Umowy dwustronne

Polska podpisała umowy o współpracy dwustronnej w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki z niemal 100 wymienionymi niżej krajami ze wszystkich regionów świata. Współpraca obejmuje wymianę studentów, kadry akademickiej i ekspertów oraz różne działania służące wymianie informacji, doświadczeń i dobrych praktyk.

• Afryka: Egipt, Etiopia, Kenia, Nigeria, Republika Południowej Afryki, Sudan, Tunezja
• Ameryka Południowa: Argentyna, Brazylia, Chile, Kolumbia, Peru
• Ameryka Północna: Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone Ameryki
• Australia i Nowa Zelandia
• Azja i Bliski Wschód: Arabia Saudyjska, Armenia, Azerbejdżan. Bangladesz, Bhutan, Chiny, Filipiny, Gruzja, Indie, Indonezja, Irak, Iran, Izrael, Japonia, Katar, Kazachstan, Kirgistan, Korea Południowa, Korea Północna, Malezja, Mongolia, Myanmar, Nepal, Palestyna, Tajlandia, Singapur, Sri Lanka, Sułtanat Omanu, Tajwan. Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan, Wietnam, Zjednoczone Emiraty Arabskie
• Europa: Albania, Andora, Austria, Belgia, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Kosowo, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Monako, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Północna Macedonia, Rosja, Rumunia, San Marino, Serbia, Słowacja. Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Ukraina, Watykan, Węgry, Wielka Brytania i Włochy.

Zob. też informacje o dwustronnych umowach o uznawalności wykształcenia w podrozdziałach 13.1.1 „Mobilność uczniów” i 13.2.1 „Mobilność studentów”.

Szczegółowe informacje dotyczące umów dwustronnych są dostępne na stronach:

• Internetowa baza traktatowa prowadzona przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych
• Ministerstwo Edukacji i Nauki
• Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej

Współpraca i udział w programach i organizacjach światowych

Oprócz współpracy związanej z członkostwem w Unii Europejskiej Polska prowadzi politykę współpracy w dziedzinie edukacji w ramach różnych organizacji międzynarodowych. Najważniejsze z nich to:

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Cooperation and Development, OECD)

Polska jest pełnoprawnym członkiem OECD od 22 listopada 1996 r. W dziedzinie edukacji Polska uczestniczy w następujących badaniach międzynarodowych koordynowanych przez OECD:  

• Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów (Programme for International Student Assessment, PISA): badanie umiejętności uczniów w zakresie rozumienia czytanego tekstu, rozumowania matematycznego i rozumowania w naukach przyrodniczych;
• Program Międzynarodowej Oceny Kompetencji Osób Dorosłych (Programme for the International Assessment of Adult Competencies, PIAAC): mierzenie kompetencji osób dorosłych w zakresie rozumienia tekstu, rozumowania matematycznego oraz wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych;
• Międzynarodowe Badanie Nauczania i Uczenia się (Teaching and Learning International Survey, TALIS): badanie przeprowadzane wśród dyrektorów szkół i nauczycieli, obejmujące m.in. takie zagadnienia jak warunki zatrudnienia, ocena pracy, możliwości rozwoju zawodowego, zarządzanie szkołą, praktyki w zakresie nauczania.

Zob. też: Statystyki międzynarodowe poniżej.

Międzynarodowe Stowarzyszenie Mierzenia Osiągnięć Szkolnych (International Association for the Evaluation of Educational Achievement, IEA)

Polska uczestniczy m.in. w następujących badaniach międzynarodowych koordynowanych przez IEA:

• Międzynarodowe Badanie Postępów Biegłości w Czytaniu (Progress in International Reading Literacy Study, PIRLS): badanie umiejętności czytania tekstów literackich pod względem doświadczenia literackiego i tekstów użytkowych w celu uzyskania i wykorzystania informacji, przeprowadzane wśród uczniów szkół podstawowych.
• Międzynarodowe Badanie Wyników Nauczania Matematyki i Nauk Przyrodniczych (Trends in International Mathematics and Science Study, TIMSS): badanie poziomu wiedzy i rozumowania uczniów w zakresie matematyki i nauk przyrodniczych, przeprowadzane wśród uczniów szkół podstawowych.

Rada Europy

Polska została członkiem Rady Europy 26 listopada 1991 r. i dysponuje 12 miejscami w Zgromadzeniu Parlamentarnym. Podobnie jak inne kraje członkowskie Polska ma swych przedstawicieli w Komisji Sterującej ds. Polityki i Praktyk Edukacyjnych (Steering Committee for Education Policy and Practice), która nadzoruje programy Rady Europy w dziedzinie edukacji i doradza Komitetowi Ministrów w sprawach dotyczących edukacji.

UNESCO

UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury) – organizacja powstała w 1945 r., a Polska była jednym z 44 państw założycielskich. Głównym celem UNESCO jest utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie poprzez współpracę w dziedzinie edukacji, nauki i kultury. W ramach Agendy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 UNESCO koordynuje działania związane z celem zrównoważonego rozwoju nr 4, który dotyczy zapewnienia powszechnego i równego dostępu do wysokiej jakości edukacji i promowania możliwości uczenia się przez całe życie dla wszystkich.

Podobnie jak komitety w innych krajach Polski Komitet ds. UNESCO pełni funkcję łącznika pomiędzy Organizacją a polskimi instytucjami rządowymi i organizacjami pozarządowymi, koordynuje działania Organizacji w kraju i prowadzi działania promocyjno-informacyjne (konferencje, seminaria i warsztaty). Obecnie Komitet realizuje trzy programy UNESCO w dziedzinie edukacji:

• Edukacja dla Wszystkich (Education for All): różne działania wspierające realizację agendy ONZ na rzecz powszechnego i równego dostępu do edukacji;
• Szkoły Stowarzyszone (Associated Schools): sieć szkół prowadzących działania wpierające realizację celów UNESCO i Agendy Zrównoważonego Rozwoju 2030;
• Sieć Katedr UNESCO (University Twinning and Networking / UNITWIN / UNESCO Chairs): obecnie 10 katedr działających w polskich uczelniach. Zadaniem tych katedr jest prowadzenie innowacyjnego kształcenia i badań naukowych odpowiadających na współczesne wyzwania, doradztwa przy opracowywaniu polityki edukacyjnej, naukowej i kulturalnej oraz działań promujących w społeczeństwie wartości UNESCO, a w szerszym wymiarze wspieranie realizacji Agendy Zrównoważonego Rozwoju 2030.

Statystyki międzynarodowe dotyczące edukacji

Główny Urząd Statystyczny, we współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki, zbiera krajowe dane dotyczące edukacji dla trzech głównych organizacji międzynarodowych: UNESCO, OECD oraz Eurostat . Dane statystyczne i inne informacje są wykorzystywane m.in. w publikacjach Eurostat i regularnie wydawanej publikacji OECD "Education at a Glance".

Polska uczestniczy też w dwóch sieciach tematycznych utworzonych w ramach programu OECD INES (Indicators of Education Systems). Sieć NESLI (Network on system level data collection) gromadzi i ocenia opisowe dane o strukturach edukacyjnych, politykach i praktykach na poziomie systemów edukacji. Sieć LSO (Network on Labour Market, Economic and Social Outcomes of Learning) opracowuje dane związane z efektami kształcenia pod kątem rynku pracy, gospodarki i życia społecznego.