Skip to main content
European Commission logo

Eurydice

EACEA National Policies Platform:Eurydice
Organizacja edukacji i opieki na poziomie żłobków

Poland

4.Wczesna edukacja i opieka (ECEC)

4.2Organizacja edukacji i opieki na poziomie żłobków

Last update: 26 November 2020

Warunki przyjmowania i wybór placówki

Warunki przyjmowania

Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 nie określa - poza wiekiem - jakie są warunki przyjmowania dzieci do żłobków, klubów dziecięcych oraz do dziennego opiekuna. Wskazuje jednak, że rodzic ubiegający się o objęcie dziecka opieką w żłobku lub klubie dziecięcym albo przez dziennego opiekuna przedstawia, w formie oświadczenia lub zaświadczenia, następujące dane:

  • imię, nazwisko, datę urodzenia oraz numer PESEL dziecka;
  • informację, czy dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności, a jeżeli tak, to jakim;
  • imiona, nazwiska oraz numery PESEL rodziców, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – daty urodzenia;
  • informacje o rodzeństwie dziecka dotyczące liczby i wieku rodzeństwa;
  • adres miejsca zamieszkania rodziców i dziecka;
  • adres poczty elektronicznej i numer telefonu rodziców – o ile je posiadają;
  • miejsce pracy rodziców lub miejsce pobierania nauki w szkole lub szkole wyższej przez rodziców – o ile pracują lub pobierają naukę;
  • dane o stanie zdrowia, stosowanej diecie i rozwoju psychofizycznym dziecka;
  • dane o wysokości dochodów rodziców – w przypadku ubiegania się przez rodziców o częściowe lub całkowite zwolnienie z opłat, jeżeli zwolnienie to jest uzależnione od wysokości dochodów.

Podmiot, który utworzył żłobek lub klub dziecięcy, ustala statut określający warunki przyjmowania dzieci, z uwzględnieniem preferencji dla rodzin wielodzietnych i dzieci niepełnosprawnych. Określa także kryteria brane pod uwagę przy ustalaniu pierwszeństwa przyjęcia do żłobka lub klubu dziecięcego. Przykładowo mogą to być:

  • - dziecko samotnych rodziców,
  • - dziecko z rodziny wielodzietnej,
  • - dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności,
  • - dziecko z rodzin zastępczych,
  • - dziecko rodziców niepełnosprawnych itd..

W niektórych gminach dodatkowym kryterium jest poddanie obowiązkowym szczepieniom ochronnym.

W przypadku nieobecności dziecka w żłobku lub klubie dziecięcym dyrektor żłobka lub klubu dziecięcego może przyjąć na miejsce tego dziecka na czas jego nieobecności inne dziecko, na podstawie umowy z jego rodzicami.

Wybór placówki

Pierwszeństwo w przyjęciu do żłobka mają dzieci rodziców pracujących, zamieszkałe na terenie danej gminy. Ze względu na ograniczona liczbę miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych w pierwszej kolejności przyjmowane są dzieci rodziców pracujących, a także m. in. powracających na rynek po urlopach macierzyńskich, bezrobotnych lub biernych zawodowo, pozostających poza rynkiem pracy. Relatywnie uboga sieć placówek opieki żłobkowej powoduje, że rodzice nie mają dużych możliwości wyboru. Niejednokrotnie, z braku innej możliwości, decydują się na korzystanie z miejsca w żłobku lub klubie malucha znajdującym się w znacznej odległości od domu.

Liczebność grup i liczba dzieci przypadająca na jednego opiekuna

W żłobku i klubie dziecięcym maksymalna liczba dzieci, którymi opiekuje się jedna osoba, wynosi osiem, a w przypadku gdy w grupie znajduje się dziecko niepełnosprawne, dziecko wymagające szczególnej opieki lub dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia, maksymalnie pięć. W żłobku, do którego uczęszcza więcej niż dwadzieścioro dzieci, zatrudnia się przynajmniej jedną pielęgniarkę lub położną. Przy zapewnieniu opieki nad dziećmi przebywającymi w żłobku lub klubie dziecięcym można korzystać z pomocy wolontariuszy. Przed rozpoczęciem pracy wolontariusz, który nie ma odpowiedniego przygotowania, jest zobowiązany odbyć 40-godzinne szkolenie z zakresu udzielania dziecku pierwszej pomocy.  

Roczny, tygodniowy i dzienny wymiar zajęć

Organizacja czasu w żłobku

Żłobek i klub dziecięcy działa na podstawie statutu. Podmiot, który utworzył żłobek lub klub dziecięcy, ustala statut żłobka lub klubu dziecięcego, określając m. in.:

  1. nazwę i miejsce jego prowadzenia;
  2. cele i zadania oraz sposób ich realizacji, z uwzględnieniem wspomagania indywidualnego rozwoju dziecka oraz wspomagania rodziny w wychowaniu dziecka, a w przypadku dzieci niepełnosprawnych - ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności;
  3. warunki przyjmowania dzieci, z uwzględnieniem preferencji dla rodzin wielodzietnych i dzieci niepełnosprawnych;
  4. warunki czasowego przyjmowania dzieci na miejsce dzieci nieobecnych w żłobku lub klubie dziecięcym np. w związku z dłużej trwającą choroba, dłuższym wyjazdem itp.;
  5. zasady ustalania opłat za pobyt i wyżywienie w przypadku nieobecności dziecka w żłobku lub klubie dziecięcym;
  6. zasady udziału rodziców w zajęciach prowadzonych w żłobku lub klubie dziecięcym.

Organizację wewnętrzną żłobka lub klubu dziecięcego określa regulamin organizacyjny nadawany przez dyrektora żłobka lub osobę kierującą klubem dziecięcym. Za realizację regulaminu odpowiadają osoby kierujące żłobkiem i klubem.

Dzienny i tygodniowy wymiar zajęć

Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 nie określa tygodniowego wymiaru pracy instytucji opieki.

Godziny pracy żłobka i klubu dziecięcego określa regulamin organizacyjny z uwzględnieniem opinii rodziców. W żłobku i w klubie dziecięcym zapewnia się opiekę w wymiarze do 10 godzin dziennie. W szczególnych przypadkach, na wniosek rodziców, czas pobytu dziecka w żłobku może być wydłużony za dodatkową opłatą. W przypadku dziennego opiekuna, czas sprawowania opieki określa się w umowie zawieranej między dziennym opiekunem a podmiotem zatrudniającym.

Ustawa określa, że lokal, w którym jest tworzony i prowadzony żłobek lub klub dziecięcy, musi posiadać co najmniej jedno pomieszczenie, umożlwiające higieniczne spożywanie posiłków i zapewniające miejsce na odpoczynek dla dzieci.