2022
„Społeczna odpowiedzialność nauki” – nabór wniosków
02.02.2022
Program „Społeczna odpowiedzialność nauki” to przedsięwzięcie skierowane do podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki oraz innych jednostek organizacyjnych działających na rzecz upowszechniania nauki. Program składa się z dwóch modułów: „Popularyzacja nauki i promocja sportu” oraz „Wsparcie dla bibliotek naukowych”.
Celem programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” jest popularyzacja nauki, promocja sportu akademickiego oraz projektów związanych z utrzymaniem zasobów bibliotecznych o istotnym znaczeniu dla nauki lub jej dziedzictwa.
Warunkiem udziału w programie jest przedstawienie projektu, który trwa nie dłużej niż 24 miesiące, a jego koszty pośrednie nie przekraczają 10% kosztów bezpośrednich realizacji projektu. Projekt nie może także obejmować działań finansowanych z innych środków pochodzących z budżetu państwa.
Wsparcie finansowe w ramach każdego modułów wynosi:
- „Popularyzacja nauki i promocja sportu” – od 20 000 zł do 1 000 000 zł,
- „Wsparcie dla bibliotek naukowych” – od 20 000 zł do 250 000 zł, przy czym nie może ono przekroczyć 90% kosztów realizacji projektu.
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/spoleczna-odpowiedzialnosc-nauki--trwa-nabor-wnioskow
2021
Program „Nauka dla Społeczeństwa”- blisko 11 mln zł dla projektów upowszechniających naukę
26.11.2021
„@talentON – Program Wsparcia i Rozwoju młodzieży szczególnie uzdolnionej”, „Polscy Naukowcy 2022: doskonałość naukowa, autonomia badań i społeczna odpowiedzialność nauki” czy „Global Legal Information” to tylko niektóre z projektów zakwalifikowanych do finansowania w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki „Nauka dla Społeczeństwa”.
„Nauka dla Społeczeństwa” – wsparcie dla projektów upowszechniających naukę
W ramach programu „Nauka dla Społeczeństwa” finansowanie otrzyma 15 projektów zgłoszonych przez 13 podmiotów. Łączna suma środków przeznaczonych na ten cel wyniesie 10,7 mln złotych.
Wśród beneficjentów programu znaleźli się m.in. Fundacja Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polskie Towarzystwo Historyczne czy Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie.
Uczestnicy programu, którzy spełnili określone wymagania, mogli liczyć na dofinansowanie w wysokości od 100 tys. do 2 mln zł.
Pełna lista projektów zatwierdzonych do finansowania znajduje się na stronie.
O programie
Program „Nauka dla społeczeństwa” został ogłoszony w lipcu br. Jego celem jest wsparcie podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki oraz innych jednostek organizacyjnych działających na rzecz upowszechniania nauki w realizacji projektów ukierunkowanych na budowanie współpracy między podmiotami działającymi w obszarze nauki a podmiotami działającymi w sferze społeczno-gospodarczej.
Program obejmuje wsparcie finansowe projektów w trzech filarach:
- Doskonałość naukowa – wsparcie projektów, których celem jest m.in. podnoszenie jakości badań naukowych, podejmowanie nowych i ważnych dla rozwoju społeczno-gospodarczego tematów badawczych, umiędzynarodowienie polskiej nauki, zwiększenie jej rozpoznawalności i kształtowanie jej odbioru społecznego;
- Nauka dla innowacyjności – wsparcie projektów zwiększających efektywność współpracy nauki z otoczeniem gospodarczym, wspierających innowacyjność oraz komercjalizację wyników badań naukowych i prac rozwojowych, upowszechniających wiedzę na temat związków między nauką, innowacyjnością i gospodarką;
- Humanistyka – Społeczeństwo – Tożsamość – wsparcie projektów popularyzujących innowacyjne i interdyscyplinarne badania w obszarze humanistyki, promujących postawy patriotyczne, tradycje narodowe i regionalne, a także badających źródła kultury polskiej w kraju i za granicą.
Nabór wniosków w ramach programu trwa od początku sierpnia br. i jest prowadzony w trybie ciągłym. Można je składać przez Zintegrowany System Usług dla Nauki − Obsługa Strumieni Finansowania (OSF).
Więcej na temat programu można znaleźć na stronie
Program zajęć wyrównawczych dla studentów pierwszego roku
05.10.2021
Ministerstwo Edukacji i Nauki uruchomiło program wsparcia dla uczelni, które zorganizują zajęcia wyrównawcze dla studentów przyjętych na pierwszy rok stacjonarnych studiów pierwszego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich. Celem programu jest uzupełnienie bądź pogłębienie poziomu wiedzy studentów przyjętych na pierwszy rok studiów stacjonarnych w roku akademickim 2021/2022, którzy z powodu epidemii wirusa SARS-CoV-2 przez ostatnie 3 semestry odbywali kształcenie w szkołach średnich w formie zdalnej.
Dodatkowe zajęcia organizowane w uczelniach to także możliwość uzupełnienia wiedzy z różnych przedmiotów w zakresie wymaganym dla kształcenia na określonym kierunku. Celem zajęć jest również wyeliminowanie ewentualnych różnic w przygotowaniu abiturientów do podjęcia studiów.
Dodatkowe zajęcia wyrównawcze – nieobjęte programem studiów – będą mogły zostać zrealizowane przez uczelnie publiczne i niepubliczne, które potwierdziły gotowość przystąpienia do programu wsparcia studentów i przekazały do Ministerstwa Edukacji i Nauki informację o szacunkowej liczbie grup studentów, dla których mogą zorganizować takie zajęcia. Weryfikacja danych przedstawionych przez uczelnie będzie dokonywana na podstawie danych z rekrutacji na rok akademicki 2021/2022 zawartych w sprawozdaniach EN-1, zamieszczonych w Zintegrowanym Systemie Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on. W programie zadeklarowało udział około 170 uczelni.
Zajęcia powinny być zorganizowane w okresie październik-grudzień 2021 r. w grupach 25-osobowych, w wymiarze 30 godzin lekcyjnych na grupę, z tym że dopuszcza się ich organizację w jednej niepełnej grupie – minimum 15-osobowej, w przypadku w którym liczba studentów zgłoszonych do udziału nie pozwala na utworzenie pełnej 25-osobowej grupy. Natomiast sposób organizacji tych zajęć, dobór przedmiotów i niezbędnych treści programowych leży w gestii uczelni realizujących to zadanie.
Koszty przeprowadzenia przez uczelnie dodatkowych zajęć dla studentów zostaną sfinansowane przez MEiN. Na ten cel przeznaczono ok. 36 mln zł.
Po zweryfikowaniu przez MEiN wyników rekrutacji na rok akademicki 2021/2022 środki finansowe na dodatkowe zajęcia zostaną przekazane na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r., poz. 478, ze zm.) uczelniom publicznym poprzez zwiększenie wysokości subwencji, natomiast uczelniom niepublicznym na podstawie indywidualnych umów zawartych odrębnie z każdą uczelnią.
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/program-zajec-wyrownawczych-dla-studentow-pierwszego-roku
Wytyczne bezpiecznego funkcjonowania uczelni i innych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w okresie epidemii
30.09.2021
W związku z powrotem, w roku akademickim 2021/2022, do realizacji kształcenia w siedzibach uczelni, Ministerstwo Edukacji i Nauki w porozumieniu z przedstawicielami środowiska akademickiego oraz Głównym Inspektoratem Sanitarnym opracowało wytyczne dotyczące bezpiecznego funkcjonowania uczelni i innych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w czasie epidemii.
Wytyczne należy traktować jako zbiór zaleceń, porad i sugestii, które winny być stosowane z uwzględnieniem zmieniającej się sytuacji prawnej, lokalnej liczby zachorowań, dynamiki rozwoju epidemii, oceny kluczowych czynników ryzyka oraz uwarunkowań organizacyjnych i technicznych danej uczelni.
Zalecenia i wskazówki powinny stanowić punkt wyjścia do przeglądu i ewentualnej aktualizacji wewnętrznych procedur każdego podmiotu. Traktując bezpieczeństwo ludzi jako priorytet należy, w przyjmowanych procedurach, uwzględniać także odpowiedzialność za należyte i efektywne funkcjonowanie instytucji oraz realizację ich zadań. Wszystkie decyzje podejmują rektorzy albo dyrektorzy instytutów, jako odpowiedzialni za bezpieczeństwo kierowanych podmiotów.
Wytyczne nie są obowiązkowe dla uczelni i innych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Nie stanowią również podstawy do kreowania roszczeń o pokrycie kosztów ich wdrożenia.
Zajęcia w trybie stacjonarnym
W roku akademickim 2021/2022 Ministerstwo Edukacji i Nauki przewiduje, co do zasady, powrót do realizacji kształcenia w siedzibach uczelni, a w przypadku doktorantów również w innych podmiotach prowadzących to kształcenie.
Z dniem 15 sierpnia 2021 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 10 sierpnia 2021 r. uchylające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania niektórych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. poz. 1464).
Rekomendowane jest realizowanie zajęć prowadzonych z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia z zachowaniem takich środków bezpieczeństwa, jakie są możliwe do zastosowania ze względu na uwarunkowania techniczne, organizacyjne i infrastrukturalne danej uczelni, tak aby zachować możliwość realizacji programu studiów oraz osiąganie zakładanych efektów uczenia się.
Organizacja pracy
Decyzje formalne odnośnie funkcjonowania uczelni lub innych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki podejmuje rektor albo dyrektor podmiotu. Dotyczą one w szczególności:
- sposobu prowadzenia kształcenia i warunków realizacji zajęć,
- opracowania planów działania w sytuacji awaryjnej oraz ich aktualizacji,
- organizacji wszelkich wydarzeń/spotkań społeczności.
Rekomendowana jest bliska współpraca z Samorządem Studentów oraz Samorządem Doktorantów, ponieważ reprezentują one opinie i interesy studentów i doktorantów wewnątrz, jak i na zewnątrz uczelni. Zaangażowanie przedstawicieli samorządów w bieżące działania oraz umożliwienie wpływu na podejmowane decyzje, stanowić może nieocenione wsparcie dla władz oraz przyczyni się do lepszej komunikacji wprowadzanych rozwiązań.
Programy.nauka.gov.pl ‒ rusza nowa strona o przedsięwzięciach Ministra Edukacji i Nauki
20.07.2021
Szczegóły dotyczące programów Ministra Edukacji i Nauki, opisy, terminy, listy i wzory niezbędnych dokumentów, komunikaty, wytyczne oraz wyniki – te i wiele innych informacji można znaleźć na nowej stronie poświęconej przedsięwzięciom MEiN.
Strona programy.nauka.gov.pl jest poświęcona programom Ministra Edukacji i Nauki. Została stworzona z myślą o studentach, naukowcach, uczelniach publicznych i niepublicznych, instytutach badawczych oraz naukowych, organizacjach pozarządowych, a także jednostkach organizacyjnych działających na rzecz upowszechniania nauki.
Serwis jest podzielony na sekcje tematyczne: programy ministra, przedsięwzięcia i inicjatywy, konkursy, oraz wyniki. Strona ma również wydzielone zakładki dla poszczególnych grup odbiorców: student, młody naukowiec, naukowiec, uczelnia/ organizacja/ inne podmioty, dzięki czemu każdy zainteresowany będzie mógł znaleźć dla siebie konkretne informacje.
Wytyczne dla uczelni w sprawie organizacji roku akademickiego 2021/2022
20.07.2021
W związku z aktualną sytuacją epidemiczną Ministerstwo Edukacji i Nauki przewiduje co do zasady powrót do prowadzenia kształcenia w uczelniach w ich siedzibach w roku akademickim 2021/2022. Ostateczne decyzje w tym zakresie będą uwzględniały dynamikę zachorowań na COVID-19 oraz decyzje rządu. W sytuacji zwiększenia zagrożenia epidemicznego może zostać wprowadzone kształcenie w trybie hybrydowym, a w szczególnych przypadkach również powrót do kształcenia zdalnego.
Zniesienie czasowego ograniczenia funkcjonowania uczelni
W połowie sierpnia planowane jest uchylenie rozporządzenia w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania niektórych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
Ze zniesieniem czasowego ograniczenia funkcjonowania uczelni związane jest:
- przywrócenie (z dniem uchylenia rozporządzenia) możliwości przeprowadzania ocen okresowych nauczycieli akademickich,
- zachowanie ważności legitymacji studenckich, legitymacji doktorantów, a także legitymacji służbowych nauczycieli akademickich – pozostają one ważne w okresie ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania uczelni oraz 60 dni po zakończeniu tego okresu. Zatem w przypadku uchylenia rozporządzenia w połowie sierpnia legitymacje pozostaną ważne do połowy października br. W pierwszej połowie października osoby posiadające legitymacje powinny stawić się osobiście w uczelni w celu ich przedłużenia.
Prowadzenie zajęć przewidzianych w programach studiów z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość
W zakresie możliwości prowadzenia zajęć przewidzianych w programach studiów z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość art. 67 ust. 4 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wprost przewiduje możliwość uzyskania części efektów uczenia się objętych programem studiów w ramach zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.
Zajęcia te powinny być prowadzone przy wykorzystaniu infrastruktury i oprogramowania zapewniających synchroniczną i asynchroniczną interakcję między studentami i osobami prowadzącymi. Istotne jest, że prowadzenie zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość może być realizowane, o ile pozwala na to specyfika kształcenia na studiach na określonym kierunku.
Pakiet Wolności Akademickiej
06.07.2021
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli tzw. Pakiet Wolności Akademickiej.
Głównym celem Pakietu Wolności Akademickiej jest zagwarantowanie nauczycielom wolności nauczania, wolności słowa, wolności badań naukowych, ogłaszania ich wyników, a także wolności debaty akademickiej na zasadach pluralizmu światopoglądowego. Proponowane zmiany prawne wzmacniają na gruncie akademickim poszanowanie konstytucyjnego prawa do wolności wyrażania przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych.
Najważniejsze rozwiązania
- Rektor będzie miał dodatkowe zadanie polegające na zapewnianiu w uczelni poszanowania wolności nauczania, wolności słowa, badań naukowych i ogłaszania ich wyników. Dotyczyć to będzie także debaty akademickiej organizowanej przez członków wspólnoty uczelni, z zachowaniem zasad pluralizmu światopoglądowego i przepisów porządkowych uczelni.
- Rektor będzie mógł realizować to zadanie przez monitorowanie poszanowania wolności w uczelni, a w szczególności przez wprowadzenie odpowiednich przepisów w tym zakresie w aktach wewnętrznych uczelni, określenie „dobrych praktyk” związanych z tym zagadnieniem, a także podejmowanie określonych działań w przypadku naruszenia tych wolności, w ramach posiadanych kompetencji.
- Dobór instrumentów realizacji tego zadania będzie dokonywany w ramach autonomii uczelni.
- Wprowadzono przepis, zgodnie z którym wyrażanie przekonań religijnych, światopoglądowych lub filozoficznych przez nauczycieli akademickich nie będzie stanowiło przewinienia dyscyplinarnego.
- Wprowadzono możliwość wniesienia zażalenia na postanowienie rektora o poleceniu rzecznikowi dyscyplinarnemu rozpoczęcia prowadzenia sprawy. Zażalenie to będzie rozpatrywane przez komisję dyscyplinarną przy Ministrze Edukacji i Nauki.
- Możliwość wniesienia zażalenia na postanowienie rektora będzie jednak ograniczona wyłącznie do przypadków, gdy sprawa objęta postanowieniem, będzie dotyczyła wyrażania przez nauczyciela akademickiego przekonań religijnych, światopoglądowych lub filozoficznych.
- Rzecznik dyscyplinarny nie będzie mógł rozpocząć prowadzenia sprawy do czasu bezskutecznego upływu terminu na wniesienie zażalenia lub rozpatrzenia sprawy przez komisję dyscyplinarną przy ministrze.
- Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej przy ministrze będzie przysługiwało zażalenie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, przy czym rozpatrywanie sprawy przez ten sąd nie będzie już wstrzymywało ewentualnych działań w sprawie.
- Rektor nie będzie już mógł zawieszać nauczyciela akademickiego w pełnieniu obowiązków, w czasie postępowania wyjaśniającego prowadzonego w jego sprawie. Zawieszenie nauczyciela akademickiego na tak wczesnym etapie prowadzenia sprawy, nie wydaje się bowiem niezbędne i zasadne.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/pakiet-wolnosci-akademickiej-przyjety-przez-rade-ministrow
Nauka dla Społeczeństwa
1.07.2021
Celem nowego Programu Ministra Edukacji i Nauki jest wsparcie podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki oraz innych instytucji działających na rzecz upowszechniania nauki. Dofinansowaniem w wysokości od 100 tys. do 2 mln zł mogą zostać objęte projekty stawiające na współpracę instytucji naukowych z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i otoczeniem gospodarczym. Nabór wniosków do programu zostanie otwarty w sierpniu 2021 r. i będzie prowadzony w trybie ciągłym.
Program obejmuje wsparcie finansowe projektów w trzech filarach:
- Doskonałość naukowa –podnoszenie jakości badań naukowych, podejmowanie nowych i ważnych dla rozwoju społeczno-gospodarczego tematów badawczych, umiędzynarodowienie polskiej nauki, zwiększenie jej rozpoznawalności i kształtowanie jej odbioru społecznego;
- Nauka dla innowacyjności – zwiększanie efektywności współpracy nauki z otoczeniem gospodarczym, wspieranie innowacyjności oraz komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych;
- Humanistyka – Społeczeństwo – Tożsamość – dla projektów popularyzujących innowacyjne i interdyscyplinarne badania w obszarze humanistyki, promujących postawy patriotyczne, tradycje narodowe i regionalne, a także badających źródła kultury polskiej w kraju i za granicą.
Akademie praktyczne – projekt ustawy przyjęty przez Radę Ministrów
22.06.2021
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, przedłożony przez ministra edukacji i nauki.
W grupie uczelni zawodowych (publicznych i niepublicznych) pojawi się nowa kategoria – „akademie praktyczne”. Możliwość wyróżnienia uczelni zawodowych przez wprowadzenie do ich nazw wyrazów „akademia praktyczna” wzmocni ich pozycję na rynku edukacyjnym i przyczyni się do pozytywnego odbioru w otoczeniu społeczno-gospodarczym. Dodatkowo, uczelnie te będą miały także możliwość usamodzielnienia się w prowadzeniu studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela.
Najważniejsze rozwiązania
- Wyrazy „akademia praktyczna” będą zastrzeżone dla uczelni zawodowej, która spełnia łącznie następujące warunki:
- funkcjonuje co najmniej 10 lat;
- liczba studentów kształcących się w uczelni wynosi co najmniej 250, z czego co najmniej 100 studentów kształci się na studiach stacjonarnych;
- co najmniej 50% nauczycieli akademickich jest zatrudnionych w tej uczelni, jako podstawowym miejscu pracy;
- prowadzi studia pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na co najmniej 5 kierunkach studiów;
- prowadzi kształcenie na co najmniej jednym kierunku studiów przygotowujących do wykonywania zawodów, w szczególności na studiach przygotowujących do wykonywania zawodów medycznych, zawodu nauczyciela, lub kierunku studiów kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera lub magistra inżyniera;
- żaden kierunek studiów prowadzonych przez uczelnię nie został oceniony negatywnie w wyniku przeprowadzonej przez Polską Komisję Akredytacyjną oceny jakości kształcenia.
- Przedstawione kryteria będą służyły wyodrębnieniu spośród uczelni zawodowych tej grupy uczelni, która wyróżnia się stabilnością i pozycją na rynku edukacyjnym.
- Zmiana nazwy uczelni na nazwę „akademia praktyczna” nie będzie obowiązkowa. Inicjatywa w tej sprawie będzie należała do władz danej uczelni.
- Weryfikacja spełniania warunków przez uczelnię zawodową będzie przeprowadzana na podstawie danych zawartych w Zintegrowanym Systemie Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on, na zasadach określonych w ustawie.
- Uczelnie zawodowe, które spełnią ustawowe kryteria, będą miały także możliwość prowadzenia studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela, bez konieczności posiadania porozumienia o współpracy z uczelnią, która posiada kategorię naukową (po pierwszej ewaluacji jakości działalności naukowej), a do 31 grudnia 2022 r., która posiada uprawnienie do nadawania stopnia doktora – w dyscyplinie, do której jest przyporządkowany kierunek tych studiów. Zwolnienie z wymagania posiadania przez uczelnię zawodową porozumienia nie będzie wymagało zmiany jej nazwy na „akademia praktyczna”, gdyż są to rozwiązania niezależne.
- Nowe przepisy pozwolą uczelniom zawodowym, które wyróżniają się ugruntowaną i stabilną pozycją w systemie szkolnictwa wyższego i nauki oraz odpowiednią jakością prowadzonego kształcenia, na usamodzielnienie się w prowadzeniu studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
„Pakiet psychologiczny” – rekomendacje dla uczelni dotyczące pomocy studentom
17.06.2021
Na podstawie przekazanych przez uczelnie informacji na temat udzielanego w okresie epidemii wsparcia studentom, Ministerstwo Edukacji i Nauki opracowało poniższe zalecenia w zakresie zwiększenia pomocy psychologicznej.
Każdy student powinien mieć możliwość otrzymania w swojej uczelni pomocy w poniższym zakresie.
- Informacja prozdrowotna – uczelnia powinna opracować i udostępnić studentom schemat i opis oferowanej pomocy psychologicznej, w tym kontakt do instytucji/osób udzielających pomocy (np. aktualna lista instytucji miejskich).
- Informacja o toku studiów – uczelnia powinna opracować i udostępnić studentom sposoby ubiegania się o „niestandardowe” rozliczanie z poszczególnych etapów toku studiów, np. schemat ubiegania się o indywidualną organizację studiów, warunki otrzymania urlopu od zajęć, zwiększony limit absencji na zajęciach, zmiana terminu i formy egzaminu, wydłużenie okresu zaliczeniowego.
- Informacja o pomocy z budżetu państwa – przedstawianie studentom aktualnych informacji o zapomogach, stypendiach i kredytach studenckich.
- Jednostka organizacyjna (np. centrum pomocy psychologicznej) lub zespół osób zajmujących się doradztwem i pomocą studentom – jednostka taka (lub zespół) mogłaby wskazywać studentom możliwe sposoby zażegnania kryzysów natury psychicznej bądź emocjonalnej. Rolę tę – w rozszerzonym zakresie – może pełnić funkcjonujące w uczelni biuro do spraw osób niepełnosprawnych.
- Konsultacje psychologiczne – uczelnia powinna zapewnić studentom możliwość indywidualnego spotkania z psychologiem, ewentualnie konsultacji on-line. W przypadku braku możliwości nawiązania bezpośredniej współpracy z odpowiednim specjalistą, uczelnia powinna nawiązać współpracę z ośrodkiem (firmą), który oferuje pomoc psychologiczną/psychiatryczną. Uczelnia powinna zadbać, żeby pomoc została udzielona bez ponoszenia przez studenta kosztów konsultacji.
- Współpraca z samorządem studenckim – działania w zakresie wsparcia psychologicznego dla studentów powinny być podejmowane w ścisłej współpracy z funkcjonującym w uczelni samorządem studenckim (grupy wsparcia dla studentów). Promowanie akceptacji wobec osób ubiegających się o wsparcie (sprzyjanie destygmatyzacji).
- Warsztaty i szkolenia – zwiększenia liczby prowadzonych szkoleń w zakresie profilaktyki w obszarze zdrowia psychicznego, a także warsztatów i treningów w zakresie kompetencji miękkich, np. z radzenia sobie ze stresem i w sytuacjach konfliktowych, o problemie prokrastynacji, utrzymaniu dobrostanu fizycznego i psychicznego, wpływu epidemii koronawirusa na funkcjonowanie w społeczeństwie (relacje z otoczeniem).
Powyższe rekomendacje zostały przekazane Rektorom nadzorowanych uczelni w piśmie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 15 czerwca 2021 r. W liście tym Minister zwrócił się z prośbą o monitorowanie postępu wdrażania w uczelniach Pakietu psychologicznego.
Uczelnia dostępna (trecia edycja)
Do tej pory przeprowadzono już dwie edycje konkursu (odpowiednio w 2019 i 2020 r.). W sumie, w efekcie obydwu edycji podpisano 121 umów o dofinansowanie na kwotę prawie 470 mln zł. W 2021 r. planowane jest podpisanie kolejnych 31 umów. Najnowsza edycja projektu Wsparcie dla studentów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, z budżetem w wysokości 1,7 mln zł., obejmuje działania realizowane od 1 marca 2021 roku do 30 kwietnia 2023 roku. Szacuje się, że przynajmniej 80 uczelni zaoferuje studentom ze spektrum autyzmu konkretne wsparcie.
Nowe rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania niektórych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
26.02.2021
Ze względu na utrzymujący się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stan epidemii wywołany wirusem SARS-CoV-2, w okresie od 27 lutego 2021 r. do 30 września 2021 r., funkcjonowanie uczelni i podmiot w prowadzących kształcenie doktorant w podlega nadal ograniczeniu. Szczeg łowe rozwiązania w tym zakresie zostały określone w podpisanym przez Ministra Edukacji i Nauki rozporządzeniu.
Nowe przepisy dotyczące funkcjonowania uczelni oraz podmiotów prowadzących kształcenie doktorantów w czasie pandemii
29.01.2021
Od 26 stycznia 2021 r. obowiązują nowe przepisy, które zawierają szczególne rozwiązania dotyczące funkcjonowania uczelni oraz podmiotów prowadzących kształcenie doktorantów w roku 2021 oraz w roku akademickim 2020/2021 w warunkach trwającej pandemii. Nowe przepisy dotyczą m.in. wymiaru praktyk zawodowych czy rekrutacji na studia.
Wprowadzone zmiany dotyczą m.in.:
- zniesienia minimalnego wymiaru praktyk zawodowych na studiach o profilu praktycznym (wynoszącego 6 miesięcy albo 3 miesiące – w zależności od poziomu studiów) i umocowania senatu uczelni do dokonania zmian w programach studiów,
- ujednolicenia przepisów dotyczących kształcenia doktorantów z przepisami dotyczącymi funkcjonowania uczelni, przez wprowadzenie możliwości czasowego ograniczenia kształcenia doktorantów,
- utrzymania ważności legitymacji doktoranta również przez okres czasowego ograniczenia kształcenia doktorantów i 60 dni po zakończeniu tego ograniczenia,
- zwiększenia liczby członków Polskiej Komisji Akredytacyjnej z nie więcej niż 90 do nie więcej niż 100.
Dodatkowo wprowadzono zmiany które:
- umożliwiają dokonania przez uczelnie zmian w uchwałach rekrutacyjnych dotyczących rekrutacji na studia rozpoczynające się w drugim semestrze roku akademickiego 2020/2021 oraz w roku akademickim 2021/2022,
- umożliwiają dokonania przez uczelnie publiczne zmiany zasad przyjmowania laureatów oraz finalistów olimpiad stopnia centralnego, a także laureatów konkursów międzynarodowych oraz ogólnopolskich na studia rozpoczynające się w drugim semestrze roku akademickiego 2020/2021 oraz w roku akademickim 2021/2022,
- umożliwiają przyjmowanie na studia drugiego stopnia rozpoczynające się w drugim semestrze roku akademickiego 2020/2021 oraz w roku akademickim 2021/2022 osób, które przedstawią zaświadczenie o ukończeniu studiów zamiast dyplomu ukończenia studiów,
- określają szczególne zasady wprowadzania zmian w regulaminach studiów do dnia 30 września 2021 roku (poprzez zniesienie wymogu uchwalenia zmian w regulaminie na co najmniej 5 miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego oraz wejścia w życie zmian z początkiem roku akademickiego, wprowadzenie 10-dniowego terminu uzgodnienia zmian w regulaminie z samorządem studenckim, a także zwykłej większości statutowego składu senatu przy podejmowaniu ponownej uchwały w przypadku braku uzgodnienia regulaminu z samorządem studenckim),
- umocowują rektora do zmiany organizacji roku akademickiego 2020/2021 określonej w aktach wewnętrznych uczelni,
- umożliwiają dokonania przez podmiot prowadzący szkołę doktorską zmiany zasad rekrutacji do szkół doktorskich dla kształcenia w szkołach doktorskich rozpoczynającego się w roku 2021.
Podstawa prawna
Ustawa z 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw Link do ISAP
Ponad 55 mln zł wsparcia dla uczelni na nauczanie zdalne
30.12.2020
55,3 mln zł otrzymają na zakup narzędzi do zdalnego nauczania wszystkie uczelnie publiczne nadzorowane przez Ministra Edukacji i Nauki oraz uczelnie niepubliczne finansowane na zasadach uczelni publicznych. Celem zwiększenia wysokości subwencji jest wsparcie uczelni i nauczycieli akademickich w prowadzeniu kształcenia w trybie zdalnym.
Wysokość środków finansowych dla poszczególnych uczelni ustalona została w oparciu o przeciętną liczbę nauczycieli akademickich (w przeliczeniu na pełne etaty) zatrudnionych w poszczególnych uczelniach w 2019 r.
Na jaki cel można wykorzystać środki?
Środki ze zwiększenia subwencji mogą być przeznaczone na zakup narzędzi do nauczania w trybie zdalnym wykorzystywanych centralnie na poziomie uczelni (np. platforma informatyczna do prowadzenia zajęć online), jak również na zakup narzędzi ułatwiających kształcenie zdalne przez nauczycieli akademickich (np. kamery internetowe, laptopy, tablety itp.).
O ostatecznym przeznaczeniu środków zdecydują władze uczelni – to one najlepiej znają aktualne potrzeby uczelni. Istotne jest to, aby sprzęt, który pozostanie własnością uczelni, mógł być udostępniony jej pracownikom w celu usprawniania kształcenia w trybie online.
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/ponad-55-mln-zl-wsparcia-dla-uczelni-na-nauczanie-zdalne
2020
Aktualizacja rozporządzenia w sprawie studiów dotycząca formy prowadzenia zajęć
02.10.2020
W aktualizacji rozporządzenia w sprawie studiów dodano zapis dotyczący możliwości prowadzenia zajęć na studiach z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość oraz zasad przeliczania punktów ECTS. Nowe rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 29 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie studiów, weszło w życie 1 października 2020 r.
Zgodnie z brzmieniem nowego rozporządzenia, w okresie od dnia ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii do końca semestru, w trakcie którego stan ten został odwołany, zajęcia na studiach mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość niezależnie od tego, czy zostało to przewidziane w programie studiów.
Materiały
Rozporządzenie w serwisie Dziennika Ustaw
Program „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”
18.09.2020
Celem Programu jest wsparcie studenckich kół naukowych działających w ramach uczelni w realizacji innowacyjnych projektów i podniesienia jakości działalności tych kół oraz usprawnienia mechanizmu transferu technologii i rozwiązań technicznych powstałych w ramach ich działalności do sfery gospodarczej. Program przewiduje wsparcie w szczególności w:
- prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych, w szczególności mających na celu tworzenie lub modernizację technologii, lub rozwiązań technicznych, i w promocji ich wyników,
- transferze wyników prowadzonych badań naukowych lub prac rozwojowych do sfery gospodarczej,
- nabywaniu przez członków tych kół kompetencji miękkich potrzebnych do prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych i promocji ich wyników, w szczególności w zakresie komercjalizacji tych wyników oraz związanego z nimi know-how, pracy w zespole i wystąpień publicznych,
- zakupie certyfikatów i licencji niezbędnych w procesie komercjalizacji wyników badań naukowych lub prac rozwojowych oraz know-how związanego z tymi wynikami.
W ramach rozstrzygniętego w maju 2021 konkursu dofinansowanie w łącznej wysokości 6 590 695 PLN otrzymało 128 projektów.
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/program-studenckie-kola-naukowe-tworza-innowacje
Organizacja kształcenia w nowym roku akademickim. Rekomendacje dla władz uczelni
02.09.2020
W roku akademickim 2020/2021 działalność dydaktyczna w uczelniach powinna być realizowana z zachowaniem aktualnie obowiązujących wymogów bezpieczeństwa sanitarnego. Zgodnie z zasadą autonomii uczelni to władze szkół wyższych podejmują ostateczne decyzje dotyczące organizacji kształcenia. Ministerstwo przygotowało jednak zalecenia i wskazówki, które mogą stać się punktem wyjścia do tworzenia wewnętrznych procedur. Należy pamiętać, że bezpieczeństwo studentów, doktorantów, prowadzących zajęcia i pracowników administracyjnych musi pozostać absolutnym priorytetem.
Kształcenie stacjonarne czy zdalne?
Sposób, w jaki szkoły wyższe zorganizują kształcenie w nowym roku akademickim, zależy w całości od władz uczelni. To władze uczelni mają najlepsze rozeznanie w zakresie możliwości zorganizowania kształcenia zdalnego, a także wiedzę o specyfice kierunków, na których kształcenie musi odbywać się w formie tradycyjnej. Niezależnie od wybranej formy, należy pamiętać o aktualnych wymogach sanitarno-epidemiologicznych oraz o sytuacji w danym mieści i regionie – tak, aby nowy rok akademicki był dla wszystkich maksymalnie bezpieczny.
Model mieszany
Zalecanym sposobem organizacji kształcenia jest model mieszany, w którym duża część zajęć wykładowych, konwersatoryjnych i seminaryjnych, a także niektóre zajęcia ćwiczeniowe i projektowe, odbywają się z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Pozostałe zajęcia odbywają się natomiast w formie stacjonarnej. Pandemia koronawirusa wymaga zachowania szczególnych zasad bezpieczeństwa. Dlatego w sytuacji, kiedy uczelnia będzie realizowała zajęcia w formie bezpośredniej, należy pamiętać o takiej organizacji, która zminimalizuje ryzyko zarażenia. ‒ np. poprzez zmniejszenie liczebności grup, a także takie zmiany w planie zajęć, które nie pozwolą na jednoczesną kumulację zbyt dużej liczby osób.
Dalsze informacje:
SOWA
Status reformy: projekt pilotażowy, sierpień 2020
W sierpniu 2020 r. Centrum Nauki Kopernik i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozpoczęły projekt, w ramach którego powstaną SOWY, czyli Strefy Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności, które mają na celu niwelowania różnic w dostępie do wiedzy poprzez organizację wystaw w mniejszych ośrodkach.
SOWY będą powstawać przy już funkcjonujących instytucjach kultury, takich jak domy kultury, biblioteki, muzea. W każdej placówce mieścić się będzie wystawa oraz Majsternia – przestrzeń swobodnego eksperymentowania, w której odbywać się będą także różnorodne zajęcia. Do lokalnych placówek trafią także scenariusze zajęć, przetestowane i prowadzone w Centrum Nauki Kopernik.
W grudniu 2020 r. zakończy się projekt pilotażowy. W ramach niego powstanie 8 eksponatów, które zostaną przetestowane przez zwiedzających Centrum Nauki Kopernik. Dwie pierwsze SOWY powstaną w 2021 r, a 30 kolejnych w latach 2022-2023. Konkretne lokalizacje zostaną wyłonione w konkursie dla gmin i powiatów, którego kryteria właśnie są opracowywane.
Projekt SOWA realizowany jest dzięki środkom pochodzącym z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w kwocie 44 mln.
STUDIA 2020
Status reformy: w trakcie realizacji, czerwiec 2020
Kampania STUDIA 2020 wspiera rekrutację na studia w roku akademickim 2020/2021 i prowadzona jest na portalu studia.gov.pl. Obejmuje między innymi Kierunkowskaz Kariery – program skierowany do maturzystów, obejmują bezpłatny cykl wydarzeń online ułatwiających podjęcie decyzji o wyborze kierunku i uczelni, które odbyły się od 22 do 26 czerwca na portalu studia.gov.pl. Uczestnicy spotkali się ze studentami i wykładowcami, odwiedzili wirtualne stoiska uczelni, na których można było pobrać materiały informacyjne i porozmawiać z pracownikami, posłuchać wykładów, debat i prezentacji na temat najciekawszych kierunków.
Spotkania, wspierające tegoroczną rekrutację na studia, odbyły się także w lipcu (od 7 do 10) i we wrześniu, w formule giełdy wolnych miejsc. Organizatorami akcji Studia 2020 byli MNiSW i Perspektywy.
Uczelnie otrzymają dodatkowe 256 mln zł subwencji
29.05.2020
99 uczelni publicznych otrzyma w tym roku zwiększoną subwencję. Łącznie jest to 256 mln zł. Dodatkowe wsparcie przyznano ze względu na straty finansowe, jakie uczelnie poniosły w związku z pandemią koronawirusa.
Uzupełnianie dokumentów
Uczelnie publiczne w ostatnich tygodniach straciły część swoich przychodów, zwalniając studentów z części opłat dydaktycznych (ze względu na kształcenie online) i opłat za zakwaterowanie w domach studenckich. Szkoły wyższe nie miały też wpływów ze stałych najmów pod działalność stołówek lub doraźnych – np. auli i sal konferencyjnych.
W związku z tym MNiSW zdecydowało o zwiększeniu subwencji dla 9 uczelni badawczych, 50 uczelni akademickich, 34 uczelni zawodowych i 6 uczelni prowadzonych przez kościoły, związki wyznaniowe i finansowanych z budżetu państwa.
Źródło:
- Komunikat MNiSW z dnia 27 maja 2020 r. o zwiększeniach wysokości subwencji ze środków finansowych na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego oraz potencjału badawczego przyznanych na rok 2020
- https://www.gov.pl/web/nauka/uczelnie-otrzymaja-dodatkowe-256-mln-subwencji
Większa dostępność wsparcia finansowego dla studentów i doktorantów
20.04.2020
18 kwietnia 2020 r. - wraz z wejściem w życie ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 - wprowadzono zmiany w systemie świadczeń dla studentów i doktorantów.
Jakie zmiany dla studentów i doktorantów znalazły się w Tarczy Antykryzysowej?
- W czasie epidemii nie obowiązuje limit dwóch zapomóg w roku akademickim – oznacza to, że student może złożyć wniosek o zapomogę w swojej uczelni za każdym razem, kiedy jego sytuacja życiowa pogorszyła się, np. z powodu utraty źródła dochodu przez studenta albo członka jego rodziny.
- Ponieważ w okresie zawieszenia działalności uczelni mogą pojawiać się trudności w organizacji pracy komisji stypendialnej, zapomogi są przyznawane przez rektora. Jeżeli w uczelni funkcjonowały komisja stypendialna i odwoławcza komisja stypendialna, to nadal zachowują one uprawnienia do przyznawania stypendium socjalnego, stypendium dla osób niepełnosprawnych i stypendium rektora.
- Wnioski o zapomogi są rozpatrywane w trybie uproszczonym - zgodnie z regulaminem świadczeń dla studentów.
- W okresie zawieszenia kształcenia doktorantów na studiach doktoranckich rozpoczętych przed rokiem akademickim 2019/2020 stosuje się analogiczne zasady przyznawania zapomóg, ale zapomoga przyznawana jest przez kierownika podmiotu prowadzącego studia doktoranckie.
Wnioski o przyznanie zapomogi składa się w uczelni, a w przypadku doktorantów kształcących się w instytutach naukowych PAN lub instytutach badawczych – w tym instytucie.
Wydłużamy okres wsparcia finansowego
W semestrze letnim 2019/2020 roku, w związku z trudną sytuacją wielu rodzin, zniesiono regułę dotyczącą stypendium socjalnego, stypendium dla osób niepełnosprawnych i zapomogi, zgodnie z którą świadczenia te przysługują przez okres studiowania nieprzekraczający 6 lat. Oznacza to możliwość finansowego wsparcia tych studentów, którym upłynął okres 6 lat od momentu rozpoczęcia studiów i w związku z tym nie mogliby ubiegać się o przyznanie ww. świadczeń.
Zmniejszamy liczbę potrzebnych dokumentów
Do 30 września 2020 r. wnioski o przyznanie świadczeń stypendialnych mogą być składane w formie i w sposób określony przez uczelnię. Uczelnia może więc wprowadzić dodatkowy sposób i formę składania wniosków o przyznanie stypendiów i zapomóg. Zniesiono też obowiązek dołączania do wniosku o przyznanie stypendium socjalnego zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej o sytuacji dochodowej i majątkowej swojej i rodziny przez studenta, którego miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 528 zł. Sytuacja materialna studenta będzie mogła być weryfikowana przez uczelnię na podstawie innych dostępnych dokumentów.
Wsparcie dla spłacających kredyt studencki
Ustawa wprowadziła też wsparcie dla absolwentów, którzy podczas studiów otrzymali kredyt studencki i teraz go spłacają. Na wniosek kredytobiorcy bank obligatoryjnie zawiesi spłatę kredytu studenckiego na do 6 miesięcy, bez konieczności spełnienia dodatkowych przesłanek oraz dokumentowania sytuacji życiowej przez kredytobiorcę. Wniosek o zawieszenie spłaty kredytu studenckiego składa się w banku, z którym kredytobiorca zawarł umowę. Niezależnie od tej możliwości kredytobiorca może także korzystać ze wszystkich ulg w spłacie kredytu przewidzianych obowiązującymi przepisami, np. zawieszenia kredytu i odsetek na okres do 12 miesięcy z uwagi na trudną sytuacje życiową, zmniejszenie raty kredytu do 20% miesięcznych dochodów.
Informacji na temat walki z rozprzestrzenianiem się epidemii koronawirusa należy szukać w oficjalnych źródłach. Zachęcamy do śledzenia strony www.gov.pl/koronawirus.
Materiały
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2
https://www.gov.pl/web/nauka/wieksza-dostepnosc-wsparcia-finansowego-dla-studentow-i-doktorantow
Kształcenie zdalne na uczelniach
Status reformy: rozwiązania stosowane podczas pandemii, 27.03.2020
Większość uczelni, na czas zawieszenia zajęć dydaktycznych, wprowadziło rozwiązania w zakresie kształcenia zdalnego. Wychodząc naprzeciw pytaniom i potrzebom uczelni resort szkolnictwa wyższego przygotował rekomendacje dla prowadzenia zajęć, które mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, na wszystkich kierunkach studiów i poziomach kształcenia.
Organizacja kształcenia na odległość
- Uczelnia zapewnia infrastrukturę technologiczną umożliwiającą prowadzenie kształcenia na odległość;
- Uczelnia wspiera w zakresie wykorzystania narzędzi ICT, wspomagających zdalne uczenie się studentów;
- Dopuszczalne jest wykorzystywanie infrastruktury technologicznej oraz narzędzi innych uczelni krajowych i instytucji na zasadzie porozumienia.
Materiały dydaktyczne dla studentów
- Uczelnia wspiera przygotowywanie materiałów dydaktycznych potrzebnych do procesu kształcenia na odległość;
- Nauczyciel akademicki lub osoba prowadząca zajęcia przygotowuje i udostępnia materiały dydaktyczne w formie cyfrowej;
- Materiały dydaktyczne podlegają monitorowaniu np. przez kierownika przedmiotu;
- Uczelnia powinna posiadać procedury, które umożliwiają monitoring jakości materiałów dydaktycznych i sposobu ich udostępniania oraz wykrywania zjawisk niepożądanych w procesie kształcenia na odległość;
- Uczelnia jest odpowiedzialna za udostępnienie narzędzi do kształcenia zdalnego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym w szczególności autorskiego, licencyjnego i RODO oraz zapewnienie legalnego i bezpłatnego dostępu do narzędzia dla wszystkich uczestników.
Prawa i obowiązki studentów
- Student ma prawo do pełnej informacji dotyczącej przebiegu procesu kształcenia na odległość;
- Student ma prawo do uzyskania wsparcia dotyczącego obsługi systemu wspierającego uczenie się na odległość;
- Student jest zobowiązany do regularnego uczestniczenia w zajęciach dydaktycznych na odległość na zasadach określonych przez nauczyciela akademickiego, zgodnie z uczelnianym Regulaminem Studiów;
- Student ma obowiązek wykonywania i odpowiedniego raportowania wszystkich zadań określonych przez nauczyciela;
- Jeśli student będzie nieobecny na zajęciach prowadzonych w trybie synchronicznym, powinien mieć dostęp do treści edukacyjnych w trybie offline. Kierownik przedmiotu może zalecić inną formę odrobienia tego typu zajęć.
Prawa i obowiązki nauczycieli akademickich
- Nauczyciel zobowiązany jest do przygotowania odpowiednich materiałów dydaktycznych;
- Nauczyciel jest zobowiązany do opracowania i udostępnienia wszystkim studentom dokładnego opisu zakładanych efektów uczenia się oraz metod ich weryfikacji - jeśli w wyniku zastosowania metod i technik kształcenia na odległość nastąpiły w sylabusie jakieś zmiany;
- Nauczyciel jest zobowiązany do przedstawienia studentom dokładnego planu pracy;
- W przypadku całkowitego przejścia na proces kształcenia zdalnego, nauczyciel akademicki ma obowiązek przygotowania materiałów dydaktycznych zapewniających każdemu studentowi obciążenie pracą na zajęciach, zgodne liczbą godzin przypisaną w planie i programie studiów;
- Nauczyciel jest zobowiązany do regularnego monitorowania i dokumentowania przebiegu procesu uczenia się studentów. Dokumentacja powinna potwierdzać regularność kontaktów i interakcji ze studentami;
- Nauczyciel jest zobowiązany do takiego zaprojektowania procesu zdalnego uczenia się studentów, który zapewni obciążenie pracą równe przypisanym danemu przedmiotowi punktom ECTS;
- Nauczyciel akademicki lub inna osoba uprawniona do prowadzenia zajęć ma prawo do autonomii w wyborze narzędzi wspierających uczenie się studentów na odległość;
- Nauczyciel ma prawo do uzyskania wsparcia w zakresie wdrażanych metod, narzędzi i technik kształcenia na odległość na zasadach określonych przez uczelnię.
Rozliczanie obciążenia dydaktycznego dla nauczycieli akademickich
- ile przepisy obowiązujące w uczelni nie stanowią inaczej, do wykonania rocznego wymiaru zajęć dydaktycznych wlicza się 100 % liczby godzin zajęć na odległość;
- Za prowadzenie zajęć na odległość do wykonania rocznego wymiaru zajęć dydaktycznych wlicza się taką liczbę godzin dydaktycznych, jaką prowadzący otrzymałby za prowadzenie przedmiotu o określonym wymiarze w sposób klasyczny;
- Na potrzeby kształcenia na odległość, możliwe jest zwiększenie liczebności grup laboratoryjnych/ ćwiczeniowych/ projektowych/ seminaryjnych;
- ile przepisy obowiązujące w uczelni nie stanowią inaczej, rozliczenie obciążenia następuje po zakończeniu zajęć w danym semestrze oraz po potwierdzeniu przez kierownika jednostki organizacyjnej prowadzącej zajęcia dydaktyczne, spełnienia wszystkich dodatkowych warunków zdefiniowanych przez uczelnię.
Uznawanie efektów uczenia się w trybie nauki na odległość
- Realizacja zajęć na odległość nie narusza art. 63 ust. 1 Ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym;
- Utrzymuje się liczbę punktów ECTS przypisaną określonemu przedmiotowi w realizowanym programie studiów;
- Punkt ECTS odpowiada 25–30 godzinom pracy studenta obejmującym zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, organizowane przez uczelnię oraz jego indywidualną pracę związaną z tymi zajęciami.
Ocena postępów uczenia się na odległość
- Nauczyciel akademicki zapewnia studentom informację zwrotną dotyczącą ich postępów w nauce;
- Do przechowywania informacji zwrotnych o postępach w nauce przeznaczona jest uczelniana platforma zdalnego nauczania lub inne tego typu narzędzie;
- Nauczyciel wyznacza termin konsultacji online dla studentów;
- Wszelkie aktywności związane z monitorowaniem uczenia się studentów i udzielania im informacji zwrotnej są zapisywane na uczelnianej platformie zdalnego nauczania lub za pomocą innego narzędzia.
Ocena podsumowująca efekty uczenia się na odległość
- Nauczyciel akademicki ma obowiązek określić metody i kryteria weryfikacji każdego efektu uczenia się realizowanego na odległość;
- ile inne przepisy obowiązujące w uczelni nie stanowią inaczej, weryfikacja efektów uczenia się na odległość jest indywidualną decyzją kierownika przedmiotu i może być przeprowadzona w następujący sposób:
- w trybie regularnym, na terenie kampusu uczelnianego, w postaci zaliczenia ustnego lub pisemnego, określonego przez kierownika przedmiotu,
- w trybie online - przy użyciu narzędzi informatycznych.
- Uczelnia powinna zapewniać rzetelną weryfikację efektów uczenia się - może być przeprowadzona w trybie online, może odbywać się poza siedzibą uczelni;
- Uzyskanie zaliczeń ze wszystkich zajęć prowadzonych na odległość, określonych w semestralnym planie studiów studenta, jest obowiązkowe i podlega rozliczeniu zgodnie z zasadami określonymi w uczelnianym regulaminie studiów.
Dyplomy
- Egzamin dyplomowy może odbywać się w ramach synchronicznego kontaktu online;
- Egzamin dyplomowy może zostać przeprowadzony poprzez wideokonferencję, konferencję internetową, platformę zdalnego nauczania oraz inne narzędzia do synchronicznej pracy grupowej;
- Komisja egzaminacyjna powinna zweryfikować dane osobowe studenta przystępującego do egzaminu dyplomowego;
- Komisja sporządza protokół z przebiegu egzaminu dyplomowego. Uczelnia powinna zapewnić możliwość podpisania protokołu przez wszystkich członków komisji egzaminacyjnej.
Materiały
Rekomendacje Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie kształcenia prowadzonego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość
https://www.gov.pl/web/nauka/ksztalcenie-zdalne-na-uczelniach
2019
Uczelnia dostępna
Do tej pory przeprowadzono już dwie edycje konkursu (odpowiednio w 2019 i 2020 r.). W sumie, w efekcie obydwu edycji podpisano 121 umów o dofinansowanie na kwotę prawie 470 mln zł. W 2021 r. planowane jest podpisanie kolejnych 31 umów. Najnowsza edycja projektu Wsparcie dla studentów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, z budżetem w wysokości 1,7 mln zł., obejmuje działania realizowane od 1 marca 2021 roku do 30 kwietnia 2023 roku. Szacuje się, że przynajmniej 80 uczelni zaoferuje studentom ze spektrum autyzmu konkretne wsparcie.
Zmiany w systemie kształcenia nauczycieli przedszkola i klas I-III szkoły podstawowej
Od nowego roku akademickiego obowiązuje nowy system kształcenia nauczycieli pracujących w przedszkolach i pierwszych klasach szkoły podstawowej. Osoby, które już rozpoczęły studia, kształcą się na starych zasadach. Od 1 października 2019 r. zmianie ulega system kształcenia nauczycieli przedszkola i klas I-III szkoły podstawowej. Kształcenie to będzie można rozpocząć na jednolitych studiach magisterskich na kierunku „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna”.
Nowy standard kształcenia
Zmiany wprowadzone zostaną rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela i będzie obowiązywał od dnia 1 października 2019 r. Nowelizacja obejmować będzie tylko osoby, które rozpoczną studia w październiku - do całej reszty stosowane będą zasady dotychczasowe. Do osób, które ukończyły studia albo rozpoczęły je przed 1 października 2019 r. zastosowanie ma obecny (dotychczasowy) system kwalifikacyjny. Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach i klasach I-III szkół podstawowych mają absolwenci studiów pierwszego stopnia na kierunku w zakresie pedagogiki przygotowującym do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym.
https://www.gov.pl/web/nauka/studiujesz-pedagogike-przedszkolna-i-wczesnoszkolna-przeczytaj-te-informacje
Nowy portal dla kandydatów, studentów i doktorantów
STUDIA.GOV.PL to nowy portal Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, jedyne w swoim rodzaju kompendium wiedzy na temat oferty polskich uczelni, jakości kształcenia na poszczególnych kierunkach, oraz zarobków absolwentów polskich szkół wyższych stworzone z myślą o młodych ludziach chcących studiować i robić doktorat.
ELA, czyli Ekonomiczne Losy Absolwentów Szkół Wyższych
ELA jest częścią portalu STUDIA.GOV.PL i generuje automatyczne raporty o każdym kierunku studiów każdej uczelni w kraju. Przez ostatnie lata ELA poddała analizie sytuację ponad 1,1 mln absolwentów, którzy ukończyli studia w latach 2014-2016. Ustaliła, ile zarabiają, jak długo szukają pracy lub też ilu jest wśród nich bezrobotnych. System prezentuje dane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i oficjalnej bazy o szkolnictwie wyższym POL-on. Na infografikach, w rankingach i raportach pokazuje m.in. wysokość pensji, która wpływa co miesiąc na konto młodego pracownika. System odnosi również jego zarobki do sytuacji na rynku pracy w miejscu, w którym mieszka. Pokazuje więc jak mu się wiedzie i jaki poziom życia osiągnął.
Studia, kierunki, uczelnie – wyszukiwarka Wybierz studia
Na portalu studia.gov.pl są dostępne oceny 385 uczelni, 2997 wydziałów i 5243 kierunków studiów. Wyszukiwarka „Wybierz studia” – drugie podstawowe narzędzie portalu – opiera się na sprawdzonych informacjach pochodzących z czterech źródeł. To stale aktualizowane dane z bazy o szkolnictwie wyższym POL-on, oceny kierunków studiów Polskiej Komisji Akredytacyjnej, oceny działalności naukowej Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych oraz informacje z samych uczelni. Dzięki takiej różnorodności danych możliwe jest m.in.:
- wyszukiwanie kierunków studiów po przedmiotach zdawanych na maturze,
- porównywanie ofert konkurencyjnych uczelni,
- sprawdzanie, które kierunki otrzymały ocenę wyróżniającą, pozytywną, a które negatywną (wg Polskiej Komisji Akredytacyjnej),
- sprawdzanie, ilu obcokrajowców studiuje na uczelni,
- lub też ilu profesorów, doktorów habilitowanych i doktorów na niej uczy.
Konstytucja dla Nauki – lepsze studia i lepszy doktorat
Reforma szkolnictwa wyższego i nauki, jaka jest wdrażana w Polsce od roku akademickiego 2018/2019, objęła również studentów i doktorantów. Studia.gov.pl jest dla nich źródłem praktycznych informacji o tym, co zmieniło się po wejściu w życie Konstytucji dla Nauki. Studenci i doktoranci na portalu znajdą m.in. informacje o:
- szkołach doktorskich,
- swoich prawach i obowiązkach,
- instytucjach przedstawicielskich,
- pomocy materialnej,
- stypendiach, grantach, konkursach,
- pomocy, na jaką mogą liczyć osoby z niepełnosprawnością.
Pierwszy polski MOOC -kontynuacja
Status reformy: wprowadzona, lipiec 2019
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wraz z Fundacją Młodej Nauki i partnerami, uruchomiło pierwszą polską platformę edukacyjną typu MOOC. Dzięki blisko 20 mln zł wsparcia z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju każdy zainteresowany będzie mógł skorzystać z 52 nowych, darmowych kursów online. W ofercie znajdą się szkolenia językowe, warsztaty programowania, kursy przedsiębiorczości i nowoczesnego marketingu, a nawet zajęcia z języka migowego.
Uruchomiona w ubiegłym roku platforma navoica.pl jest dostępna dla wszystkich, bez względu na wiek, zdobyte dotychczas wykształcenie czy miejsce zamieszkania.
Do tej pory na platformie dostępnych było jedynie kilka kursów. Teraz to się zmieni. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju właśnie rozstrzygnęło konkurs „Kurs na MOOC”, w ramach którego zgłoszonych zostało aż 77 pomysłów na nowe kursy online. Aby zagwarantować wysoki poziom wiedzy merytorycznej, a także dostosować kursy do aktualnych trendów dydaktycznych w zakresie e-learningu, NCBR wybrało do dofinansowania 52 najlepsze projekty.
Z kursów dostępnych na platformie skorzystać mogą studenci i doktoranci, odbiorcy zajęć, realizowanych w ramach tzw. trzeciej misji uczelni, czyli słuchacze Uniwersytetów Trzeciego Wieku czy Uniwersytetów dla dzieci i młodzieży, a także wszyscy ci, którzy samodzielnie chcą podnosić swoje umiejętności osobiste oraz zawodowe.
W ofercie znajdą się więc szkolenia językowe, kursy rozwoju biznesu, zwłaszcza dla sektora MŚP, a także zajęcia z zakresu programowania czy technologii mobilnych. Po ukończonym kursie każdy zarejestrowany użytkownik może otrzymać certyfikat wystawiony przez uczelnię, która opracowała dany kurs.
Łączna wartość wszystkich dofinansowanych w ramach konkursu projektów to 20,6 mln zł. Konkurs „Kurs na MOOC” finansowany jest z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020, realizowanego w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
https://www.gov.pl/web/nauka/najlepsi-ksztalca-sie-online
Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza
Status reformy: ogłoszona, marzec 2019 r.
Celem reformy jest wyłonienie i wsparcie uczelni, które będą dążyć do osiągnięcia statusu uniwersytetu badawczego, a także będą w stanie skutecznie konkurować z najlepszymi ośrodkami akademickimi w Europie i na świecie.
W ramach reformy, uczelnie wyłonione w konkursie, zostaną zobligowane do przedstawienia planu dotyczącego podniesienia poziomu badań naukowych oraz jakości kształcenia, którego realizacja przyczyni się do podniesienia międzynarodowego znaczenia działalności uczelni. Na ich podstawie będą otrzymywać corocznie, w latach 2020–2026, zwiększone subwencje.
Uczelnie ubiegające się o dodatkowe środki będą musiały przedstawić wniosek zawierający m.in. analizę własnego potencjału oraz plany rozwoju, obejmujące cele i działania dotyczące przede wszystkim:
- zwiększenia wpływu działalności naukowej uczelni na rozwój światowej nauki,
- wzmocnienia współpracy badawczej z ośrodkami naukowymi o wysokiej renomie w skali międzynarodowej,
- podniesienia jakości kształcenia studentów i doktorantów,
- poprawy polityki kadrowej na uczelni,
- podniesienia jakości zarządzania uczelnią.
Uczelnie będą ponadto zobowiązane do wskazania priorytetowych obszarów badawczych, w obrębie których będą prowadzić zintensyfikowaną działalność naukową.
Nabór wniosków do pierwszego konkursu w ramach programu IDUB rozpocznie się 15 maja, a zakończy 24 czerwca 2019 r.
Więcej informacji można znaleźć na stronie Ministerstwa.
Program „Dostępność Plus”
Status reformy: w trakcie realizacji, marzec 2019 r.
W ramach rządowego Programu „Dostępność Plus”, który stanowi pierwsze i kompleksowe ujęcie tematyki dostępności w Polsce, uruchomiono konkurs „Uczelnia dostępna”. Celem Programu jest zapewnienie swobodnego dostępu do dóbr, usług oraz możliwości udziału w życiu społecznym i publicznym osób o szczególnych potrzebach. W ramach Programu są podejmowane i finansowane działania w 8 obszarach tematycznych: architektura, transport, edukacja, służba zdrowia, cyfryzacja, usługi, konkurencyjność i koordynacja. Wartość inwestycji przyczyniających się do realizacji programu wyniesie w perspektywie lat 2018-2025 ok. 23 mld zł. Źródłami finansowania są Fundusze Europejskie, Fundusze Norweskie i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz publiczne środki krajowe (tj. budżet państwa, środki jednostek samorządu terytorialnego, środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych).
Celem konkursu NCBR jest likwidowanie barier w dostępie do kształcenia na poziomie wyższym poprzez wprowadzenie zmian organizacyjnych oraz podniesienie świadomości i kompetencji kadry uczelni, co przełoży się na zwiększenie dostępności oferty edukacyjnej dla osób z niepełnosprawnościami.
300 milionów złotych dla ośrodków akademickich w konkursie Zintegrowane Programy Uczelni
Status reformy: konkurs, styczeń 2019 r.
Dziesięć ośrodków akademickich w Polsce otrzyma łącznie 295 milionów złotych dofinansowania na realizację projektów, które istotnie podniosą poziom nauczania na polskich uczelniach. Ogłoszono wyniki konkursu NCBR Zintegrowane Programy Uczelni realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.
Na program Zintegrowane Programy Uczelni, z założonym łącznym budżetem wysokości miliarda złotych, składają się łącznie 3 ścieżki. W ramach tej ostatniej o dofinansowanie mogą ubiegać się największe uczelnie, kształcące co najmniej 20 000 studentów. Zakładany budżet konkursu wynosił 250 milionów złotych, ale kwota ta została zwiększona ze względu na wysoką jakość i znaczenie zgłoszonych projektów.
Zgodnie z wymogami konkursu, dofinansowane projekty obejmują zakresem merytorycznym co najmniej 4 z wymaganych modułów: programy kształcenia, podnoszenie kompetencji studentów, programy stażowe, wsparcie świadczenia wysokiej jakości usług przez instytucje wspomagające studentów w rozpoczęciu aktywności zawodowej na rynku pracy (np. akademickie biura karier), studia doktoranckie oraz zarządzanie w instytucjach szkolnictwa wyższego.
Dofinansowanie otrzymają projekty Uniwersytetu Łódzkiego, Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Śląskiej.
Wyniki dwóch pozostałych „ścieżek” zostaną ogłoszone w I kwartale tego roku. Ogłoszenie listy rankingowej Ścieżki II, z założonym budżetem 250 milionów złotych, zaplanowano na połowę lutego 2019 roku, a Ścieżki I, z budżetem 500 milionów złotych - na drugą połowę marca 2019.