δημόσιο τομέα οι οποίοι διαθέτουν τα τυπικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος του εκπαιδευτή ενηλίκων.
Για την επιλογή των εκπαιδευτών συνεκτιμώνται σε σχέση με τη θεματική ενότητα:
- Τα τυπικά προσόντα
- Η εργασιακή εμπειρία
- Η διδακτική εμπειρία
- Η εξειδίκευση στο γνωστικό αντικείμενο
- Η συνάφεια των μεταπτυχιακών τίτλων με το αντικείμενο διδασκαλίας
- Κοινωνικά κριτήρια (π.χ. ανεργία, πολυτεκνική ιδιότητα κ.λ.π.)
Η πιστοποιημένη εκπαιδευτική επάρκεια αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου εκπαιδευτής να μετάσχει σε χρηματοδοτούμενο από δημόσιους πόρους πρόγραμμα της μη τυπικής εκπαίδευσης.
Η πιστοποίηση της εκπαιδευτικής επάρκειας από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ), οδηγεί στην ένταξη στο Μητρώο Εκπαιδευτών Ενηλίκων.
Ωστόσο, από 1.9.2020 (Ν. 4623/2019), η εκπαιδευτική επάρκεια αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου o εκπαιδευτής να μετάσχει σε χρηματοδοτούμενο από δημόσιους πόρους πρόγραμμα της μη τυπικής εκπαίδευσης.
Επιπλέον, σύμφωνα με το Ν. 4763/2020 προβλέπεται ότι στα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους και παρέχονται στα ΚΔΒΜ, απασχολούνται αποκλειστικά εκπαιδευτές ενηλίκων εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Πιστοποιημένων Εκπαιδευτών Ενηλίκων του ΕΟΠΠΕΠ,με πιστοποίηση εκπαιδευτικής επάρκειας σε θεματικό αντικείμενο συναφές με αυτό που καλούνται να διδάξουν. Παροχή υπηρεσιών κατάρτισης σε ΚΔΒΜ, από εκπαιδευτές που δεν διαθέτουν την πιστοποίηση εκπαιδευτικής επάρκειας, επιτρέπεται στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η εξεύρεση πιστοποιημένων εκπαιδευτών, ύστερα από έγκριση του ΕΟΠΠΕΠ.
Επαγγελματική εξέλιξη και αμοιβές
Στις δομές της εκπαίδευσης ενηλίκων, δίνεται η δυνατότητα σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή σε μόνιμους εκπαιδευτικούς να μετέχουν στη διοίκηση.
Κατά συνέπεια, διευθυντής και υποδιευθυντής των παραπάνω δομών είναι αποσπασμένος μόνιμος εκπαιδευτικός.
Με την αρ. 2/106902/0022/2013 Κοινή Υπουργική Απόφαση, καθορίζονται οι αμοιβές του εκπαιδευτικού προσωπικού που διδάσκει στα προγράμματα της εκπαίδευσης ενηλίκων των παραπάνω φορέων.
Ειδικότερα, το ύψος της ωριαίας αμοιβής εκπαιδευτών ενηλίκων έχει εξής:
- Μέλη του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ): η αμοιβή κυμαίνεται ανάλογα με τη βαθμίδα, από 23 έως 27€
- Πτυχιούχοι Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης κάτοχοι διδακτορικού τίτλου: 20€
- Πτυχιούχοι Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης κάτοχοι μεταπτυχιακού διπλώματος: 18€
- Πτυχιούχοι Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης: 15€
- Μη πτυχιούχοι: 12€
- Εμπειροτέχνες από 13 έως 16€. Η διαβάθμιση των αμοιβών του εν λόγω προσωπικού τελεί σε συνάρτηση με τη φύση και την ιδιαιτερότητα του αντικειμένου ενασχόλησης (συντελεστής δυσκολίας), την εξειδίκευση στο αντικείμενο και τα συνολικά χρόνια απασχόλησης στο αντικείμενο.
Οι εκπαιδευτές ενηλίκων προσλαμβάνονται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου ή σύμβαση έργου ενώ οι αμοιβές τους μπορούν να καλύπτονται και από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα ΕΣΠΑ.
Κινητικότητα
Θέματα κινητικότητας των εκπαιδευτών ενηλίκων των δημοσίων δομών της εκπαίδευσης ενηλίκων θίγονται στο Κεφάλαιο 13.3.