Initial education for teachers working in early childhood and school education

9.Teachers and education staff

9.1Initial education for teachers working in early childhood and school education

Last update: 10 March 2022

Obowiązujące standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela określił w 2019 roku, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania mając na uwadze konieczność zapewnienia wysokiej jakości kształcenia i właściwego doboru efektów uczenia się w celu odpowiedniego przygotowania do wykonywania zawodu z uwzględnieniem jego specyfiki, a w przypadku kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela – również czas trwania i właściwy dobór efektów uczenia się na studiach podyplomowych.

W systemie szkolnictwa wyższego istnieje kilka typów studiów, które mogą przygotowywać do zawodu nauczyciela:

studia wyższe:
- studia I stopnia (prowadzące do tytułu zawodowego licencjata lub inżyniera bądź tytułu równorzędnego)
- studia II stopnia (prowadzące do tytułu zawodowego magistra lub tytułu równorzędnego)
- jednolite studia magisterskie (prowadzące, podobnie jak studia drugiego stopnia, do tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego tytułu).
studia podyplomowe (kończące się świadectwem ukończenia studiów podyplomowych).

Nauczycieli mogły kształcić tylko uczelnie, które posiadają kategorię naukową nie niższą niż B w dyscyplinie, do której przypisany jest kierunek studiów.

Ale, uczelnia nieposiadająca uprawnień do nadawania stopnia doktora w dyscyplinie, do której jest przyporządkowany kierunek studiów, może uzyskać pozwolenie na utworzenie studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela, jeżeli zawarła porozumienie o współpracy przy prowadzeniu tych studiów z uczelnią, która posiada uprawnienie do nadawania stopnia doktora w dyscyplinie, do której jest przyporządkowany kierunek studiów. Jednocześnie uczelnia, która posiada uprawnienie do nadawania stopnia doktora, może zawrzeć takie porozumienie w danej dyscyplinie tylko z jedną uczelnią.

Kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela:

przedmiotu,
teoretycznych przedmiotów zawodowych,
praktycznej nauki zawodu,
prowadzącego zajęcia,
psychologa,

jest prowadzone jako studia pierwszego stopnia i studia drugiego stopnia lub jako jednolite studia magisterskie, na kierunku, którego program studiów określa efekty uczenia się obejmujące wiedzę i umiejętności odpowiadające wszystkim wymaganiom odpowiednio podstawy programowej przedmiotu nauczania lub podstawy programowej kształcenia w zawodzie lub treściom prowadzonych zajęć.

Kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela psychologa jest prowadzone na kierunku psychologia.

Kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela przedszkola i klas I-III szkoły podstawowej od roku akademickiego 2019/2020, czyli od 1 października 2019 r. możliwe jest wyłącznie na studiach wyższych w ramach jednolitych studiów magisterskich na kierunku „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna”.

Od 1 października 2019 r. kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela pedagoga specjalnego, logopedy, prowadzącego zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w zakresie:

edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością słuchową (surdopedagogiki),
edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością wzrokową (tyflopedagogiki),
edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną,
pedagogiki leczniczo-terapeutycznej,
edukacji i terapii osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu,
edukacji włączającej,

jest prowadzone na jednolitych studiach magisterskich na kierunku pedagogika specjalna.

Tymczasem kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela pedagoga specjalnego, logopedy, prowadzącego zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w zakresie:

pedagogiki resocjalizacyjnej,
logopedii,
pedagogiki korekcyjnej (terapii pedagogicznej),
wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,

może być prowadzone na jednolitych studiach magisterskich na kierunku pedagogika specjalna lub studiach pierwszego i drugiego stopnia na kierunku innym niż pedagogika specjalna.

Studia podyplomowe z zakresu pedagogiki specjalnej zostają utrzymane i osoby chcące nabyć odpowiednie uprawnienia mogą z nich skorzystać. Jednakże należy wziąć pod uwagę fakt, że kształcenie na studiach podyplomowych w zakresie pedagogiki specjalnej przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela uczelnie będą mogły prowadzić wyłącznie dla osób, które: posiadają kwalifikacje do nauczania przedmiotu lub prowadzenia zajęć, a nie posiadają przygotowania w zakresie pedagogiki specjalnej lub posiadają przygotowanie w zakresie pedagogiki specjalnej i chcą uzyskać przygotowanie w dodatkowym zakresie pedagogiki specjalnej.

Obecnie nauczyciele z wyższym wykształceniem (tj. tytułem licencjata/inżyniera lub magistra) stanowią 98% ogółu nauczycieli zatrudnionych w systemie oświaty.

Instytucje, poziomy i modele kształcenia

W polskiej edukacji nauczycieli dominujący jest model równoległy (ang. concurrent). Dotyczy on przede wszystkim kształcenia w uczelniach pedagogicznych, ale występuje także we wszystkich pozostałych uczelniach. W ramach studiów wyższych w uczelniach studenci poszczególnych kierunków studiów mają możliwość wyboru specjalności nauczycielskiej, co oznacza, że mogą zdobywać przygotowanie pedagogiczne w trakcie studiów, równolegle z przygotowaniem merytorycznym.

Dla tych, którzy nie wybrali specjalizacji nauczycielskiej, a decydują się na wybór zawodu nauczyciela po ukończeniu studiów wyższych, istnieje możliwość zdobycia przygotowania do wykonywania tego zawodu na studiach podyplomowych w uczelniach. Ta ścieżka wpisuje się w etapowy model(ang. consecutive) kształcenia nauczycieli.

Uczelnie kształcą nauczycieli wszystkich poziomów oświaty – od placówek przedszkolnych, przez szkoły podstawowe do szkół ponadpodstawowych i szkół policealnych – na studiach wyższych (studiach pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiach magisterskich) i studiach podyplomowych.

W trosce o jakość przygotowania kadry pedagogicznej uprawnienia do kształcenia nauczycieli mają tylko te uczelnie, które prowadzą badania naukowe i korzystają z najnowszych zdobyczy naukowych w zakresie kształcenia nauczycieli i edukacji uczniów. Nauczycieli mogą kształcić tylko uczelnie, które posiadają kategorię naukową nie niższą niż B w dyscyplinie, do której przypisany jest kierunek studiów (rozwiązanie obowiązuje od roku akademickiego 2020/21).

W okresie przejściowym uczelnia z kategorią C lub bez kategorii w danej dziedzinie - co dotyczy m.in. państwowych wyższych szkół zawodowych, które nie poddają się kategoryzacji - mogą kontynuować kształcenie nauczycieli pod warunkiem podpisania porozumienia o współpracy z uczelniami, które mają kategorię B w danej dyscyplinie lub posiadania większej liczby studentów studiów stacjonarnych niż niestacjonarnych (z tym, że przyjęcia na te studia będą prowadzone po raz ostatni na rok akademicki 2021/2022).

Od 1 października 2019 r. uczelnie mogą rozpocząć cykl kształcenia nauczycieli przedszkola i klas I – III szkoły podstawowej jedynie w ramach kierunku studiów o ściśle określonej nazwie: „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna” w ramach jednolitych studiów magisterskich.

Możliwość rekrutacji na studia drugiego stopnia jest ograniczona wyłącznie do kierunku „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna” i dotyczy tych uczelni, które 1 października 2018 r. prowadziły kształcenie nauczycieli przedszkola i klas I-III szkoły podstawowej na kierunku pod nazwą „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna” na studiach pierwszego i drugiego stopnia (ostatnia rekrutacja na studia drugiego stopnia w tym przypadku mogła mieć miejsce na rok akademicki 2021/2022, czyli przed 1 października 2022 r.).

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach i szkołach podstawowych posiada osoba, która ukończyła:

studia pierwszego stopnia na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
studia pierwszego stopnia na kierunku, którego efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, w zakresie wiedzy i umiejętności obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, wskazane w podstawie programowej dla tego przedmiotu na odpowiednim etapie edukacyjnym, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
studia pierwszego stopnia na kierunku (specjalności) innym niż wymieniony w punktach wyżej oraz studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny, w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
zakład kształcenia nauczycieli w specjalności odpowiadającej nauczanemu przedmiotowi lub prowadzonym zajęciom, lub
zakład kształcenia nauczycieli w specjalności innej niż wymienionej wyżej oraz kurs kwalifikacyjny w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć.

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach i klasach I–III szkół podstawowych posiada również osoba, która ukończyła:

studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, na kierunku pedagogika w specjalności przygotowującej do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym;
zakład kształcenia nauczycieli w specjalności przygotowującej do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym.

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w:

liceach ogólnokształcących,
szkołach policealnych,
szkołach branżowych I i II stopnia,
technikach,
placówkach oświatowo-wychowawczych,
placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania,
placówkach doskonalenia nauczycieli,
poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych,
bibliotekach pedagogicznych,
kolegiach pracowników służb społecznych

posiada osoba, która ukończyła:

studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, na kierunku, którego efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, w zakresie wiedzy i umiejętności obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, wskazane w podstawie programowej dla tego przedmiotu na odpowiednim etapie edukacyjnym, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
studia magisterskie na kierunku (specjalności) innym niż wymieniony w poprzednich punktach oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
studia podyplomowe w zakresie nauczanego przedmiotu bądź prowadzonych zajęć oraz posiada przygotowanie pedagogiczne.

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela teoretycznych przedmiotów zawodowych w szkołach, posiada również osoba, która ukończyła:

studia pierwszego stopnia na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
studia pierwszego stopnia na kierunku, którego efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, w zakresie wiedzy i umiejętności obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, wskazane w podstawie programowej dla tego przedmiotu na odpowiednim etapie edukacyjnym, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne.

Studia podyplomowe trwają nie krócej niż 2 semestry i umożliwiają uzyskanie kwalifikacji cząstkowych na poziomie 6, 7 albo 8PRK. Uczestnikiem studiów podyplomowych może być osoba, która posiada kwalifikację pełną co najmniej na poziomie 6 uzyskaną w systemie szkolnictwa wyższego i nauki. Osoba, która ukończyła studia podyplomowe, otrzymuje świadectwo ukończenia tych studiów. Wzór świadectwa określa podmiot prowadzący te studia.

Kształceniem nauczycieli pracujących w systemie oświaty zajmują się instytucje szkolnictwa wyższego:

uniwersytety i uczelnie pedagogiczne - kształcą nauczycieli różnych specjalności do pracy w szkołach wszystkich szczebli. Przygotowują głównie nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych, nauczycieli wychowania przedszkolnego i nauczania początkowego, a także nauczycieli i wychowawców do pracy w placówkach oświatowych i opiekuńczych, poradniach zawodowych, psychologiczno-pedagogicznych i innych poradniach specjalistycznych udzielających pomocy dzieciom i młodzieży oraz bibliotekach szkolnych i pedagogicznych.

Wśród uczelni pedagogicznych działa Akademia Pedagogiki Specjalnej, która przygotowuje nauczycieli do pracy w szkołach i placówkach specjalnych różnego typu i szczebla. Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie jest jedyną uczelnią w Polsce, która prowadzi kierunek studiów “pedagogika specjalna” ze wszystkimi specjalizacjami.

Istnieją też inne jednostki naukowo-dydaktyczne (instytuty, katedry, zakłady) zajmujące się pedagogiką specjalną i kształceniem pedagogów specjalnych;

uczelnie wychowania fizycznego - kształcą nauczycieli wychowania fizycznego i gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej dla szkół i placówek wszystkich typów i szczebli nauczania;
uczelnie techniczne - kształcą nauczycieli przedmiotów zawodowych dla szkół ponadpodstawowych, wychowania technicznego oraz, w mniejszym zakresie, nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących z grupy matematyczno-przyrodniczej dla szkół wszystkich szczebli i typów;
uczelnie artystyczne - kształcą nauczycieli plastyki i muzyki dla szkół różnych szczebli i typów;
uczelnie ekonomiczne, rolnicze i medyczne - kształcą nauczycieli przedmiotów zawodowych dla szkół ponadpodstawowych.

Warunki przyjęć

Uczelnia ustala warunki, tryb oraz termin rozpoczęcia i zakończenia rekrutacji oraz sposób jej przeprowadzenia. Uchwała senatu jest udostępniana nie później niż do dnia 30 czerwca roku poprzedzającego rok akademicki, w którym ma się odbyć rekrutacja, a w przypadku utworzenia uczelni lub studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu – niezwłocznie.

Przyjęcie na studia następuje przez:

rekrutację;
potwierdzenie efektów uczenia się; (W wyniku potwierdzenia efektów uczenia się można zaliczyć nie więcej niż 50% punktów ECTS przypisanych do zajęć objętych programem studiów.)
przeniesienie z innej uczelni lub uczelni zagranicznej.

Podstawą przyjęcia na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie są wyniki egzaminu maturalnego lub egzaminu dojrzałości i egzaminu lub egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie

Uczelnia ustala, jakie wyniki stanowią podstawę przyjęcia na studia, i podaje do wiadomości publicznej.

Uczelnia może przeprowadzić dodatkowo egzaminy wstępne w zakresie przedmiotów nieobjętych egzaminami oraz w przypadku konieczności sprawdzenia uzdolnień artystycznych lub sprawności fizycznej.

Informacje o przeprowadzeniu egzaminów wstępnych i ich zakresie uczelnia podaje do wiadomości publiczne nie później niż do dnia 30 czerwca roku poprzedzającego rok akademicki, w którym ma się odbyć rekrutacja, a w przypadku utworzenia uczelni lub studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu – niezwłocznie.

Wyniki egzaminu wstępnego sprawdzającego uzdolnienia artystyczne lub sprawność fizyczną mogą stanowić do 100% łącznego wyniku możliwego do uzyskania przez kandydata w toku rekrutacji.

Na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie może być przyjęta osoba, która posiada:

świadectwo dojrzałości albo świadectwo dojrzałości i zaświadczenie o wynikach egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów;
świadectwo dojrzałości i dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika;
świadectwo dojrzałości i zaświadczenie o wynikach egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów oraz dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika;
świadectwo lub inny dokument lub dyplom uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za dokument uprawniający do ubiegania się o przyjęcie na studia.
świadectwo lub dyplom uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za dokument uprawniający do ubiegania się o przyjęcie na studia zgodnie z umową bilateralną o wzajemnym uznawaniu wykształcenia;
świadectwo lub inny dokument uznany za równorzędny polskiemu świadectwu dojrzałości na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 31 marca 2015 r.

Na studia drugiego stopnia może być przyjęta osoba, która posiada dyplom ukończenia studiów.

Warunkiem ukończenia studiów i uzyskania dyplomu ukończenia studiów jest:

uzyskanie efektów uczenia się określonych w programie studiów, którym przypisano co najmniej:

a) 180 punktów ECTS – w przypadku studiów pierwszego stopnia,
b) 90 punktów ECTS – w przypadku studiów drugiego stopnia,
c) 300 punktów ECTS – w przypadku jednolitych studiów magisterskich trwających 9 albo 10 semestrów,
d) 360 punktów ECTS – w przypadku jednolitych studiów magisterskich trwających 11 albo 12 semestrów;

złożenie egzaminu dyplomowego;
pozytywna ocena pracy dyplomowej – w przypadku studiów drugiego stopnia i jednolitych studiów magisterskich, a w przypadku studiów pierwszego stopnia, o ile przewiduje to program studiów.

Studia podyplomowe

Studia podyplomowe mogą podejmować osoby, które posiadają przynajmniej tytuł zawodowy licencjata lub inżyniera.

Studia podyplomowe trwają nie krócej niż 2 semestry. Osoba, która ukończyła studia podyplomowe, otrzymuje świadectwo ukończenia tych studiów. Wzór świadectwa określa podmiot prowadzący te studia.

Programy kształcenia, poziomy specjalizacji, sylwetka absolwenta

Uczelnie kształcą nauczycieli na:

studiach I stopnia (licencjackich / inżynierskich);
studiach II stopnia (magisterskich);
jednolitych studiach magisterskich;
studiach podyplomowych.

Liczbę semestrów, profil studiów, liczbę punktów ECTS konieczną do ukończenia studiów, liczbę godzin zajęć, w tym praktyk zawodowych, oraz dyscypliny naukowe lub artystyczne, do których jest przyporządkowany kierunek, ze wskazaniem dyscypliny wiodącej określa program studiów. Uczelnie samodzielnie opracowują plany i programy studiów w ramach swej autonomii, ale są one zobowiązane do przestrzegania pewnych wymagań określonych w przepisach ogólnokrajowych.

Kształcenie w uczelniach jest prowadzone w formie studiów:

- stacjonarnych, w ramach których co najmniej połowa punktów ECTS objętych programem studiów jest uzyskiwana w ramach zajęć z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia i studentów;

- niestacjonarnych wskazanych w uchwale senatu, w ramach których mniej niż połowa punktów ECTS objętych programem studiów może być uzyskiwana z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia i studentów. Studia niestacjonarne prowadzą do takich samych efektów kształcenia jak studia stacjonarne.

Kształcenie nauczycieli w uczelniach jest najczęściej prowadzone na kierunkach studiów wyższych przygotowujących specjalistów do różnych zawodów (np. na kierunku chemia przygotowuje się specjalistów do pracy w zakładach przemysłowych, instytutach badawczych, laboratoriach, jak też nauczycieli chemii).

W ramach danego kierunku studenci mogą wybrać specjalność nauczycielską i zdobyć przygotowanie do zawodu nauczycielskiego w trakcie studiów lub ukończyć dany kierunek bez specjalności nauczycielskiej i zdobyć przygotowanie do zawodu nauczyciela na studiach podyplomowych prowadzonych w uczelniach albo na kursach kwalifikacyjnych prowadzonych przez akredytowane placówki doskonalenia nauczycieli.

W odniesieniu do kształcenia nauczycieli na studiach wyższych i podyplomowych obowiązują standardy kształcenia przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela, określone w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019r (Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela).

Proces kształcenia jest realizowany w postaci zajęć lub grup zajęć przygotowujących do wykonywania zawodu nauczycieli. W przypadku studiów o profilu:

- ogólnoakademickim – program studiów obejmuje zajęcia lub grupy zajęć, związane z prowadzoną w uczelni działalnością naukową w dyscyplinie naukowej lub artystycznej, do której jest przyporządkowany kierunek studiów, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów, i uwzględnia udział studentów w zajęciach przygotowujących do prowadzenia działalności naukowej lub udział w tej działalności;

- praktycznym – program studiów obejmuje zajęcia lub grupy zajęć kształtujące umiejętności praktyczne, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów.

Wspomniane wyżej rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. określa standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu:

1) nauczyciela,

2) nauczyciela przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I–III szkoły podstawowej),

3) nauczyciela pedagoga specjalnego, nauczyciela logopedy i nauczyciela prowadzącego zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,

Ad 1. Standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela przedmiotu, nauczyciela teoretycznych przedmiotów zawodowych, nauczyciela praktycznej nauki zawodu, nauczyciela prowadzącego zajęcia i nauczyciela psychologa.

Kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela jest prowadzone na studiach:

na kierunku, poziomie i profilu, których program określa efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. Studia prowadzone są jako studia pierwszego stopnia i studia drugiego stopnia lub jako jednolite studia magisterskie, na kierunku, którego program studiów określa efekty uczenia się obejmujące wiedzę i umiejętności odpowiadające wszystkim wymaganiom odpowiednio podstawy programowej przedmiotu nauczania lub podstawy programowej kształcenia w zawodzie lub treściom prowadzonych zajęć.

Studia stacjonarne pierwszego stopnia trwają nie krócej niż 6 semestrów (co najmniej 180 punktów ECTS);

Studia stacjonarne drugiego stopnia trwają nie krócej niż 3 semestry (co najmniej 90 punktów ECTS);

Stacjonarne jednolite studia magisterskie trwają nie krócej niż 9 semestrów (co najmniej 300 punktów ECTS, a w przypadku studiów trwających dłużej niż 10 semestrów – 360 punktów ECTS).

Studia niestacjonarne mogą trwać dłużej niż odpowiednie studia stacjonarne. Liczba punktów ECTS konieczna do ukończenia studiów nie może być mniejsza niż, w przypadku studiów stacjonarnych pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich)

podyplomowych, których program określa efekty uczenia się dla kwalifikacji cząstkowych uwzględniające charakterystyki drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji na poziomie 6, 7 albo 8 Polskiej Ramy Kwalifikacji określone w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji oraz efekty uczenia się określone w standardzie.

Studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela trwają nie krócej niż 3 semestry.

Proces kształcenia jest realizowany w postaci zajęć lub grup zajęć przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela. Kształcenie na studiach przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela obejmuje:

przygotowanie merytoryczne i
przygotowanie pedagogiczne, które obejmuje:
- przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne i
- przygotowanie dydaktyczne, które obejmuje:
  - podstawy dydaktyki i emisję głosu oraz
  - przygotowanie dydaktyczne do nauczania pierwszego przedmiotu lub prowadzenia pierwszych zajęć lub do nauczania kolejnego przedmiotu lub prowadzenia kolejnych zajęć

Kształcenie na studiach podyplomowych przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela może być prowadzone w zakresie przygotowania:

psychologiczno-pedagogicznego i dydaktycznego do nauczania przedmiotu lub prowadzenia zajęć.
psychologiczno-pedagogicznego i dydaktycznego do nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych lub praktycznej nauki zawodu
merytorycznego, psychologiczno-pedagogicznego i dydaktycznego
merytorycznego i dydaktycznego do nauczania kolejnego przedmiotu lub prowadzenia kolejnych zajęć
pedagogicznego do wykonywania zawodu nauczyciela psychologa
psychologiczno-pedagogicznego i dydaktycznego do nauczania języka obcego

Kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela psychologa jest prowadzone na kierunku psychologia.

Kształcenie na studiach przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela psychologa obejmuje:

przygotowanie merytoryczne,
dydaktyczne w zakresie podstaw dydaktyki i emisji głosu oraz
przygotowanie pedagogiczne.

Ad 2. Standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I–III szkoły podstawowej).

Studia są jednolitymi studiami magisterskimi (co najmniej 9 semestrów i co najmniej 300 punktów ECTS).

Studia niestacjonarne mogą trwać dłużej niż studia stacjonarne.

Liczba godzin zajęć, w tym praktyk zawodowych, nie może być mniejsza niż 2860.

Program studiów może określać dla studiów prowadzonych w formie niestacjonarnej mniejszą liczbę godzin zajęć, jeżeli zapewnia osiągnięcie takich samych efektów uczenia się jak na studiach prowadzonych w formie stacjonarnej (co najmniej 300 punktów ECTS).

Kształcenie na studiach przygotowujących do zawodu obejmuje:

przygotowanie merytoryczne i
przygotowanie pedagogiczne, które obejmuje:
- przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne i
- przygotowanie dydaktyczne.

Kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I–III szkoły podstawowej) jest prowadzone przez nauczycieli akademickich i inne osoby posiadające kompetencje i doświadczenie w zakresie właściwym dla prowadzonych zajęć, w tym nauczycieli akademickich posiadających dorobek naukowy w dyscyplinach naukowych – pedagogika lub psychologia.

AD 3. Standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela pedagoga specjalnego, nauczyciela logopedy i nauczyciela prowadzącego zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.

Standard obejmuje kształcenie w zakresie:
a) edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością słuchową (surdopedagogiki),
b) edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością wzrokową (tyflopedagogiki),
c) edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną,
d) pedagogiki leczniczo-terapeutycznej,
e) edukacji i terapii osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu,
f) edukacji włączającej,

Kształcenie prowadzone na jednolitych studiach magisterskich na kierunku pedagogika specjalna.

Kształcenie może być prowadzone również na studiach podyplomowych. Studia podyplomowe trwają nie krócej niż 3 semestry.

Kształcenie na studiach podyplomowych w zakresie pedagogiki specjalnej przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela może być prowadzone dla osób, które:

posiadają kwalifikacje do nauczania przedmiotu lub prowadzenia zajęć, a nie posiadają

przygotowania w zakresie pedagogiki specjalnej lub

posiadają przygotowanie w zakresie pedagogiki specjalnej i chcą uzyskać przygotowanie w dodatkowym zakresie pedagogiki specjalnej.

Standard obejmuje kształcenie w zakresie:
a) pedagogiki resocjalizacyjnej,
b) logopedii,
c) pedagogiki korekcyjnej (terapii pedagogicznej),
d) wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

Kształcenie może być prowadzone na jednolitych studiach magisterskich na kierunku pedagogika specjalna lub studiach pierwszego i drugiego stopnia na kierunku innym niż pedagogika specjalna.

Studia stacjonarne pierwszego stopnia trwają nie krócej niż 6 semestrów (co najmniej 180 punktów ECTS);

Studia stacjonarne drugiego stopnia trwają nie krócej niż 3 semestry (co najmniej 90 punktów ECTS);

Studia niestacjonarne mogą trwać dłużej niż odpowiednie studia stacjonarne.

Kształcenie na studiach przygotowujących do zawodu obejmuje:

przygotowanie merytoryczne i
przygotowanie pedagogiczne, które obejmuje:
- przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne i
- przygotowanie dydaktyczne.

W standardach przedstawiono także cele, zasady i miejsca odbywania praktyk zawodowych. Praktyki powinny odbywać się w przeważającej części równolegle z zajęciami w uczelni i obejmować wizyty w przedszkolach, szkołach i placówkach, obserwację zajęć, asystowanie nauczycielowi prowadzącemu zajęcia, samodzielne prowadzenie zajęć oraz planowanie i omawianie zajęć prowadzonych przez innych (nauczycieli, praktykantów i słuchaczy).

Po zakończeniu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela absolwent między innymi:

posiada wiedzę psychologiczną i pedagogiczną pozwalającą na rozumienie procesów rozwoju, socjalizacji, wychowania i nauczania - uczenia się
posiada wiedzę z zakresu dydaktyki i szczegółowej metodyki działalności pedagogicznej, popartą doświadczeniem w jej praktycznym wykorzystywaniu;
posiada umiejętności i kompetencje niezbędne do kompleksowej realizacji dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych zadań szkoły, w tym do samodzielnego przygotowania i dostosowania programu nauczania do potrzeb i możliwości uczniów;
wykazuje umiejętność uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów
umiejętnie komunikuje się przy użyciu różnych technik, zarówno z osobami będącymi podmiotami działalności pedagogicznej, jak i z innymi osobami współdziałającymi w procesie dydaktyczno-wychowawczym oraz specjalistami wspierającymi ten proces
charakteryzuje się wrażliwością etyczną, empatią, otwartością, refleksyjnością oraz postawami prospołecznymi i poczuciem odpowiedzialności
jest praktycznie przygotowany do realizowania zadań zawodowych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) wynikających z roli nauczyciela.

Kadra kształcąca nauczycieli

Kształceniem nauczycieli w uczelniach zajmują się nauczyciele akademiccy, wśród których wyodrębnia się pracowników naukowo-dydaktycznych, naukowych i dydaktycznych (Patrz punkt „Nauczyciele akademiccy”), przy czym jedynie pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni są ustawowo zobowiązani do kształcenia studentów.

Przepisy nie określają specjalnych wymogów dotyczących kadry akademickiej kształcącej nauczycieli. Ogólne wymagania dotyczące poziomu wykształcenia i stopnia lub tytułu naukowego pracowników naukowo-dydaktycznych, naukowych i dydaktycznych są określone ustawowo, natomiast statut uczelni może określać dodatkowe wymagania i kwalifikacje zawodowe osób zatrudnianych na tych stanowiskach naukowych.

Nauczyciele zatrudnieni w placówkach doskonalenia nauczycieli są traktowani w polskiej legislacji jako nauczyciele sektora oświaty i podlegają odrębnym przepisom (Rozporządzenie

Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2019 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli).

Kwalifikacje, ocena, świadectwa

Kwalifikacje

Nauczyciele muszą posiadać wykształcenie/kwalifikacje na odpowiednim poziomie oraz przygotowanie pedagogiczne.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli określa:

szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli, w szczególności poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i rodzajów placówek;
warunki uzyskiwania kwalifikacji do nauczania języków obcych;
wykaz egzaminów, poprzez które uzyskuje się kwalifikacje do nauczania języków obcych;
szkoły i wypadki, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (które zostały wygaszone).

Absolwent jednolitych studiów magisterskich ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach, klasach I–III szkoły podstawowej i nauczyciela pedagoga specjalnego.

Absolwent studiów drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela we wszystkich typach szkół.

W związku z wprowadzeniem – od roku szkolnego 2017/2018 – do ustroju szkolnego nowych typów szkół:

kwalifikacje do pracy w 8-letniej szkole podstawowej mają osoby, legitymujące się wykształceniem co najmniej wyższym zawodowym;
kwalifikacje do pracy w branżowej szkole I i II stopnia (przedmioty ogólnokształcące) będą miały osoby legitymujące się wykształceniem magisterskim.

Ocena i dyplomy

Ocena pracy studenta w trakcie studiów w uczelni dokonywana jest przez nauczycieli akademickich podczas ćwiczeń, kolokwiów i egzaminów.

Nauczyciele akademiccy stosują różne formy oceny - egzaminy ustne, egzaminy pisemne, testy, itp.. W indeksie wpisywana jest z zasady ocena cyfrowa lub informacja o zaliczeniu przedmiotu. W uczelniach skala ocen jest 4-stopniowa (bardzo dobry, dobry, dostateczny i niedostateczny).

Wynikającym z programu kształcenia zajęciom zaliczonym przez studenta przypisuje się punkty ECTS.

W celu uzyskania dyplomu ukończenia:

studiów pierwszego stopnia student jest obowiązany uzyskać co najmniej 180 punktów ECTS,
studiów drugiego stopnia – co najmniej 90 punktów ECTS,
jednolitych studiów magisterskich – co najmniej 300 punktów ECTS w systemie studiów pięcioletnich oraz 360 punktów ECTS w systemie studiów sześcioletnich.

Absolwenci studiów otrzymują uczelniane dyplomy ukończenia studiów (wzór dyplomu zatwierdza senat uczelni), potwierdzające uzyskanie odpowiedniego tytułu zawodowego i suplementy do dyplomów.

Absolwenci studiów podyplomowych – otrzymują świadectwa ukończenia tych studiów.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu dyplomowego jest pozytywna ocena pracy dyplomowej. Praca dyplomowa jest samodzielnym opracowaniem określonego zagadnienia naukowego lub artystycznego lub dokonaniem artystycznym prezentującym ogólną wiedzę i umiejętności studenta związane z danym kierunkiem studiów, poziomem i profilem kształcenia oraz umiejętności samodzielnego analizowania i wnioskowania.

Uczelnia jest obowiązana do sprawdzania pisemnych prac dyplomowych przed egzaminem dyplomowym z wykorzystaniem Jednolitego Systemu Antyplagiatowego.

Studia pierwszego stopnia

Warunkiem ukończenia studiów jest:

uzyskanie określonych w programie efektów kształcenia i wymaganej liczby punktów ECTS (Patrz punkt „Programy kształcenia, poziomy specjalizacji, sylwetka absolwenta”).
złożenie egzaminu dyplomowego
pozytywna ocena pracy dyplomowej (o ile przewiduje to program studiów)

Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych, który zawiera takie informacje jak: forma studiów, nazwa kierunku studiów, profil oraz dyscyplina, do której jest przyporządkowany kierunek studiów, a w przypadku gdy kierunek jest przyporządkowany do więcej niż jednej dyscypliny – dyscyplina wiodąca, słownie określony wynik ukończenia studiów; tytuł zawodowy i data jego uzyskania.

Wraz z dyplomem wydaje się suplement do dyplomu, oparty na modelu opracowanym przez Komisję Europejską, Radę Europy i UNESCO/CEPES, w którym podane są informacje o dyplomie, poziomie wykształcenia, treści studiów i osiągniętych wynikach (wraz z punktami ECTS i wynikiem ukończenia studiów) i uprawnieniach posiadacza dyplomu.

Studia drugiego stopnia i jednolite studia magisterskie

Warunkiem ukończenia studiów jest:

uzyskanie określonych w programie efektów kształcenia i wymaganej liczby punktów ECTS (Patrz punkt „Programy kształcenia, poziomy specjalizacji, sylwetka absolwenta”).
złożenie egzaminu dyplomowego.
pozytywna ocena pracy dyplomowej. Pomimo iż tytuł magistra jest tytułem zawodowym, prace magisterskie mają najczęściej charakter prac naukowych.

Absolwenci studiów magisterskich otrzymują suplement do dyplomu.

Studia podyplomowe

Warunkiem ukończenia studiów podyplomowych jest uzyskanie określonych efektów kształcenia i co najmniej 30 punktów ECTS, złożenie egzaminów oraz złożenie pracy końcowej lub egzaminu końcowego, jeśli przewiduje to program kształcenia.

Absolwenci otrzymują świadectwo ukończenia studiów podyplomowych, które zawiera m.in. informacje o zakresie studiów, liczbie semestrów i wyniku studiów oraz wykaz zajęć teoretycznych i praktycznych wraz z liczbą punktów ECTS.

Kwalifikacje nauczycielskie

W szkolnictwie wyższym nie przyznaje się “kwalifikacji nauczycielskich” jako takich. Dyplomy ukończenia studiów wyższych ze specjalnością nauczycielską i świadectwa ukończenia studiów podyplomowych przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela potwierdzają przygotowanie pedagogiczne, a tym samym „kwalifikacje nauczycielskie”.

Alternatywne ścieżki kształcenia

Alternatywne ścieżki kształcenia dotyczą nauczycieli języków obcych i nauczycieli praktycznej nauki zawodu oraz personelu wczesnej edukacji i opieki w placówkach dla dzieci w wieku 0-3 lata.

Kwalifikacje do nauczania języków obcych

Od 1 września 2017 roku kwalifikacje do nauczania języków obcych w przedszkolach i szkołach posiada osoba, która ukończyła:

studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, na kierunku filologia w specjalności danego języka obcego lub lingwistyki stosowanej w zakresie danego języka obcego, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne
studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie w kraju, w którym językiem urzędowym jest dany język obcy, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne
studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, na dowolnym kierunku (specjalności) i legitymuje się:
1. świadectwem egzaminu z danego języka obcego w stopniu zaawansowanym lub biegłym, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
2. świadectwem złożenia państwowego nauczycielskiego egzaminu z danego języka obcego II stopnia
nauczycielskie kolegium języków obcych w specjalności danego języka obcego.

Kwalifikacje do nauczania języków obcychw przedszkolach i szkołach podstawowych posiada osoba również, która ukończyła:

studia pierwszego stopnia na kierunku filologia w specjalności danego języka obcego oraz posiada przygotowanie pedagogiczne
studia pierwszego stopnia w specjalności danego języka obcego lub lingwistyki stosowanej w zakresie danego języka obcego oraz posiada przygotowanie pedagogiczne
studia pierwszego stopnia na dowolnym kierunku (specjalności) i legitymuje się:
1. świadectwem egzaminu z danego języka obcego w stopniu zaawansowanym lub biegłym oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
2. świadectwem złożenia państwowego nauczycielskiego egzaminu z danego języka obcego II stopnia
zakład kształcenia nauczycieli (obecnie wygaszone) w dowolnej specjalności oraz legitymuje się:
1. świadectwem egzaminu z danego języka obcego w stopniu zaawansowanym lub biegłym oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
2. świadectwem złożenia państwowego nauczycielskiego egzaminu z danego języka obcego I lub II stopnia
legitymuje się świadectwem dojrzałości i świadectwem złożenia państwowego nauczycielskiego egzaminu z danego języka obcego stopnia I lub II

Kwalifikacje do nauczania języków obcych w przedszkolach i klasach I-III szkół podstawowych posiada również osoba, która:

ukończyła studia wyższe na kierunku pedagogika w zakresie dającym przygotowanie do nauczania przedszkolach lub klasach I-III szkół podstawowych, a dodatkową specjalnością był język obcy
ukończyła studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku pedagogika w zakresie nauczania języka obcego w przedszkolach lub klasach I-III szkół podstawowych
ma kwalifikacje do pracy w przedszkolach lub klasach I-III szkół podstawowych, legitymuje się świadectwem egzaminu z danego języka w stopniu co najmniej podstawowym i ukończyła studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny w zakresie nauczania danego języka obcego
ma kwalifikacje do pracy w przedszkolach lub klasach I-III szkół podstawowych, legitymuje się świadectwem egzaminu z danego języka obcego w stopniu co najmniej podstawowym, ukończyła studia pierwszego, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku filologia i posiada przygotowanie pedagogiczne do nauczania języka obcego.

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela praktycznej nauki zawodu

Od września 2017 roku kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela praktycznej nauki zawodu w branżowych szkołach I stopnia, branżowych szkołach II stopnia, technikach i szkołach policealnych, w tym w szkołach w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, posiada osoba, która:

ukończyła studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami oraz posiada przygotowanie pedagogiczne
ukończyła studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku, którego efekty kształcenia obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, wskazane w podstawie programowej dla tego przedmiotu na odpowiednim etapie edukacyjnym oraz posiada przygotowanie pedagogiczne
ukończyła studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku innym niż nauczany przedmiot lub prowadzone zajęcia i studia podyplomowe w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć oraz posiada przygotowanie pedagogiczne
legitymuje się dyplomem ukończenia pedagogicznego studium technicznego
posiada świadectwo dojrzałości i dokument potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zakresie zawodu, którego będzie nauczać, oraz przygotowanie pedagogiczne, a także co najmniej dwuletni staż pracy w zawodzie, którego będzie nauczać
posiada tytuł mistrza w zawodzie, którego będzie nauczać, oraz przygotowanie pedagogiczne.

Kwalifikacje opiekunów we wczesnej edukacji i opiece nad dziećmi w wieku do lat 3

Kwalifikacje kadry opiekuńczej w żłobkach i klubach dziecięcych, oraz opiekuna dziennego

Opiekun w żłobku lub klubie dziecięcym

Na stanowisku opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym można zatrudnić osoby posiadające kwalifikacje:

1) pielęgniarki/ położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej, pedagoga opiekuńczo-wychowawczego, pedagoga społeczno-wychowawczego, pedagoga wczesnej edukacji, terapeuty pedagogicznego, nauczyciela z kwalifikacjami z zakresu terapii pedagogicznej, lub

2) ukończone studia wyższe lub studia podyplomowe na kierunku lub specjalności: wczesne wspomaganie rozwoju, wspomaganie rozwoju dzieci w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej w żłobkach i przedszkolach, edukacja prorozwojowa, pedagogika małego dziecka, wychowania przedszkolnego, psychologia dziecięca, psychologia wspierania rozwoju i kształcenia, psychologia wychowawcza.

Na stanowisku opiekuna w żłobku i/ lub klubie dziecięcym można zatrudnić również osobę, która odbyła nie wcześniej niż 2 lata przed podjęciem pracy na tym stanowisku, szkolenie z udzielania dziecku pierwszej pomocy oraz posiada co najmniej wykształcenie:

wyższe na dowolnym kierunku, którego program obejmuje zagadnienia związane z opieką nad małym dzieckiem lub jego rozwojem, i odbyła 80-godzinne szkolenie
średnie lub średnie branżowe oraz:
1. posiada co najmniej roczne doświadczenie w pracy z dziećmi w wieku do lat 3

lub osobę, która

przed zatrudnieniem jako opiekun w żłobku lub klubie dziecięcym odbyła 280-godzinne szkolenie, z czego co najmniej 80 godzin w formie zajęć praktycznych, polegających na sprawowaniu opieki nad dzieckiem pod kierunkiem opiekuna.

Przy zapewnianiu opieki nad dziećmi przebywającymi w żłobku lub klubie dziecięcym można korzystać z pomocy wolontariuszy.

Kadra opiekuńcza w żłobkach i klubach dziecięcych jest zatrudniana na podstawie umowy o pracę zgodnie z przepisami obowiązującego Kodeksu Pracy.

Do zadań żłobka i klubu dziecięcego należy w szczególności:

zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych;
zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej, przez prowadzenie zajęć zabawowych z elementami edukacji, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dziecka;
prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do wieku dziecka.

Dzienny opiekun

Dzienny opiekun jest to forma opieki nad małym dzieckiem najbardziej zbliżona do warunków domowych.

Dziennym opiekunem może być osoba, która:

daje rękojmię należytego sprawowania opieki nad dziećmi;
nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie została jej zawieszona ani ograniczona;
wypełnia obowiązek alimentacyjny, w przypadku gdy taki obowiązek został nałożony na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd;
nie figuruje w bazie danych Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym lub nie została skazana prawomocnym wyrokiem za inne przestępstwo umyślne;
posiada warunki lokalowe zapewniające bezpieczną opiekę nad dzieckiem;
odbyła:
1. a) 160-godzinne szkolenie albo
2. b) 40-godzinne szkolenie uzupełniające, w tym z zakresu udzielania dziecku pierwszej pomocy, jeżeli posiada kwalifikacje pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego, pedagoga społeczno-wychowawczego, pedagoga wczesnej edukacji, terapeuty pedagogicznego.

Do tych szkoleń nie jest zobowiązana osoba, która pracowała z dziećmi w wieku do lat 3 przez okres co najmniej 12 miesięcy bezpośrednio przed rozpoczęciem pełnienia funkcji dziennego opiekuna oraz odbyła nie wcześniej niż 2 lata przed rozpoczęciem pełnienia funkcji dziennego opiekuna szkolenie z udzielania dziecku pierwszej pomocy.

Opiekun dzienny jest zatrudniany na podstawie umowy o pracę zgodnie z przepisami obowiązującego Kodeksu Pracy.

Do zadań dziennego opiekuna należy w szczególności:

zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych;
zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dziecka;
prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do wieku dziecka.

Eurydice

Poland