Algemene informatie

Het kleuteronderwijs in Vlaanderen valt onder de bevoegdheid van de Vlaamse minister van Onderwijs. In Vlaanderen maakt het kleuteronderwijs samen met het lager onderwijs deel uit van het basisonderwijs. Sinds 1 september 2003 zijn nieuwe scholen verplicht zowel kleuter- als lager onderwijs te organiseren. Autonome kleuter- en lagere scholen die voor 2013 reeds bestonden, mogen hun structuur behouden. Deze laatsten vertegenwoordigen in schooljaar 2016-2017 16% van het totaal aantal kleuterscholen in Vlaanderen.

Kleuterparticipatie in Vlaanderen – schooljaar 2016-2017

Bron: Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

Toelatingsvoorwaarden en keuze instelling

Kleuters kunnen vanaf de leeftijd van 2,5 jaar op vaste instapdata instappen in het gewoon kleuteronderwijs:

• de eerste schooldag na de zomervakantie
• de eerste schooldag na de herfstvakantie
• de eerste schooldag na de kerstvakantie
• de eerste schooldag na de krokusvakantie
• de eerste schooldag na de paasvakantie
• de eerste schooldag na Hemelvaart
• de eerste schooldag van februari

Een kleuter die de leeftijd van 3 jaar bereikt heeft, kan elke dag worden ingeschreven en in de school worden toegelaten zonder rekening te moeten houden met de instapdata.

De kleuterschool wordt in Vlaanderen gekozen door de ouders.

Groepsgrootte en kind/personeel ratio

Kleuteronderwijs

De indeling in groepen behoort tot de vrijheid van het schoolbestuur. In de praktijk worden leerlingen in het kleuteronderwijs vaak gegroepeerd volgens de leeftijd:

kinderen van

• 2,5 jaar tot 3 jaar
• van 3 tot 4 jaar
• van 4 tot 5 jaar
• van 5 tot 6 jaar

Sommige scholen hanteren kortstondig of continu het verticaal verdelingssysteem, waarbij verschillende leeftijdsgroepen in eenzelfde jaar samen zitten wanneer het aantal leerlingen te klein is om aparte leerjaren in te richten. Ook het aantal leerlingen per klas valt onder de autonomie van het schoolbestuur.

Jaar-, week-, en dagindeling

Kinderopvang

Opvang van schoolkinderen

De organisator kinderopvang voor schoolkinderen met een attest van toezicht en een subsidie voor het basisaanbod zorgt voor een aanbod gedurende minstens 220 openingsdagen per volledig kalenderjaar.

Organisatoren kinderopvang voor schoolkinderen met een erkenning en een subsidie voor initiatief voor buitenschoolse opvang zorgt voor een aanbod gedurende minstens 230 openingsdagen per volledig kalenderjaar met een openingsduur tussen 7 uur en 18 uur. Daarvan zijn er minstens vijftig openingsdagen met een ononderbroken openingsduur.

Dagindeling

Het decreet houdende de opvang van baby’s en peuters bepaalt dat de kinderopvang zorgt voor regelmaat in de dagindeling met aandacht voor het eigen ritme en de eigenheid van elk kind.

Organisatoren kinderopvang voor schoolkinderen met een erkenning en een subsidie voor initiatief voor buitenschoolse opvang zorgt voor een aanbod tussen 7 uur en 18 uur, en dit

• van maandag- tot vrijdagochtend voor de aanvang van de school
• op maandag-, dinsdag-, donderdag- en vrijdagmiddag na het eindigen van de school
• op woensdagnamiddag
• op schoolvrije dagen

Kleuteronderwijs

Organisatie van het schooljaar

Het schooljaar begint op 1 september en eindigt op 31 augustus. Daarbinnen organiseert het schoolbestuur autonoom de schooldag, schoolweek en het schooljaar.

Organisatie van de schoolweek en de schooldag

Het schoolbestuur legt de organisatie van het onderwijs autonoom vast in een schoolwerkplan en stelt ook autonoom het lesrooster op. Met uitzondering van ziekenhuisscholen worden volgende principes gevolgd:

• de kinderen volgen per schoolweek 28 of 29 lestijden van 50 minuten
• deze worden gelijkmatig gespreid over vijf dagen, van maandag tot en met vrijdag
• de woensdagnamiddag is vrij
• de schooldag begint ten vroegste om 8 uur en eindigt ten vroegste om 15 uur en ten laatste om 17 uur
• er is een middagpauze van ten minste één uur
• doorgaans worden de lessen in de voor- en / of in de namiddag onderbroken voor een speeltijd
• aansluitend voor en/of na de lunchpauze is er soms ook een speeltijd

Lengte en organisatie van de schooldag in het lager onderwijs