Skip to main content
European Commission logo

Eurydice

EACEA National Policies Platform:Eurydice
Yetişkin Eğitimi ve Öğretimi

Turkey

8.Yetişkin Eğitimi ve Öğretimi

Last update: 11 October 2021

Türkiye’de yetişkin eğitimi (yaygın eğitim), örgün eğitim sisteminin herhangi bir kademesinde bulunan veya bu kademeden ayrılmış ya da bitirmiş bireylerin hayat boyu öğrenme anlayışı kapsamında bireysel, toplumsal ve istihdam ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerini geliştirmek amacıyla katıldığı her türlü öğrenme etkinliklerini kapsamaktadır (Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği/2018).  

Hayat Boyu Öğrenme kapsamında kabul edilen yetişkin eğitimi ile ilgili Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı faaliyet gösteren kurumlar; 

a) Halk eğitimi merkezlerinden,

b) Olgunlaşma enstitülerinden,

c) Açık öğretim okullarından

oluşur ve bu kurumlarda; 

a) Kurs ve kurs dışı faaliyetler,

b) Belge, denklik ve önceki öğrenmelerin tanınması işlemleri,

c) İşletmelerde mesleki eğitim faaliyetleri,

ç) Araştırma, geliştirme ve arşivleme işlemleri,

d) Ulusal ve uluslararası tanıtım faaliyetleri,

e) Tasarım, üretim ve pazarlama faaliyetleri,

f) Nitelikli iş gücü yetiştirilmesinde mesleki ve teknik içerikli eğitim faaliyetleri,

g) Her türlü yarışma, fuar, sergi, sempozyum, panel, proje, iş birliği belgesi, sanatsal, sosyal, kültürel ve benzeri etkinlikler düzenleme, katılım sağlama, temsil etme ile yayın hazırlama faaliyetleri,

ğ) Açık öğretim okulları eğitim hizmetleri,

h) Uzaktan öğrenme faaliyetleri,

gerçekleştirilir (Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği/2018). 

Ayrıca diğer kamu kurumları veya özel kuruluşlar tarafından gerçekleştirilecek olan hizmet içi eğitim faaliyetleri dışındaki her türlü eğitim ve öğretim faaliyetleri 2007/17 sayılı Başbakanlık Genelgesi hükümleri uyarınca MEB’e bağlı kurumlar ile iş birliği yapılarak gerçekleştirilmektedir. 

Ayrıca Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı mesleki ve teknik ortaöğretim okullarında ve mesleki eğitim merkezlerinde ortaöğretim programı dışında 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen alan ve dallarda yetişkinlere yönelik sertifika programları düzenlenmektedir (3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu). 

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde Türkiye İŞKUR Genel Müdürlüğü Aktif İşgücü Programlarını sürdürmekte, MYK ulusal meslek standartları ve ulusal yeterlilikleri hazırlamakta, Türkiye Ulusal Ajansı Erasmus+ programı altında yetişkin eğitimi ve mesleki eğitim ile ilgili projelere fon sağlamaktadır (Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Faaliyet Raporları). 

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı aile eğitimleri ile ilgili faaliyetleri sürdürmektedir. 

Tarım ve Orman  Bakanlığı görev alanına giren konularda eğitim faaliyetlerini Millî Eğitim Bakanlığı ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği hâlinde sürdürmektedir. 

Özel kurumlar tarafından gerçekleştirilen özel öğretim faaliyetleri de Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü onayı ile gerçekleştirilmektedir (5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu).   

Bu faaliyetlere yönelik gözetim ve denetim yapma görevi de T.C. Anayasası ile Millî Eğitim Bakanlığına verilmiştir. 

Türkiye’de yetişkin eğitimi kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerde kullanılan kurs programlarında TTKB tarafından onaylanmış Çerçeve Öğretim Programları ve ulusal ve uluslararası mesleki eğitim standartlarına uygun olarak Resmî Gazete’de yayımlanmış Ulusal Meslek Standartları dikkate alınmaktadır (HBÖGM 2019 İzleme Raporu).

Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı kurumlar faaliyetlerini aşağıdaki ilkeler kapsamında gerçekleştirmektedir (Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği/2018): 

a) Hayat boyu öğrenme

b) Bilimsellik ve bütünlük

c) Geçerlilik

ç) Gönüllülük

d) Herkese açıklık

e) Her yerde eğitim

f) İhtiyaca uygunluk

g) İş birliği ve eş güdüm

ğ) Planlılık

h) Süreklilik

ı) Yenilik ve gelişmeye açıklık

Türkiye’de yetişkin eğitimi ile ilgili veriler Eurostat kriterlerine göre 25-64 yaş arası temel alınarak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hesaplanmaktadır. TÜİK tarafından 2019 yılı mikro verilerine göre hesaplanan yetişkin eğitimi katılım oranı 5,8 olarak gerçekleşmiştir (HBÖGM 2019 İzleme Raporu).