2022

Partnerschap LLL

Het actieplan levenslang leren ‘Koers zetten naar een lerend Vlaanderen’ werd op 17 december 2021 voorgesteld aan de Vlaamse Regering door de Vlaamse ministers van Onderwijs en Werk. Het wil een coherent en mobiliserend kader bieden voor alle partners die betrokken zijn bij het realiseren van een cultuur van levenslang leren in Vlaanderen.

In dit actieplan formuleert het Partnerschap Levenslang Leren (PLL) ambities en acties om van Vlaanderen een lerende samenleving te maken. Het is opgesteld met het jaar 2030 als horizon, maar richt zich in de eerste plaats op de periode tot eind 2024. Het bevat een "kompas" met oriënterende doelstellingen en daaronder verschillende "vlaggenschepen" met acties binnen een matrixstructuur. Het actieplan wordt ondersteund door een situationele analyse en sluit bovendien aan bij de ambitie van de Europese Unie om tegen 2030 een participatiegraad van 60 % te bereiken voor formeel en niet-formeel leren voor volwassenen. Deze hoofdindicator wordt aangevuld met andere relevante indicatoren. Het PLL is een concrete, beleidsmatige stapsteen naar de realisatie van de visie dat iedereen in 2050 leeft, leert én werkt mét zin. Hierbinnen kadert ook de transitie Leven, Leren en Werken in 2050 en het transitieplatform. De transitieprioriteit Leven, Leren en Werken in 2050 is een van de zeven transitieprioriteiten in het kader van Visie2050. Het is een gezamenlijke bevoegdheid van Onderwijs en Werk. Binnen dit programma brengen verschillende transitie-experimenten deze toekomstbeelden momenteel in de praktijk, met financiële ondersteuning van het Europees Sociaal Fonds en de Vlaamse overheid. Het verenigt de transitiemanagers en vormt een forum is voor coördinatie, kennisdeling en informatie-uitwisseling.

Edusprong

Volwassenenonderwijs is een belangrijk element in het Vlaams herstelplan. Met het strategisch plan "Edusprong voor volwassenen: volwasseneneducatie versterkt" krijgt het volwassenenonderwijs een boost. De Vlaamse Overheid trekt 60 miljoen euro uit om de negatieve effecten van de gezondheidscrisis in de volwasseneneducatie weg te werken. Ook structurele uitdagingen worden aangepakt. De belangrijkste elementen van het plan zijn (1) het versterken van digitale competenties, (2) het aanpakken van ongekwalificeerdheid uitstroom en (3) het versterken van arbeidsmarktkansen.

Edusprong wil van volwassenenonderwijs in Vlaanderen een sterk en gekend merk maken dat aansluiting vindt bij de arbeidsmarkt en andere opleidingsverstrekkers. Dit plan is ontwikkeld en zal worden uitgevoerd in het kader van een langetermijnvisie op een leven lang leren en in samenwerking met de Vlaamse Overheidsdienst Werkgelegenheid (VDAB), Syntra en andere belanghebbenden. In het kader van het relanceplan Edusprong werd een eerste projectoproep gelanceerd die 10 miljoen euro verdeelde onder de centra voor basiseducatie (cbe) en de centra voor volwassenenonderwijs (cvo). In de mededeling aan de Vlaamse Regering van 16 juli 2021 werd het kader uitgewerkt voor de projectoproep waarbij de centra de kans kregen een projectplan in te dienen voor een vooraf bepaald trekkingsrecht. Een jury beoordeelde de projectplannen volgens de vastgelegde criteria in twee fases. Op 26 november 2021 werd het subsidiebesluit met de toekenning van de projectmiddelen goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Deze projecten zijn binnen de centra ondertussen opgestart. Naast de verdeling van middelen aan de cbe en cvo via projectoproepen, worden ook een aantal Edusprong-acties centraal gecoördineerd (bvb. opleidingskompas, communicatiecampagne).

De vooropgestelde werkwijze en doelstellingen daarvan worden momenteel verder uitgewerkt en over een eerste stand van zaken daarvan werd reeds gecommuniceerd naar de centra.

2021

Edusprong: meer steun voor volwassenenonderwijs

Volwassenenonderwijs is een belangrijk element in het Vlaams herstelplan. Met het strategisch plan "Edusprong voor volwassenen: volwasseneneducatie versterkt" zal het volwassenenonderwijs in Vlaanderen een boost krijgen. Vlaanderen heeft 60 miljoen euro uitgetrokken voor omscholing en bijscholing die de door de gezondheidscrisis veroorzaakte achterstand in de volwasseneneducatie zullen helpen wegwerken en structurele uitdagingen zullen aanpakken. De belangrijkste elementen van het plan zijn (1) het versterken van digitale competenties, (2) het aanpakken van ongekwalificeerdheid van jongeren en (3) het versterken van arbeidsmarktkansen.

Edusprong wil van volwassenenonderwijs in Vlaanderen een sterk en gekend merk maken dat aansluiting vindt bij de arbeidsmarkt en andere opleidingsverstrekkers. Dit plan is ontwikkeld en zal worden uitgevoerd in het kader van een langetermijnvisie op een leven lang leren en in samenwerking met de Vlaamse Overheidsdienst Werkgelegenheid (VDAB), Syntra en andere belanghebbenden.

2020

Nieuwe oproep EVC-projecten

Ook in 2020 voorziet het Departement Onderwijs en Vorming middelen om EVC-instrumenten te ontwikkelen en – in afwachting van de structurele financiering – de Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO) te stimuleren EVC-trajecten aan te bieden.

Deze nieuwe oproep voor EVC-projecten in CVO kadert in de implementatie van het geïntegreerd EVC-beleid dat de Vlaamse overheid in 2019 goedkeurde (zie overzicht 2019). Het uitwerken van EVC-trajecten start met de opmaak en goedkeuring van EVC-standaarden. Op basis van deze standaarden worden valide en betrouwbare EVC-instrumenten ontwikkeld. Om dit proces te ondersteunen worden projectsubsidies toegekend aan centra voor volwassenenonderwijs. Er zijn 2 soorten projectmiddelen en de timing die eraan gekoppeld is, verschilt:

• projectmiddelen voor de ontwikkeling van nieuwe EVC-instrumenten: afronden en rapportering in december 2021 en
• projectmiddelen voor het aanbieden van EVC-trajecten o.b.v. bestaande instrumenten: tussen september en december 2020, eindrapport in 2021.

INNOVET: Professionalisering en innovatie in het arbeidsmarktgericht onderwijs

InnoVET staat voor Innovatie in Vocational Education and Training (VET), hier geoperationaliseerd als tso- en bso-opleidingen. Met InnoVET wordt het beroepsgericht onderwijs in tso/bso-scholen versterkt. Dit traject sluit aan bij het Europese programma rond Centres for Vocational Excellence dat in 2019 startte, en dat resoluut gaat voor innovatie- en transitietrajecten in het bso en tso.

InnoVET geeft financiële ondersteuning aan scholen die innovatief aan de slag willen gaan met actuele en maatschappelijk relevante uitdagingen en (technische) ontwikkelingen. De belangrijkste personen om dit te realiseren zijn de leerkrachten van tso/bso-scholen en hun directies, die samen met bedrijven, sectoren, kennis- en expertisecentra toekomstgerichte innovatie binnenbrengen in de klaspraktijk. Het project bestaat uit drie fasen: een opstartfase (eerste helft 2019), een projectfase (2019 –2020) en een disseminatiefase (2020-2021). Het eindresultaat van de projectfase is de beschikbaarheid van dertien goed gedocumenteerde, uitgeteste en dus repliceerbare/moduleerbare, sterk innovatieve trajecten, specifiek voor tso en bso. De resultaten zullen zowel in Vlaanderen als elders in Europa gedeeld worden als good practices.

Verruiming aanbod open modules Nederlands als tweede taal (NT2)

De opleidingen van het volwassenenonderwijs worden aangeboden volgens een modulaire organisatie: de leerstof wordt aangeboden in modules. Een module is het kleinste te certificeren deel van een opleiding, dat overeenstemt met een bepaalde inhoud, omvang en een bepaald niveau. Onder bepaalde voorwaarden kunnen de Centra voor Basiseducatie en Centra voor Volwassenenonderwijs open modules inrichten, waardoor zij een bepaalde, relevante selectie van basiscompetenties op maat van de cursist(en) kunnen aanbieden. Deze mogelijkheid bestaat al in de leergebieden wiskunde, Nederlands en alfabetisering Nederlands tweede taal van de basiseducatie en bij de geletterdheidsmodules van het secundair volwassenenonderwijs.

Omwille van de nood aan een meer maatgericht NT2-aanbod, kunnen de CVO vanaf 1 september 2020 open modules aanbieden met een selectie van basiscompetenties uit het volledige studiegebied NT2 richtgraad 1 en richtgraad 2 of NT2 richtgraad 3 en richtgraad 4. Op het niveau van richtgraad 1 en 2 kunnen de CVO ook voor de schriftelijke NT2- competenties een aanbod op maat organiseren.

Hierdoor kan de doorstroom van de cursisten van de basiseducatie naar het secundair volwassenenonderwijs verbeteren. Daarnaast kunnen centra deze open modules ook ter opfrissing aanbieden voor cursisten die al een tijdje uit les-roulatie zijn en door weinig schrijfkansen deze schrijfvaardigheid verliezen. Op het niveau van richtgraad 3 en 4 zijn open modules van belang voor de cursisten die al hoogopgeleid zijn in een andere taal dan het Nederlands maar die vooral nood hebben aan doelgericht werken aan specifieke basiscompetenties van NT2 op een hoger niveau. Een specifieker, doelgerichter aanbod op maat van de cursisten in de hoge richtgraden kan deze cursisten helpen om zonder veel tijdverlies alle basiscompetenties te verwerven en een certificaat van richtgraad 3 of 4 te behalen.

Diploma secundair onderwijs via de combinatie van Aanvullende Algemene Vorming (AAV) met een bewijs van beroepskwalificatie

In het kader van het EVC-decreet van 26 april 2019 (zie jaaroverzicht 2018 - 2019) kunnen kandidaten die in het assessment van een erkend EVC-testcentrum slaagden, een bewijs van beroepskwalificatie behalen. Indien dit bewijs van beroepskwalificatie overeenstemt met een diplomagerichte beroepsopleiding van het secundair volwassenenonderwijs, kan het vanaf 1 september 2020 in combinatie met een certificaat van de opleiding Aanvullende Algemene Vorming tot een diploma van het secundair onderwijs leiden. Dit is automatisch het geval wanneer het bewijs van beroepskwalificatie is uitgereikt door een Centrum voor Volwassenenonderwijs of afgeleverd door een andere organisatie die in overeenstemming met het GKK-decreet van 26 april 2019 (zie jaaroverzicht 2019). Enkel de CVO kunnen het diploma SO uitreiken.