2022

Verdere implementatie overzicht 2021

2021

Voorsprongfonds hoger onderwijs

In uitvoering van het relanceplan Vlaamse Veerkracht keurde de Vlaamse Regering op 26 februari 2021 het ontwerp van de visienota 'Voorsprongfonds hoger onderwijs' voor het luik onderwijs goed. Het Voorsprongfonds zal ons hoger onderwijs sterker, flexibeler en digitaler maken. In de toekomst zal het digitale immers nog veel meer dan vandaag een rol spelen in onze samenleving. De coronacrisis heeft ons een gouden kans gegeven daarop in te zetten. Bovendien zijn we ons tegelijk ook bewust geworden van het onmisbare belang van het tastbare en het fysieke in ons leven. Het komt er nu op aan daar ons voordeel mee te doen. We vertrekken vanuit de kansen die zich postcorona voordoen en pakken tegelijkertijd de structurele uitdagingen aan. We mikken op vernieuwingen die het hoger onderwijs een sterkere arbeidsmarktgerichte/maatschappelijke focus, een focus op levenslang leren en een 21ste eeuws, digitaal karakter geven. Flexibiliteit, innovatie en verduurzaming staan voorop. Om deze ambitie waar te maken richten we ons op 3 inhoudelijke speerpunten:

1. De uitbouw van een Vlaams opleidingsportfolio dat toekomstbestendig en wendbaar is: Binnen dit speerpunt zullen we inzetten op de implementatie van trajecten die leiden naar een toekomstbestendig en wendbaar opleidingsportfolio in alle hogeronderwijsinstellingen, de heroriëntering van curricula en een breed proces naar een nieuwe profilering van hoger onderwijs in Vlaanderen.
2. Veel meer mogelijkheden aanreiken om levenslang te leren binnen het hoger onderwijs: Binnen dit speerpunt kunnen hogeronderwijsinstellingen concrete initiatieven vormgeven die zich richten op het (her)ontwerpen van hun opleidingsaanbod om het toegankelijk en wendbaar te maken met het oog op levenslang leren. Daarnaast zal er werk gemaakt worden van Vlaamse visie rond levenslang leren in hoger onderwijs
3. Volop inzetten op digitale onderwijsvormen: Het Voorsprongfonds wil onderwijsinstellingen ondersteunen bij het kwaliteitsvol verduurzamen van nieuwe werkvormen binnen het hoger onderwijs waarbij een ideale mix van fysiek onderwijs op de campus en digitaal onderwijs op afstand wordt nagestreefd.

Extra aandacht voor het mentaal welbevinden van studenten 

Een belangrijke voorwaarde voor een succesvol studieverloop en een essentiële waarde voor inclusief hoger onderwijs, is aandacht voor het mentaal welbevinden van studenten. Steeds meer studenten in het hoger onderwijs gaan gebukt onder mentale druk en de corona crisis heeft de aandacht op de reeds sluimerende uitdaging van het mentaal welzijn voor studenten versterkt. In dit verband wordt een project mentaal welbevinden bij studenten opgestart.

Het project verloopt in 3 fases. In een eerste fase, die momenteel loopt (tot mei 2021) en bestaat uit het project “Mentaal Welzijn van studenten, gefinancierd door de minister van onderwijs, wordt via onderzoek een actueel beeld opgemaakt met betrekking tot het mentaal welbevinden van Vlaamse en Brusselse studenten in het hoger onderwijs.

In een tweede fase, die loopt van begin tot eind 2021 (en dus deels gelijk loopt met fase 1), willen we een Vlaanderenbreed beleid uitwerken rond het mentaal welzijn van studenten. In een derde fase, die van start zal gaan op 1 januari 2022, bundelen we de aanbevelingen uit de eerste fase en de omgevingsanalyse uit de tweede fase in een set van beleidsmaatregelen, die we vervolgens implementeren.

Het is primordiaal om de werking rond het studentenwelzijn in Vlaanderen duurzaam te versterken. Het project 'mentaal welbevinden bij studenten' wil tegemoetkomen aan de verhoogde nood aan zorg voor de psychische gezondheid van de studenten voor, tijdens en in de nasleep van de corona pandemie. Het project omvat vijf strategische doelstellingen:

1. Nulmeting met betrekking tot het mentaal welbevinden van studenten en op basis hiervan beleidsaanbevelingen naar instellingen hoger onderwijs, hun koepels en de Vlaamse overheid.
2. Het versterken en vergroten van samenwerking in de studentensteden tussen hoger onderwijsinstellingen en regionale diensten door de aanstelling van verbindingsofficieren en de opmaak van een omgevingsanalyse door die verbindingsofficieren.
3. Het ontwikkelen van een centraal platform ‘studentenwelzijn’ met informatie- en bewustwordingsmaterialen (awareness) over mentale gezondheid en psychische klachten en een online e-health aanbod voor studenten.
4. Het opzetten van een lerend netwerk voor onderwijsinstellingen waarin de deskundigheid inzake mentaal welbevinden en inclusief hoger onderwijs continu en duurzaam wordt gedeeld en bevorderd.
5. Opmaak en implementatie van een set van beleidsmaatregelen om het mentaal welbevinden bij studenten duurzaam te stimuleren en te verbeteren op basis van de beleidsaanbevelingen en de omgevingsanalyse.

2020

Studie-efficiëntie hoger onderwijs

De studie-efficiëntie in het hoger onderwijs wordt versterkt door een goede oriëntering en een snelle heroriëntering, zodat ontgoochelingen worden vermeden en de slaagkansen van studenten wordt verhoogd. De oriëntering wordt versterkt door de resultaten van het SO, het advies van de klassenraad, de resultaten van de exploratie-tool Columbus en de resultaten van de verplichte maar niet bindende toelatingsproeven mee te nemen. Studenten worden sneller geheroriënteerd indien ze niet slagen na een eerste evaluatieperiode. De aanpak van de niet-bindende toelatingsproeven voor heel het hoger onderwijs wordt veralgemeend.